RECHTBANK ROTTERDAM
Sector civiel recht
Zaak-/rolnummer: 328567 / HA ZA 09-1052
Uitspraak: 30 juni 2010
VONNIS van de meervoudige kamer in de zaak van:
de vereniging met volledige rechtsbevoegdheid
KAMER VAN KOOPHANDEL NEDERLAND,
gevestigd te Woerden,
eiseres,
advocaat: mr A.C. van den Berg,
- tegen -
1. de vennootschap naar Belgisch recht KANTOOR VOOR KLANTEN B.V.B.A.,
gevestigd te Antwerpen, België,
2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
KANTOOR VOOR KLANTENSERVICE B.V.,
gevestigd te 's-Gravenhage,
3. [gedaagde sub 3],
wonende te Winschoten,
4. [gedaagde sub 4],
wonende te Antwerpen, België,
5. [gedaagde sub 5],
wonende te Heerhugowaard,
6. [gedaagde sub 6],
wonende te 's-Gravenhage,
7. [gedaagde sub 7],
wonende te Winschoten,
gedaagden,
advocaat: mr R.W.J.M. te Pas.
Eiseres wordt hierna aangeduid als "Kamer van Koophandel"; gedaagden samen worden aangeduid als "Kantoor voor Klanten c.s.", gedaagde sub 1 als "Kantoor voor Klanten" en gedaagde sub 2 als "Kantoor voor Klantenservice".
1. Het verloop van het geding
1.1
De rechtbank heeft kennisgenomen van de volgende stukken:
- dagvaarding d.d. 12 maart 2009 en de door Kamer van Koophandel overgelegde
producties 1 t/m 80;
- conclusie van antwoord, met productie;
- conclusie van repliek tevens vermeerdering van eis, met aanvulling productie 80 (kosten
t/m 15.9.2009) en met producties 81 t/m 88;
- akte d.d. 2.12.2009 houdende overlegging nadere producties van Kamer van Koophandel,
met producties 89 t/m 95;
- akte d.d. 2.12.2009 houdende wijziging van eis van Kamer van Koophandel, met
aanvulling productie 80 (kosten t/m 25.11.2009);
- akte d.d. 2.12.2009 vermeerdering eis [lijfsdwang], met productie 96;
- akte d.d. 2.12.2009 vermeerdering eis (verbeurde dwangsommen) van Kamer
van Koophandel, met producties 97 t/m 107;
- conclusie van dupliek.
1.2
Partijen hebben hun standpunten doen bepleiten door hun raadslieden, die zich daarbij bedienden van pleitnotities.
Bij die gelegenheid heeft Kamer van Koophandel nog de producties 108 t/m 153 en een aanvulling op productie 80 (kosten t/m 8.3.2010) in het geding gebracht en tevens nog een aanvulling overgelegd op productie 80 (kosten t/m 24.3.2010).
Ook heeft Kamer van Koophandel een akte d.d. 24.3.2010 houdende wijziging [vermindering] van eis genomen.
2. De vaststaande feiten
Als enerzijds gesteld en anderzijds erkend dan wel niet of onvoldoende gemotiveerd weersproken, gelet ook op de in zoverre niet betwiste inhoud van in het geding gebrachte producties, staat tussen partijen - voorzover van belang - het volgende vast:
2.1
Kamer van Koophandel is rechthebbende ten aanzien van de volgende merkregistraties, welke zijn ingeschreven in het merkenregister bij het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom:
? het woordmerk “KvK”, ingeschreven onder nummer 0561939 in de klassen 35, 41 en 42, depotdatum 28 oktober 1994;
? het woordmerk “KvK Nederland”, ingeschreven onder nummer 0804484 in de klassen 35, 41 en 42, depotdatum 22 november 2005;
? het woord-/beeldmerk “Kamer van Koophandel Nederland” (in kleur) ingeschreven onder nummer 0801253 in de klassen 35, 41 en 42, depotdatum 23 november 2005;
? het woord-/beeldmerk “Kamer van Koophandel” ingeschreven onder nummer 0621884 in de klassen 35, 41, 42 en 45, depotdatum 18 augustus 1997;
? het woord-/beeldmerk “Kamer van Koophandel” ingeschreven onder nummer 0621885 in de klassen 35, 41,42 en 45, depotdatum 18 augustus 1997;
? het woord-/beeldmerk “Kamer van Koophandel” ingeschreven onder nummer 0621886 in de klassen 35, 41, 42 en 45, depotdatum 18 augustus 1997.
2.2
Kamer van Koophandel maakt gebruik van de handelsnamen "KvK" en "Handelsregister".
Kamer van Koophandel heeft de website "www.kvk.nl".
2.3
Op 22 september 2008 is Kantoor voor Klanten opgericht door [gedaagde sub 3] en [gedaagde sub 4].
Enig bestuurder (zaakvoerder) werd [gedaagde sub 3]. Per 1 oktober 2008 is [gedaagde sub 5] als bestuurder in de plaats gekomen van [gedaagde sub 3]. [gedaagde sub 4] is aandeelhouder in Kantoor voor Klanten.
Het adres van de vennootschap is het woonadres van [gedaagde sub 4].
2.4
Op 16 oktober 2008 is Kantoor voor Klantenservice opgericht. Enig aandeelhouder en enig bestuurder is [gedaagde sub 7]. Het adres van de vennootschap is [adres] en voordien [adres], het woonadres van [gedaagde sub 6].
2.5
Op of omstreeks 8 december 2008 zijn op naam van Kantoor voor Klanten aan ruim 357.000 adressen van ondernemingen in Nederland brieven verstuurd, hierna: de bijdragebrieven (door Kamer van Koophandel aangeduid als 'nepfacturen' of 'spookfacturen' en door Kantoor voor Klanten c.s. als 'aanbiedingsbrieven').
Aan het hoofd was links een logo afgedrukt en was rechts vermeld:
Kantoor voor Klanten
Muzenstraat 89
2511 VW Den Haag
Tel: 0900-6334229 (70 ct. p/m)
Bankrekeningnr.: 29.01.34.609
info@kvkhandelsregister.nl
BTW: NL819896469B01
Daaronder stond aan de rechterzijde onder meer:
Bijdrage KvKhandelsregister.nl 2009
Waarom betaalt u een bijdrage aan het KvKhandelsregister ?
Uw registratie
Momenteel staat u met uw bedrijfsgegevens in het KvKhandelsregister geregistreerd. Wegens automatisering bieden wij u een nieuwe toegangscode en wachtwoord aan, zodat u zelf kunt inloggen en uw gegevens kunt onderhouden. Vanaf heden zijn de kosten voor uw staandaard bedrijfsvermelding 125,21 euro excl. BTW per jaar. Na ontvangst van uw betaling kunt u binnen enkele dagen, i.c.m. uw betalingskenmerk en debiteurnummer, inloggen op de website. Uw registratie is geldig voor het gehele jaar 2009.
Aan de linkerzijde waren onder meer de naam en het adres van de geadresseerde onderneming vermeld, een debiteurnummer, een betalingskenmerk en "Uw bijdrage voor het jaar 2009" met een totaalbedrag van € 149,00 (incl. BTW).
