Uitspraken

De eerste vraag die in dit geding moet worden beantwoord of de Gemeente haar vorderingen aan de civiele (voorzieningen)rechter kan voorleggen of dat er een andere met voldoende waarborgen omklede rechtsgang open staat. Daartoe zal moeten worden beoordeeld of de Stichting een orgaan in de zin van de Awb is en of zij een besluit in de zin van de Awb heeft genomen. Als deze vragen bevestigend worden beantwoord, moet dat leiden tot niet ontvankelijkheid van de Gemeente, tenzij de rechtsbescherming bij de bestuursrechter tekort zou schieten. Als dat laatste niet is gesteld, of in ieder geval niet aannemelijk is geworden, kan het aanvoeren van civiele grondslagen voor de ingestelde vorderingen er niet toe leiden dat de Gemeente toch in haar vorderingen kan worden ontvangen en dat die vorderingen door de civiele rechter worden beoordeeld.

Het geschil tussen de Gemeente en de Stichting ziet materieel op het besluit van 7 maart 2017 van de Stichting om de nevenvestiging de [vestiging1] te sluiten per 1 augustus 2017. De Gemeente heeft bezwaar tegen die sluiting en wil die sluiting met dit kort geding voorkomen. Het besluit van 7 maart 2017 van de Stichting is naar het oordeel van de voorzieningenrechter, zowel gelet op het hiervoor overwogene, als gelet op de uitspraak van de Centrale Raad van Beroep van 23 oktober 2015 (ECLI:NL:CRVB:2015:2729), waaruit volgt dat besluiten genomen door een orgaan van een stichting zoals de Stichting vallen onder de reikwijdte van de Awb, een besluit in de zin van artikel 1:3, lid 1, Awb waartegen bezwaar en beroep open staat.

Zowel in haar pleidooi als in de akte eiswijziging heeft de Gemeente zich op het standpunt gesteld dat sprake is van een feitelijke handeling. Zij tracht daarmee het besluit en de uitvoering daarvan van elkaar te scheiden. Nog afgezien van het feit dat, in dit geval, die scheiding niet te maken valt, is de voorzieningenrechter, zoals hiervoor al is overwogen, van oordeel, dat uit alles blijkt dat het de Gemeente er om te doen is het besluit tot opheffing per 1 augustus 2017 van tafel te krijgen. Materieel is dat gericht op (de inhoud van) het besluit.

De Gemeente heeft nog gewezen op de bewoording van het besluit die niet aansluit bij de tekst van artikel 159 Wpo. Het woord samenvoeging kent de Wpo niet zodat het, aldus de Gemeente, gissen is in hoeverre een besluit tot opheffing van een nevenvestiging in de zin van artikel 159, lid 2, Wpo is genomen en gepoogd is daarvan mededeling te doen. De voorzieningenrechter gaat hieraan voorbij omdat uit de dagvaarding (onder meer randnummers 39, 42, 43 en 46) overduidelijk blijkt dat de Gemeente de beslissing – zijnde een besluit in de zin van artikel 1:3, lid 1, Awb - van de Stichting heeft begrepen als een besluit in de hiervoor bedoelde zin.

De voorzieningenrechter stelt vast dat de Gemeente niet gesteld heeft dat de rechtsbescherming bij de bestuursrechter tekort zou schieten. De voorzieningenrechter gaat er daarom van uit dat de Gemeente bezwaar kan instellen en daarna desgewenst een voorlopige voorziening op de voet van artikel 8:81 Awb kan verzoeken.

Gelet op het bepaalde in artikel 70, lid 2, Rv wordt ten slotte nog overwogen dat de Gemeente alsnog een bezwaarschrift tegen het besluit zal kunnen indienen bij de Stichting.