Daaronder stond gedrukt:
LET OP A.U.B. ! Ons nieuwe bankreknr. is: 29.01.34.609
Wij verzoeken u om het totaalbedrag te voldoen binnen 14 dagen d.m.v. de aangehechte acceptgiro. Indien u op een andere wijze wenst te betalen, vergeet dan niet het betalingskenmerk te vermelden. Bij geen tijdige betaling vervalt uw registratie op www.kvkhandelsregister.nl en bent u vanaf 2009 niet meer zichtbaar. Uw registratie bij de Kamer van Koophandel is gescheiden van onze dienstverlening. Dit is geen factuur maar een aanbod. Wanneer u gebruik maakt van dit aanbod, zal uw betaling als een opdrachtbevestiging worden beschouwd en gaat u akkoord met onze algemene voorwaarden. Deze zijn te vinden op onze website www.kvkhandelsregister.nl.
Aan de onderzijde was een standaardformulier euro-acceptgiro afgedrukt. Daarop stond onder meer: "Gelieve te voldoen binnen 14 dagen", het bedrag van € 149,00, de naam en het adres van de geadresseerde en "op rekening 29.01.34.609 van Kantoor voor Klanten Muzenstraat 89, 2511 VW Den Haag".
2.6
Deze bijdragebrieven zijn vervolgens bij een groot aantal ondernemingen in Nederland bezorgd.
2.7
Op (of voor) 8 december 2008 is de website www.kvkhandelsregister.nl in gebruik genomen. Provider hiervoor was [gedaagde sub 6], handelend onder de naam Enliven.nl.
De domeinnaam kvkhandelsregister.nl was geregistreerd op naam van KvK Benelux Corporation.
2.8
Op 8 december 2008 heeft Kamer van Koophandel een waarschuwingsbericht op haar website geplaatst. Op 10 december 2008 heeft zij een persbericht vervaardigd waarin zij waarschuwde voor genoemde bijdragebrieven.
Kamer van Koophandel heeft advocaten ingeschakeld die Kantoor voor Klanten hebben gesommeerd om inbreukmakende en onrechtmatige handelingen te staken.
In de dagen die volgden is in samenwerking met OPTA het 0900-telefoonnummer van Kantoor voor Klanten onbruikbaar gemaakt en zijn in samenwerking met het Steunpunt Acquisitiefraude de bankrekeningen van Kantoor voor Klanten geblokkeerd, zodat geen betalingen op deze bankrekeningen konden worden gedaan. Kamer van Koophandel heeft voorts 650.000 ondernemers, waarvan zij de e-mailadressen had, benaderd met een e-mail. Ook het Ministerie van Economische Zaken heeft ondernemers gewaarschuwd voor de in omloop zijnde bijdragebrieven. Tevens zijn in de media over deze bijdragebrieven diverse berichten verschenen.
Stichting Internet Domeinnaam Registratie Nederland (hierna: SIDN), die het beheer en de registratie van .nl-domeinnamen als haar taak heeft, heeft haar medewerking verleend aan het ontoegankelijk maken van de domeinnaam kvkhandelsregister.nl en aan het achterhalen van andere .nl-domeinnamen die geregistreerd zijn en die de tekens “KvK” of “Handelsregister” bevatten.
2.9
Op 12 december 2009 heeft Kamer van Koophandel bij de rechtbank Rotterdam een
ex parte-verzoek ingediend jegens Kantoor voor Klanten en postbedrijf Sandd B.V.
(hierna: Sandd) die de eerste zending van 357.000 bijdragebrieven had verzonden en bij de rechtbank Groningen een ex parte-verzoek tegen Kantoor voor Klanten en drukkerij Data B Mailservice B.V. te Leek (hierna: Data B) die de naam en het adres van de geadresseerden had gedrukt op in totaal 1,4 miljoen bijdragebrieven.
Beide ex parte verzoeken zijn op die datum toegewezen en genoemde partijen is bevolen elke inbreuk op de merken en auteursrechten van Kamer van Koophandel te staken en inbreukmakende zaken en bewijsstukken af te geven. Sandd beschikte nog over 348.000 bijdragebrieven, waarvan echter 124.000 stuks te ver in het verzendtraject zaten om terug te kunnen halen. Data B had nog 705.000 bijdragebrieven onder zich. De bij Sandd en Data B nog aanwezige bijdragebrieven zijn afgegeven aan Kamer van Koophandel.
2.10
Op 17 december 2008 is op verzoek van Kamer van Koophandel door de rechtbank Utrecht een ex parte-bevel gegeven jegens Kantoor voor Klanten en drukkerij Spedo Business Papers B.V. te Amersfoort (hierna: Spedo) die de 1,4 miljoen bijdragebrieven had gedrukt, waarin Spedo wordt bevolen inbreukmakende zaken af te geven. Er bevonden zich echter geen bijdragebrieven meer bij Spedo.
2.11
Tussen partijen is onder zaak-/rolnummer 323862/KG ZA 09-104 voor de voorzieningenrechter in de rechtbank Rotterdam een kort geding gevoerd. Bij vonnis van
9 april 2009 heeft de voorzieningenrechter de vorderingen van Kamer van Koophandel grotendeels toegewezen en aan Kantoor voor Klanten c.s. ieder afzonderlijk diverse bevelen gegeven, op verbeurte van een dwangsom van € 10.000,- met een maximum aan te verbeuren dwangsommen per gedaagde van € 100.000,-.
3. De vordering
3.1
De meermalen gewijzigde vordering luidt - verkort weergegeven - bij vonnis, voorzover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad:
I.
A. voor recht te verklaren dat Kantoor voor Klanten c.s., ieder voor zich, met al het handelen zoals omschreven in de dagvaarding inbreuk maken op de auteursrechten, de merkenrechten en de handelsnamen van Kamer van Koophandel, althans dat zij met dat handelen een onrechtmatige daad jegens Kamer van Koophandel plegen;
B. voor recht te verklaren dat Kantoor voor Klanten c.s., ieder voor zich, hoofdelijk aansprakelijk zijn voor alle schade die het gevolg is van de inbreuken gepleegd door henzelf al dan niet uit naam van Kantoor voor Klanten dan wel Kantoor voor Klantenservice op de exclusieve merkrechten, auteursrechten en handelsnamen van Kamer van Koophandel, althans voor de door hen gepleegde onrechtmatige daad jegens Kamer van Koophandel;
C. Kantoor voor Klanten c.s. ieder afzonderlijk te bevelen om iedere inbreuk op de merkrechten, auteursrechten en handelsnamen van Kamer van Koophandel, waaronder de naam "KvK", "Handelsregister", de in de dagvaarding afgebeelde KvK-logo's, briefpapier en website en ieder ander gelijkaardig of identiek teken, afbeelding of woord, direct of indirect, onmiddellijk, althans binnen 3 dagen na betekening van het vonnis te staken en gestaakt te houden en zich te onthouden van iedere andere verwijzing naar Kamer van Koophandel en haar merkrechten, auteursrechten en handelsnamen in woord, beeld en/of geschrift;
D. Kantoor voor Klanten c.s. ieder afzonderlijk te bevelen om ieder gebruik van de aanduiding "Kantoor voor Klanten" dan wel "Kantoor voor Klantenservice" en ieder ander gelijkaardig of identiek teken, direct of indirect, onmiddellijk, althans binnen 3 dagen na betekening van het vonnis te staken en gestaakt te houden, waaronder tevens het doorhalen uit het handelsregister worden verstaan, en zich te onthouden van iedere andere verwijzing naar deze aanduiding in woord, beeld en/of geschrift;
E. Kantoor voor Klanten c.s. hoofdelijk te gebieden tot afdracht, binnen 7 dagen na betekening van het vonnis, van een verklaring van een (door Kamer van Koophandel aan te wijzen en door Kantoor voor Klanten c.s. te betalen) onafhankelijk registeraccountant, waaruit blijkt:
1. hoeveel 'nepfacturen' in totaal zijn verzonden,
2. hoeveel 'nepfacturen' thans nog in omloop zijn,
3. hoeveel 'nepfacturen' gepland waren om verzonden te worden,
4. welke inbreukmakende handelsnamen en/of domeinnamen nog direct of indirect op naam
van Kantoor voor Klanten c.s. staan dan wel waar Kantoor voor Klanten c.s. direct of
indirect zeggenschap of beschikking over hebben,
5. alle activiteiten, verdiensten, winst en omzet die het gevolg zijn van de gepleegde
inbreuken dan wel onrechtmatige daad;
F. Kantoor voor Klanten c.s. ieder afzonderlijk te bevelen om alle door hen, op hun naam of ten behoeve van hen geregistreerde inbreukmakende handelsnamen en domeinnamen, die identiek zijn aan of overeenstemmen met enig door Kamer van Koophandel geregistreerd merk of gebruikte handelsnaam en die direct of indirect nog in handen van Kantoor voor Klanten c.s. zijn,
waaronder maar niet uitsluitend:
domeinnaam houder en hosting provider/tussenpersoon
online-handelsregister.com [gedaagde sub 3] via Hostnet B.V.
online-handelsregister.info [gedaagde sub 3] via Hostnet B.V.
kvkregister.co.uk [gedaagde sub 3] (rechtstreeks in UK)
kvkregister.info [gedaagde sub 3] via Hostnet B.V.
kvkbenelux.com Hostnet B.V.; Enliven.nl/[gedaagde sub 6],
onmiddellijk, althans binnen 3 dagen na betekening van het vonnis door te halen in het handelsregister dan wel in de betreffende domeinnamenregisters en niet opnieuw te registreren en om de advocaat van Kamer van Koophandel onverwijld de documenten te doen toekomen waaruit deze doorhalingen blijken;
G. Kantoor voor Klanten c.s. ieder afzonderlijk te gebieden om de domeinnamen "kvkregister.com" en "kvkhandelsregister.com" onmiddellijk, althans binnen 3 dagen na betekening van het vonnis over te dragen aan Kamer van Koophandel;
H. Kantoor voor Klanten c.s. hoofdelijk te veroordelen tot het betalen van een dwangsom van € 5.000,- per gedaagde voor iedere dag dat één der gedaagden in gebreke blijft te voldoen aan hetgeen onder C tot en met G is gevorderd;
I. Kantoor voor Klanten c.s. hoofdelijk te veroordelen tot betaling van de door Kamer van Koophandel geleden schade, begroot op € 471.375,72 (excl. BTW), te vermeerderen met de wettelijke handelsrente vanaf 8 december 2008, althans vanaf de datum waarop de dagvaarding is uitgebracht, althans vanaf een door de rechtbank te bepalen datum;
J. Kantoor voor Klanten c.s. hoofdelijk te veroordelen tot betaling van alle in deze procedure daadwerkelijk gemaakte gerechtelijke kosten, begroot op € 328.916,74
(incl. BTW), te vermeerderen met alle in deze procedure nog te maken gerechtelijke kosten, tevens te vermeerderen met de wettelijke handelsrente vanaf de derde dag na betekening van het vonnis;
K. Kantoor voor Klanten c.s. hoofdelijk te veroordelen in de kosten van de procedure;
II.
A. voor recht te verklaren dat ieder der gedaagden het maximum aan te verbeuren dwangsommen van € 100.000,- heeft verbeurd, althans voor iedere gedaagde afzonderlijk te bepalen welk bedrag aan dwangsommen is verbeurd;
B. ieder der gedaagden te veroordelen tot betaling van € 100.000,- aan Kamer van Koophandel wegens verbeurde dwangsommen, althans tot een door de rechtbank te bepalen bedrag, binnen 5 dagen na dagtekening van het vonnis;
III.
het tussen partijen door de voorzieningenrechter te Rotterdam op 9 april 2009 gewezen kortgedingvonnis uitvoerbaar te verklaren bij lijfsdwang en tevens verlof te verlenen tot dadelijke tenuitvoerlegging van de lijfsdwang, met bepaling dat Kantoor voor Klanten c.s. in gijzeling kunnen worden gesteld voor de duur van één jaar, althans een door de rechtbank te bepalen termijn, indien en zo lang zij blijven nalaten te voldoen aan hetgeen waartoe het genoemde vonnis hen verplicht.
De rechtbank neemt aan dat de vordering ten aanzien van het overleggen van documenten ten aanzien van KvK Benelux Corporation, die was opgenomen in de conclusie van repliek doch die niet is herhaald in de latere akte houdende wijziging van eis, niet is gehandhaafd.
3.2
Tegen de achtergrond van de vaststaande feiten heeft Kamer van Koophandel aan de vorderingen - kort samengevat - de volgende stellingen ten grondslag gelegd:
(1) Het logo op de bijdragebrieven is overeenstemmend met de woord/beeldmerken van Kamer van Koophandel en maakt inbreuk op haar merkrechten;
(2) Kamer van Koophandel bezit het auteursrecht op haar logo's en op de vormgeving en lay-out van haar facturen en website. De bijdragebrieven maken inbreuk op die auteursrechten, evenals de website www.kvkhandelsregister.nl;
(3) Kantoor voor Klanten c.s. gebruikte voor het aanbieden van haar diensten de naam KvKhandelsregister en maakte daardoor inbreuk op de handelsnamen KvK en Handelsregister van Kamer van Koophandel, nu deze diensten gericht waren op hetzelfde marktsegment als waar Kamer van Koophandel haar activiteiten verricht en door dat gebruik verwarring bij het publiek te duchten is;
(4) de bijdragebrieven bevatten misleidende reclame als bedoeld in art. 6:194 BW, in het bijzonder ten aanzien van de aard en hoedanigheid van de diensten (a), de herkomst van de diensten (b), de aanleiding van de aanbieding (e) en de identiteit van degene door wie de diensten worden verricht (i);
(5) subsidiair was sprake van onrechtmatige slaafse nabootsing;
(6) [gedaagde sub 3], [gedaagde sub 4] en [gedaagde sub 5] zijn de direct respectievelijk indirect bestuurders dan wel feitelijk leidinggevenden van Kantoor voor Klanten en - gelet op de daarvoor van belang zijnde jurisprudentie - in dit geval ook persoonlijk aansprakelijk;
(7) ieder van de gedaagden is zelfstandig hoofdelijk aansprakelijk voor de genoemde onrechtmatige handelingen;
(8) [gedaagde sub 3], [gedaagde sub 4], [gedaagde sub 5], [gedaagde sub 6] en [gedaagde sub 7] zijn tevens aansprakelijk op grond van de groepsaansprakelijkheid van art. 6:166 BW;
(9) Kamer van Koophandel heeft door de gedragingen van Kantoor voor Klanten c.s. grote schade geleden, die kan worden gesteld op ten minste € 471.375,72 (excl. BTW);
(10) Kamer van Koophandel heeft ingevolge art. 1019h Rv aanspraak op vergoeding van alle in redelijkheid en evenredigheid daadwerkelijk gemaakte kosten, waaronder alle kosten van rechtsbijstand, tot 24 maart 2010 te stellen op € 328.916,74 (incl. BTW);
(11) ieder van de gedaagden heeft nagelaten (volledig) te voldoen aan het vonnis van de voorzieningenrechter en heeft daardoor het maximum van de door deze opgelegde dwangsommen verbeurd, dus ieder € 100.000,-;
(12) onder de zich hier voordoende omstandigheden heeft Kamer van Koophandel er belang bij dat het vonnis van de voorzieningenrechter uitvoerbaar bij lijfsdwang wordt verklaard en is toepassing van lijfsdwang gerechtvaardigd.