De Gemeente zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van de Stichting worden begroot op:

- griffierecht € 618,00

- salaris advocaat 816,00

Totaal € 1.434,00

[gedaagde2] heeft verweer gevoerd. Zij heeft gewezen op het uit de statuten van Stichting blijkende toezichtskader (en het daaruit volgende gebrek aan belang van de Gemeente bij haar vorderingen), de governance-code goed bestuur, haar hoedanigheid van bestuurder en op de rechtspersoonlijkheid van de Stichting. Zij heeft betoogd dat het gebrek aan stellingen in de dagvaarding ten aanzien van het haar in persoon, en rauwelijks, dagvaarden, gevoegd bij het gebrek aan toelichting ter zitting niet alleen moet leiden tot afwijzing van de vorderingen maar ook misbruik van procesbevoegdheid opleveren die een veroordeling in de werkelijke proceskosten rechtvaardigen. De door haar gemaakte advocaatkosten belopen een bedrag van € 5.750,00, te vermeerderen met 7,5% kantoorkosten en met BTW.

De voorzieningenrechter stelt voorop dat uitgangspunt van het Nederlandse rechtspersonenrecht is dat, in zaken als deze, de rechtspersoon en niet de bestuurder van die rechtspersoon in rechte wordt aangesproken en betrokken. Zoals [gedaagde2] terecht stelt, is de opvatting dat het nodig is om een bestuurder van een rechtspersoon in rechte te betrekken om de tenuitvoerlegging van een tegen die rechtspersoon gevraagde veroordeling te garanderen – en dat is wat de Gemeente in de dagvaarding nagenoeg met zoveel woorden stelt – al enkele decennia een achterhaald concept. Daar komt bij dat de Gemeente met haar stellingen over de volhardende stellingname van [gedaagde2] miskent dat [gedaagde2] als bestuurder nou juist gehouden is het besluit, nu dat is genomen en de zegen van de raad van toezicht heeft, te verdedigen en na te leven, zeker als zij, als bestuurder, meent dat het besluit op goede gronden is genomen. Als bestuurder is [gedaagde2] ook gehouden om rechterlijke beslissingen gewezen tegen de rechtspersoon te goeder trouw uit te voeren. Pas als zij dat niet doet, en in strijd met het stelsel van rechtsmiddelen, een vonnis tegen de Stichting naast zich neer zou leggen, zou dat, onder omstandigheden, kunnen leiden tot persoonlijke aansprakelijkheid als bestuurder. Dat en waarom de Gemeente gegronde redenen heeft om te betwijfelen dat [gedaagde2] een rechterlijke uitspraak tegen de Stichting niet zal naleven, wordt echter onvoldoende onderbouwd. Bij dit oordeel is in aanmerking genomen dat de Gemeente het in de dagvaarding doet voorkomen dat [gedaagde2] bepaalde uitlatingen gedaan heeft door ze als citaat op te nemen, terwijl uit het onderliggende krantenartikel (productie 23, pagina 4) blijkt dat geen sprake is van een citaat.

De voorzieningenrechter volgt de Gemeente niet in de stellingen dat sprake is van het willens en wetens niet naleven van de wet door [gedaagde2] . Uit de correspondentie tussen partijen volgt de Gemeente op het spoor van strikte naleving van de letter van de wet zit, terwijl de Stichting zich bij monde van [gedaagde2] beroept op de toepassing van deze bepaling in de praktijk, in welke praktijk schoolbesturen en gemeenten eerder vanuit een oogpunt van goed bestuur handelen, met zowel onderwijsaspecten als financiële kanten. Dat dit laatste het geval is, wordt door de Gemeente niet betwist. De voorzieningenrechter is van oordeel dat, als het al tot een bodemprocedure tegen [gedaagde2] in privé zou komen, bij voorbeeld op grond van een civielrechtelijke figuur als de rechtvaardigingsgrond niet uit te sluiten valt dat het niet naleven van de termijn van artikel 159 Wpo niet zo absoluut zal worden beoordeeld als de Gemeente voorstaat.

De Gemeente zal op grond van het voorgaande in de, verder ook niet betwiste, werkelijke proceskosten van [gedaagde2] worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van [gedaagde2] worden begroot op € 7.766,31 (€ 5.750,00, vermeerderd met 7,5% kantoorkosten en met BTW aan advocaatkosten en € 287,00 griffierecht).