4. Het verweer
4.1
Het verweer strekt tot afwijzing van de vordering, met veroordeling bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad van Kamer van Koophandel in de kosten van het geding.
4.2
Kantoor voor Klanten c.s. hebben daartoe - in het kort - het volgende aangevoerd:
(1) Kantoor voor Klanten c.s. hebben geen inbreuk gemaakt op de merk-, handelsnaam- en auteursrechten van Kamer van Koophandel en hebben ook niet onrechtmatig of misleidend jegens haar gehandeld;
(2) het logo van Kantoor voor Klanten in de door haar verzonden bijdragebrief is geen teken dat gelijk is aan of overeenstemt met het merk van Kamer van Koophandel;
(3) de bijdragebrief stemt niet overeen met de factuur van Kamer van Koophandel en is geen openbaarmaking of verveelvoudiging van een werk waarop Kamer van Koophandel het auteursrecht heeft;
(4) Kantoor voor Klanten c.s. hebben niet op 19 juni 2008 de domeinnaam www.kvkhandelsregister.nl in gebruik genomen; deze domeinnaam was eigendom van
KvK Benelux Corporation; Kantoor voor Klanten c.s. zijn niet aansprakelijk voor wat deze op haar website publiceert;
(5) van eigenlijke of oneigenlijke doorbraak van aansprakelijkheid van rechtspersonen en van persoonlijke aansprakelijkheid van haar bestuurders dan wel personen met volledige of overheersende zeggenschap over de rechtspersonen kan hier geen sprake zijn; aan de daarvoor geldende vereisten is ten aanzien van de gedaagde natuurlijke personen niet voldaan;
(6) er zijn geen deugdelijke feitelijke gronden gesteld voor de zelfstandige (hoofdelijke) aansprakelijkheid jegens Kamer van Koophandel van Kantoor voor Klantenservice en van de gedaagde natuurlijke personen;
(7) er is hier geen sprake van gedragingen in groepsverband van Kantoor voor Klanten c.s., noch kunnen de groepshandelingen aan ieder van de gedaagden als deelnemer worden toegerekend; toepassing van art. 6:166 BW zou bovendien de leer van de eigenlijke en oneigenlijke doorbraak van aansprakelijkheid van rechtspersonen doorkruisen;
(8) de diverse onderdelen van het gevorderde worden betwist en kunnen niet worden toegewezen.
5. De beoordeling
toepasselijk recht
5.1
De rechtbank acht op de gestelde inbreuken op merk-, auteurs- en handelsnaamrechten en op de overige gestelde onrechtmatige gedragingen Nederlands recht van toepassing, nu deze handelingen (voornamelijk) zijn gepleegd in Nederland.
merkinbreuk
5.2
De rechtbank is bevoegd van de vorderingen ter zake van merkinbreuk kennis te nemen, nu niet is weersproken dat de gestelde inbreuk onder meer in het arrondissement Rotterdam heeft plaatsgevonden, zodat daar de verbintenis is ontstaan.
5.3
Naar de rechtbank begrijpt, gaat het hier vooral om het logo op de bijdragebrief en op de website www.kvkhandelsregister.nl.
5.4
Het beeldonderdeel van de door Kamer van Koophandel gedeponeerde woord-/beeldmerken bestaat uit een figuur van drie aaneengesloten halfronde elementen met daarbinnen een vormelement van drie onderling verbonden cirkels. In de gekleurde versie (inschrijvingnummer 0801253) hebben de halfronde elementen een van buiten naar binnen van donkerblauw naar lichtblauw verlopende kleur, heeft het vormelement een gele kleur en vertoont de figuur in het midden een onderliggende witte gloed.
5.5
Het op de bijdragebrief en op de website www.kvkhandelsregister.nl afgebeelde logo bestaat uit een blauw vlak dat van buiten naar binnen lichter wordt, daarop een gestileerd klavertje-vier met ronde hartvormige blaadjes in een gele kleur en daaronder een lichte gloed. De blauwe tinten en de gele kleur gelijken op de kleuren van het beeldmerk van Kamer van Koophandel.
5.6
Hoewel er tussen het beeld van merk en laatstbedoeld logo ook diverse verschillen zijn, vertonen zij als totaalindruk een duidelijke en overwegende visuele gelijkenis. Aan te nemen valt dat bij het in aanmerking komende publiek, bestaande uit Nederlandse ondernemers die merk en logo veelal niet naast elkaar zien, verwarring kan ontstaan. Daarbij is mede van belang dat het merk onder meer is gedeponeerd voor de diensten in klasse 35 "het beheren en onderhouden van registers", waarop ook Kantoor voor Klanten zich zegt te richten en van welke diensten in de bijdragebrief en op de website melding wordt gemaakt.
De conclusie moet zijn dat het gebruik van het logo inbreuk maakt op het merkrecht van Kamer van Koophandel (met name het woord-/beeldmerk met inschrijvingnummer 0801253) als bedoeld in art. 2.20 lid 1 aanhef en onder b BVIE.
5.7
In de aanbiedingsbrief en op de website www.kvkhandelsregister.nl wordt (meermalen) het woord "KvKhandelsregister.nl" en het woord "www.kvkhandelsregister.nl" gebruikt.
"KvK" respectievelijk "kvk" is een belangrijk onderdeel van het betreffende woord en dit element is gelijk aan of sterk overeenstemmend met het woordmerk "KvK" van Kamer van Koophandel, waardoor tussen beide woorden en het merk een grote gelijkenis bestaat. Ook hier geldt dat de woorden worden gebruikt voor dezelfde diensten als waarvoor het merk is gedeponeerd en dat het gevaar bestaat voor verwarring bij het publiek. Het gebruik van deze woorden maakt derhalve inbreuk op het bedoelde merk van Kamer van Koophandel.
5.8
Mede gelet op de wijze waarop de aanduiding "Kantoor voor Klanten" door Kantoor voor Klanten c.s. is gebruikt, acht de rechtbank de - voluit geschreven - aanduidingen "Kantoor voor Klanten" en "Kantoor voor Klantenservice" eveneens inbreukmakend op de merkrechten van Kamer van Koophandel waarin het woord "KvK" of "Kamer van Koophandel" voorkomt, doordat deze zodanig overeenstemmen dat verwarring bij het publiek te duchten is.
auteursrechtinbreuk
5.9
Vaststaat dat Kamer van Koophandel het auteursrecht bezit op het logo dat ook door haar als merk is gedeponeerd. Voorts kan worden gezegd dat de vormgeving van zowel haar factuur voor de jaarlijkse bijdrage als die van haar website www.kvk.nl een eigen, oorspronkelijk karakter bezit en het persoonlijk stempel van de maker draagt. Daarbij speelt het gebruik van de blauwe en gele kleuren een voorname rol.
Bij de factuur is tevens de specifieke opmaak en indeling van belang.
Kamer van Koophandel maakt deze factuur met het logo, de vormgeving en de opmaak ten minste al sinds 1997 onder haar naam openbaar.
Op de home-page van de website www.kvk.nl staat bovenaan, naast dat logo, een foto met een aantal personen voor een achtergrond in lichtblauwe kleuren waarop een bouwconstructie met ronde lijnen is te zien.
5.10
De vormgeving van zowel de bijdragebrief als de home-page van de website www.kvkhandelsregister.nl vertoont een opvallende gelijkenis met die van de factuur en de website van Kamer van Koophandel. Op beide is het overeenstemmende logo van Kantoor voor Klanten gebruikt en voorts de overeenstemmende kleuren blauw en geel. Er is een overeenkomstig lettertype gebruikt. Ook de indeling en opmaak heeft diverse in het oog springende overeenkomsten. Op de website www.kvkhandelsregister.nl staat bovenaan, behalve het logo, een foto met een aantal personen voor een achtergrond in lichtblauwe kleuren met een bouwconstructie in ronde lijnen.
5.11
Kantoor voor Klanten c.s. betwisten niet (antwoord onder 14) dat sprake is van een vergelijkbare totaalindruk en zij geven toe dat zij bij de vormgeving bewust aansluiting hebben gezocht bij de "huisstijl" van de factuur en de website van Kamer van Koophandel, ook "om daarmee vertrouwd over te komen" (antwoord onder 4 en producties 14 en 15 van Kamer van Koophandel).
Naar het oordeel van de rechtbank is sprake van ontlening aan en nabootsing van de werken van Kamer van Koophandel - in het bijzonder van de auteursrechtelijk kenmerkende elementen daarvan - en zijn de bijdragebrief en de website www.kvkhandelsregister.nl te beschouwen als verveelvoudiging van die werken. Dat betekent dat daarmee inbreuk is gemaakt op de auteursrechten van Kamer van Koophandel.
handelsnaaminbreuk
5.12
Op de bijdragebrief en op de website www.kvkhandelsregister.nl wordt gebruik gemaakt van de aanduidingen "KvKhandelsregister.nl" en "kvkhandelsregister.nl", kennelijk voor de onderneming van Kantoor voor Klanten, zodat deze aanduidingen worden gebruikt als handelsnaam, waardoor in verband met de aard van de onderneming van Kantoor voor Klanten respectievelijk Kamer van Koophandel en hun activiteiten bij het relevante publiek verwarring tussen die ondernemingen te duchten was. Aldus werd inbreuk gemaakt op de oudere rechten van Kamer van Koophandel op haar handelsnamen "KvK" en "Handelsregister". De als handelsnaam gebruikte aanduidingen bevatten tevens (deels met een geringe afwijking) het merk "KvK" van Kamer van Koophandel, hetgeen eveneens verboden was.
5.13
Ten aanzien van het gebruik van de namen "Kantoor voor Klanten" en "Kantoor voor Klantenservice" moet, gelet ook op de wijze waarop Kantoor voor Klanten c.s. de eerstgenoemde naam hebben gebruikt (met de bedoeling om 'aan te sluiten' bij Kamer van Koophandel) en de aard van de betrokken ondernemingen, eveneens worden geoordeeld dat deze namen zo weinig afwijken van de handelsnaam "KvK" van Kamer van Koophandel dat gevaar voor verwarring bij het publiek bestaat.
misleiding
5.14
Naar eigen zeggen van Kantoor voor Klanten (antwoord onder 4) is, om meer aandacht te krijgen voor de onderneming van Kantoor voor Klanten en voor de bijdragebrief, bewust gebruik gemaakt van de bekende "huisstijl" van Kamer van Koophandel. Zoals hiervoor is vermeld, werd daarbij inbreuk gemaakt op de merk-, auteurs- en handelsnaamrechten van Kamer van Koophandel. Kennelijk was het de bedoeling om te profiteren van de bekendheid van Kamer van Koophandel en haar activiteiten door haar uitingen na te volgen.
5.15
Het is bij de ondernemingen in Nederland algemeen bekend dat Kamer van Koophandel elk jaar in januari de facturen stuurt voor de jaarlijks aan haar te betalen bijdrage die onder meer verband houdt met de inschrijving van de onderneming in het handelsregister.
De bijdragebrieven van Kantoor voor Klanten werden enkele weken eerder verstuurd.
Deze bijdragebrieven vertoonden een duidelijke gelijkenis met de facturen van Kamer van Koophandel.
5.16
De tekst van de bijdragebrief met aangehecht acceptgirofomulier, gevoegd bij het hiervoor bedoelde inbreukmakende gebruik van merken, vormgeving en handelsnaam, maakte duidelijk de indruk dat het ging om een factuur van Kamer van Koophandel voor de over 2009 te betalen bijdrage in verband met opname in het handelsregister van de Kamer van Koophandel. Verzocht werd om het bedrag van € 149,00 binnen 14 dagen te voldoen door middel van het acceptgiroformulier, bij gebreke waarvan de registratie zou vervallen.
Ook op het acceptgiroformulier stond het verzoek om binnen 14 dagen te betalen.
5.17
In de tekst werd vermeld dat de aangeschreven onderneming momenteel met de bedrijfsgegevens stond geregistreerd in het KvKhandelsregister, terwijl Kantoor voor Klanten net van start was gegaan en nog geen deelnemende ondernemingen had. Tevens werd ten onrechte de suggestie gewekt dat sprake was van een gewijzigd bankrekeningnummer en werd uitdrukkelijk erop gewezen dat de bijdrage naar dat nummer diende te worden overgemaakt. Als niet behoorlijk weersproken kan worden aangenomen dat deze aanwijzing moest voorkomen dat ondernemers die in de veronderstelling verkeerden dat zij de jaarlijkse bijdrage aan Kamer van Koophandel moesten betalen de bijdrage zouden overmaken naar de bankrekening van Kamer van Koophandel, met name bij een internetbetaling en een in het computergeheugen opgeslagen bankrekeningnummer van Kamer van Koophandel.
5.18
Deze bijdragebrief was onmiskenbaar bewust misleidend en daarmee onrechtmatig, niet alleen tegenover de ondernemingen die erdoor zouden worden bewogen om een bedrag van
€ 149,00 over te maken naar Kantoor voor Klanten, maar ook jegens Kamer van Koophandel omdat viel te voorzien dat deze daarvan schade zou ondervinden doordat een groot aantal ondernemingen in verwarring zou raken ten aanzien van de herkomst en bedoeling van de brief en bijvoorbeeld bij Kamer van Koophandel om opheldering zou vragen en doordat Kamer van Koophandel zich genoodzaakt zou zien handelend op te treden zoals zij heeft gedaan.
Aan dit oordeel doet niet af dat aan het einde van de tekst staat dat de registratie bij kvkhandelsregister.nl gescheiden is van de registratie bij Kamer van Koophandel, noch de vermelding dat de brief geen factuur is maar een aanbod. In het geheel van opmaak en tekst van de brief is deze passage een tamelijk onopvallend onderdeel dat ondergeschikt is aan de overheersende misleidende indruk.
Dat de misleiding effect heeft gehad blijkt uit het - niet weersproken - feit dat binnen enkele dagen ongeveer 530 ondernemingen op de aangegeven bankrekening van Kantoor voor Klanten hebben betaald. Daarnaast hebben ongeveer 1255 ondernemers betaald op de bankrekening van Kamer van Koophandel (productie 146).
aansprakelijkheid en groepsverband - algemeen
5.19
Gelet op de stellingen van partijen kan ervan worden uitgegaan dat in elk geval Kantoor voor Klanten op grond van onrechtmatige daad aansprakelijk is voor de hiervoor vastgestelde inbreuken op de merk-, auteurs- en handelsnaamrechten van Kamer van Koophandel en de misleiding door middel van de bijdragebrieven.
5.20
Kamer van Koophandel stelt dat Kantoor voor Klanten c.s. ingevolge de groepsaansprakelijkheid van art. 6:166 BW hoofdelijk aansprakelijk zijn voor deze onrechtmatige handelingen. Voor het aannemen van groepsaansprakelijkheid gelden de volgende vereisten: 1. er was een bewust gezamenlijk optreden van de verschillende deelnemers die ieder een bijdrage hebben geleverd aan gedragingen die een gevaar voor schade hebben doen ontstaan, 2. de deelnemer had de kans op het toebrengen van de schade behoren te voorzien en dit had hem van het deelnemen moeten weerhouden, 3. het deelnemen kan de deelnemer worden toegerekend en 4. er was sprake van onrechtmatig handelen jegens de gelaedeerde en daardoor is de schade ontstaan.
5.21
Indien aan die vereisten is voldaan, kan ieder van Kantoor voor Klanten c.s. aansprakelijk worden gehouden, waaraan dan niet in de weg staat dat onder bepaalde voorwaarden tevens bestuurders van rechtspersonen of feitelijk leidinggevers aansprakelijk kunnen worden gehouden voor de gedragingen van die rechtspersonen. Ook is niet vereist dat ieder van Kantoor voor Klanten c.s. zelfstandig een onrechtmatige daad heeft gepleegd jegens Kamer van Koophandel waardoor schade is veroorzaakt.
5.22
Door Kantoor voor Klanten c.s. wordt aangegeven (antwoord onder 3) dat Kantoor voor Klanten een website zou gaan exploiteren die zou functioneren als zoekmachine voor bedrijven. Deze website was www.kvkhandelsregister.nl en deze is op (of voor) 8 december 2008 actief geworden. Ter "promotie" - kennelijk: om de geadresseerde ondernemingen te bewegen tot het overmaken van € 149,00 - zouden de bijdragebrieven worden verstuurd aan 1,4 miljoen Nederlandse ondernemingen (antwoord onder 4). Uit het hiervoor overwogene blijkt dat het in gebruik nemen van die website en het met dat doel versturen van die bijdragebrieven als onrechtmatig moet worden aangemerkt.
5.23
Teneinde de onderneming van Kantoor voor Klanten te beginnen en de beoogde activiteiten te laten uitvoeren diende een groot aantal onderling op elkaar afgestemde handelingen te worden verricht. Daartoe behoorde in elk geval het volgende: het oprichten van de vennootschap Kantoor voor Klanten B.V.B.A., het registreren van de domeinnaam voor de website www.kvkhandelsregister.nl, het opbouwen en vormgeven van de website, het zorgen voor een provider van de website, het ontwerpen van het logo, het ontwerpen en vormgeven van de bijdragebrief, het verkrijgen van gegevens van de ondernemingen in Nederland aan wie de bijdragebrief zou worden gestuurd, het laten drukken van de bijdragebrief en het daarop afdrukken van de tekst en de gegevens van de geadresseerden, het laten versturen van de brieven aan de ondernemingen en het openen van de bankrekening waarop de bijdragen moesten worden overgemaakt. Tevens moest worden gezorgd voor een adres van Kantoor voor Klanten in Nederland, een telefoonnummer (met callcenter) waarnaar kon worden gebeld en een Nederlands BTW-nummer.
De hiervoor bedoelde activiteiten moesten worden gefinancierd.
Vaststaat dat bij het verrichten van deze handelingen verschillende personen waren betrokken; naast Kantoor voor Klanten waren dat in elk geval [gedaagde sub 3], [gedaagde sub 4], [gedaagde sub 5], [gedaagde sub 6] en [gedaagde sub 7].
5.24
Naar aanleiding van het versturen van de bijdragebrieven en aangifte van strafbare feiten door onder meer Kamer van Koophandel heeft een omvangrijk onderzoek plaatsgevonden door Politieregio IJsselland, Bovenregionale Recherche Noord- en Oost Nederland (onder de naam Mocca), deels in samenwerking met andere politiekorpsen en de politie van Antwerpen. Betreffende dat onderzoek is een groot aantal processen-verbaal in het geding gebracht (hoofdnummer PL04BRF08010). Aan deze processen-verbaal, met verklaringen van onder meer [gedaagde sub 5], [gedaagde sub 4], [gedaagde sub 6] en [gedaagde sub 7], wordt - in samenvatting en in samenhang met de overige producties en met de stellingen van partijen - het navolgende ontleend.
groepsverband - bijzonderheden
(a) Domeinnaam www.kvkhandelsregister.nl
5.25
De domeinnaam van de website is op 19 juni 2008 geregistreerd op naam van KvK Benelux Corporation. Dit zou een entiteit naar Engels recht zijn, gevestigd te Londen (op het adres 95 Wilton Road, Suite 3 SW1V 1BZ van "Mail Boxes Etc.").
Bij SIDN was als domicilie vermeld Muzenstraat 89 te 's-Gravenhage, als deelnemer Enliven.nl, Warnaarslaan 33 's-Gravenhage en als administratieve en technische contactpersoon J. [gedaagde sub 6] (Enliven.nl) (producties 16 en 21).
5.26
Over de precieze status van deze entiteit en haar betrokkenheid bij Kantoor voor Klanten bestaat onduidelijkheid, maar gezien het belang van de website voor de onderneming en de doelstelling van Kantoor voor Klanten kan het niet anders dan dat er nauwe contacten zijn geweest over het registreren van deze domeinnaam tussen Kantoor voor Klanten en de persoon of personen die namens deze entiteit handelde(n). Hoewel Kamer van Koophandel om nadere gegevens omtrent deze entiteit heeft gevraagd, hebben Kantoor voor Klanten c.s. daarover geen informatie verschaft.
5.27
Overgelegd is een "Joint Venture Overeenkomst" (productie 133) tussen "kvkbenelux, a company incorporated in Belize, seated and having its registered office at 95 Wilton Road, Suite 3, London, SW1V 1BZ, United Kingdom, hereby duly represented by Mr. R. Matulessy" en Kantoor voor Klanten BVBA. Het stuk is op iedere pagina voorzien van parafen en de datum 25-11-09. [gedaagde sub 4] heeft verklaard dat [gedaagde sub 3] in KVKBenelux zit, waarmee Kantoor voor Klanten een joint-venture heeft (productie 114).
5.28
Uit enkele producties kan blijken dat de domeinnaam kvkhandelsregister.nl (samen met een zeer groot aantal andere domeinnamen) bij HostingDiscounter te boek stond op naam van klant [gedaagde sub 3] en dat deze domeinnaam op 18 september 2008 is geregistreerd. Voorts kan daaruit volgen dat de domeinnaam kvkhandelsregister.nl (samen met een zeer groot aantal domeinnamen) op 21 april 2009 bij Hostnet BV is opgezegd op verzoek van [gedaagde sub 3]. Op enkele productie staat bij de domeinnaam kvkhandelsregister.nl vermeld "[gedaagde sub 3] / KVK Benelux" (producties 86 en 87).
5.29
Ook over deze joint venture-overeenkomst en juistgenoemde producties is door Kantoor voor Klanten c.s. (waaronder [gedaagde sub 3]) geen behoorlijke toelichting verstrekt.
Op grond van het voorgaande, in onderling verband bezien, neemt de rechtbank aan dat [gedaagde sub 3] door middel van de al dan niet bestaande entiteit KvK Benelux de domeinnaam www.kvkhandelsregister.nl heeft geregistreerd.
(b) Kantoor voor Klanten - overzicht
5.30
De vennootschap Kantoor voor Klanten BVBA is op 12 september 2008 opgericht door [gedaagde sub 3] en [gedaagde sub 4]. De zetel was gevestigd op het woonadres van [gedaagde sub 4],
Van Weselestraat 8 te Antwerpen. [gedaagde sub 3] werd zaakvoerder (bestuurder). Per 1 oktober 2008 kwam [gedaagde sub 5] voor hem als zaakvoerder in de plaats. [gedaagde sub 4] had [gedaagde sub 5] benaderd om zaakvoerder te worden.
5.31
[gedaagde sub 3] had het idee voor het opstarten van het bedrijf van Kantoor voor Klanten.
[gedaagde sub 4] en [gedaagde sub 3] wilden een mailing doen naar 1,4 miljoen bedrijven in Nederland.
[gedaagde sub 5], [gedaagde sub 3], [gedaagde sub 4] en [gedaagde sub 5] waren de initiatiefnemers voor het versturen van de bijdragebrieven; zij bepaalden dat het logo op de brieven kwam en bepaalden dat de vermelding "KvKHandelsregister.nl 2009" op de factuurbrief kwam ([gedaagde sub 4]).
[gedaagde sub 4] had toestemming van KVKBenelux ([gedaagde sub 3], zie hiervoor) om de naam "handelsregister" en de lay-out van de brief te gebruiken ([gedaagde sub 4]).
5.32
[gedaagde sub 3] heeft in juni/juli 2008 [gedaagde sub 6] benaderd en hem gevraagd om een website te bouwen voor Kantoor voor Klanten en heeft hem het concept van Kantoor voor Klanten uitgelegd. [gedaagde sub 3] heeft [gedaagde sub 6] in contact gebracht met Kantoor voor Klanten en met [gedaagde sub 4], [gedaagde sub 5] en [gedaagde sub 7] ([gedaagde sub 6]).
[gedaagde sub 5], [gedaagde sub 4], [gedaagde sub 3] en [gedaagde sub 7] waren betrokken bij Kantoor voor Klanten ([gedaagde sub 6]).
Er was sprake van een groep bestaande uit [gedaagde sub 5], [gedaagde sub 4], [gedaagde sub 6] en [gedaagde sub 7] ([gedaagde sub 7]).
Toen [gedaagde sub 5] zaakvoerder werd, was er al een concept voor Kantoor voor Klanten: de website met een testversie, de mailing met de tekst van de bijdragebrief, het logo en basis-kleurstelling. Het 'fine-tunen' van de bijdragebrief en het logo ging in samenspraak met diverse mensen, waaronder [gedaagde sub 6] en [gedaagde sub 5], met [gedaagde sub 4] op de achtergrond en [gedaagde sub 3] met adviezen en commentaar vanaf de zijlijn. [gedaagde sub 4], [gedaagde sub 6], [gedaagde sub 7] en [gedaagde sub 5] waren de betrokkenen bij Kantoor voor Klanten ([gedaagde sub 5]).
5.33
[gedaagde sub 5] was zaakvoerder en tot eind december 2008 verantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken ([gedaagde sub 5]). Kantoor voor Klanten had een adres, een BTW-nummer en een bankrekening in Nederland nodig om in Nederland te kunnen werken. [gedaagde sub 5] heeft dat geregeld ([gedaagde sub 4]). [gedaagde sub 5] onderhield verder contact met de drukkers Spedo en Data B en met de web-designer [gedaagde sub 6]. [gedaagde sub 5] koppelde een ontvangen prijsopgave van de drukker terug naar [gedaagde sub 4] en ook naar de investeerder [gedaagde sub 7] ([gedaagde sub 5]).
[gedaagde sub 5] ondertekende alles namens Kantoor voor Klanten. [gedaagde sub 4] heeft [gedaagde sub 5] een volmacht gegeven. [gedaagde sub 4] mocht dat beslissen omdat hij alle aandelen had ([gedaagde sub 4]).
[gedaagde sub 5] stuurde [gedaagde sub 6] aan ([gedaagde sub 6]).
[gedaagde sub 5] en [gedaagde sub 4] deelden de opdrachten uit ([gedaagde sub 7]).
5.34
[gedaagde sub 6] heeft een offerte gemaakt en de opdracht gekregen voor de bouw van de website. [gedaagde sub 7], [gedaagde sub 3] en [gedaagde sub 5] hebben met [gedaagde sub 6] gesproken over de functionaliteiten van de website en hebben allen een evenredig aandeel gehad in het aanreiken van ideeën voor de website ([gedaagde sub 6]). [gedaagde sub 6] zorgde voor het ontwerpen van de website en had ook contacten met de drukker ([gedaagde sub 7]).
5.35
[gedaagde sub 7] had de rol van financierder/geldschieter van Kantoor voor Klanten, zorgde voor investeerders en heeft zelf geld in het bedrijf gestoken. [gedaagde sub 7] overlegde met [gedaagde sub 5] en [gedaagde sub 4] over het rendement nadat hij investeerders had gevonden. [gedaagde sub 7] heeft met de investeringen rekeningen betaald voor Kantoor voor Klanten ([gedaagde sub 7]). [gedaagde sub 7] had ook contact met Sandd.
5.36
Er is bewust gekozen om de bijdragebrief van Kantoor voor Klanten te laten lijken op de Kamer van Koophandel, de kleurstelling en de opmaak van de brief van Kamer van Koophandel. [gedaagde sub 6] heeft [gedaagde sub 3] en [gedaagde sub 5] gevraagd of dat wel kon. Beiden verklaarden dat het kon. [gedaagde sub 6], [gedaagde sub 3] en [gedaagde sub 5] hebben (in november 2008) met elkaar besproken wat de reactie van Kamer van Koophandel zou zijn. [gedaagde sub 6] kan zich voorstellen dat mensen dachten dat de bijdragebrief van de Kamer van Koophandel kwam en dat mensen klakkeloos betaald hebben ([gedaagde sub 6]).
[gedaagde sub 5], [gedaagde sub 4] en [gedaagde sub 7] hadden al bedacht dat de - bewust gekozen - gelijkenis van de bijdragebrief met de kleuren, het logo en de website van de Kamer van Koophandel problemen zou opleveren. Zij hadden verwacht dat de Kamer van Koophandel hen zou aanschrijven dat de website uit de lucht gehaald moest worden; dan zou de alternatieve site gelanceerd worden, die dan ontwikkeld zou zijn ([gedaagde sub 7]), 'www.tradingregister.com'.
([gedaagde sub 5], productie 118, V01.02, V01.03, V01.04, V01.05, V01.06; [gedaagde sub 4], productie 114, V02.04, V02.05 en productie 115; [gedaagde sub 6], productie 117, V04.01, V04.02, V04.04, V04.06, V04.07, V04.08; [gedaagde sub 7], productie 113, V05.02, V05.03, V05.04).
(c) Kantoor voor Klantenservice
5.37
Kantoor voor Klantenservice is op 16 oktober 2008 opgericht. Enig aandeelhouder en enig bestuurder was [gedaagde sub 7]. Het adres van de vennootschap was aanvankelijk Warnaarslaan 33 te
's-Gravenhage, het woonadres van [gedaagde sub 6] en later [adres].
[gedaagde sub 7] had voor de oprichting gesproken met [gedaagde sub 5] en [gedaagde sub 4], die hem het concept van Kantoor voor Klanten hadden uitgelegd.
([gedaagde sub 7], productie 113; producties 43, 44).
Het BTW-nummer van Kantoor voor Klantenservice is gebruikt op de bijdragebrief.
(d) Ad Hoc Data
5.38
Ad Hoc levert bedrijfsadressen van ondernemingen.
[gedaagde sub 6] heeft op 8 september 2008 voor zijn bedrijf Enliven een abonnement afgesloten met Ad Hoc voor het gebruik van 1,4 miljoen bedrijfsadressen. [gedaagde sub 5] of [gedaagde sub 3] had [gedaagde sub 6] gevraagd om dit contract met Ad Hoc af te sluiten. [gedaagde sub 6] had de adressen nodig voor de website www.kvkhandelsregister.nl en heeft de adressen op de website geladen. [gedaagde sub 6] heeft het abonnementsgeld betaald.
(Staal, productie 119; [gedaagde sub 6], productie 117; productie 44).
(e) Spedo Business Papers BV
5.39
Spedo is een drukkerij die acceptgirokaarten mag drukken.
[gedaagde sub 5] en [gedaagde sub 4] zijn naar Spedo gegaan en hebben namens Kantoor voor Klanten gesproken met directeur Krommendijk.
[gedaagde sub 5] heeft opdracht gegeven aan Spedo voor het drukken van 714.000 bijdragebrieven met aangehechte accept-giro's. Het ging om het drukken van deze brieven met de kleuren, de opmaak en het logo, niet om het drukken van de tekst.
[gedaagde sub 6] heeft op verzoek van Kantoor voor Klanten een e-mail opgesteld voor Spedo over de kleurstelling op de brieven. [gedaagde sub 6] heeft op verzoek van [gedaagde sub 5] het bestand van de brief kwalitatief verbeterd, dit naar Spedo gestuurd en contact gehad met Spedo over opmaak, positionering, logo en kleurstelling.
[gedaagde sub 5] heeft de uiteindelijke proefdruk goedgekeurd;
Spedo heeft 714.000 brieven gedrukt, die naar Data B zijn gebracht die de variabele gegevens op de brieven en acceptgirokaarten zou printen.
Kantoor voor Klanten (rekening 14.65.50.552) heeft de helft van de kosten, ofwel
€ 7.404,18, aan Spedo vooruitbetaald.
(Krommedijk, productie 120; [gedaagde sub 5], productie 118; [gedaagde sub 4], productie 114; [gedaagde sub 6], productie 117; producties 58, 60, 52, 53, 134).
(f) Data B Mailservice
5.40
Data B drukt op papier variabele en vaste teksten.
Spedo heeft in september/oktober 2008 een aanvraag gedaan voor het verzorgen van een mailing voor Kantoor voor Klanten.
[gedaagde sub 5] en [gedaagde sub 4] zijn namens Kantoor voor Klanten bij Data B geweest. Data B heeft een offerte gemaakt. [gedaagde sub 5] koppelde de offerte terug met [gedaagde sub 4]. Data B heeft een prijsafspraak gemaakt met Kantoor voor Klanten. [gedaagde sub 5] heeft de order geplaatst voor het inprinten van de tekst en de variabele gegevens op de bijdragebrieven met de acceptgirokaart.
Spedo leverde het drukwerk en Kantoor voor Klanten leverde de bestanden en de tekst die Data B moest drukken. [gedaagde sub 5] had de tekst aan [gedaagde sub 6] gegeven. [gedaagde sub 6] had op verzoek van [gedaagde sub 5] contacten met Data B over het aanleveren van bestanden en over de tekst voor de bijdragebrief en de acceptgiro. [gedaagde sub 6] stuurde een kopie van zijn e-mails aan Data B naar [gedaagde sub 5].
Frieslandbank heeft met Kantoor voor Klanten een contract gesloten over het rekeningnummer 29.01.34.609 dat op de brief en acceptgiro is gedrukt.
Data B heeft 700.000 bijdragebrieven met acceptgiro's gedrukt.
Data B had contact met Sandd over de verzending.
Kantoor voor Klanten heeft 60% van de kosten, ofwel € 30.010,80, aan Data B vooruitbetaald.
(Fledderman, productie 121; Wijkstra, productie 122; Frederiks, productie 123; [gedaagde sub 5], productie 118; [gedaagde sub 4], productie 114; [gedaagde sub 6], productie 117; productie 126; producties 62, 134).
(g) Sandd
5.41
Sandd is een postbedrijf.
[gedaagde sub 7] heeft in oktober 2008, in naam van zijn eenmansbedrijf Deo Consultancy maar in opdracht van [gedaagde sub 5] en [gedaagde sub 4] van Kantoor voor Klanten, een aanvraag gedaan voor het verzenden van tweemaal 1,4 miljoen poststukken.
Sandd heeft een offerte gemaakt, die is besproken met [gedaagde sub 7] en [gedaagde sub 3], die mede-investeerder zou zijn in hun concept. [gedaagde sub 7] en [gedaagde sub 3] zijn bij Sandd geweest en bij die ontmoeting is de prijs afgesproken.
Sandd heeft een kredietwaardigheidscheck gedaan waaruit bleek dat [gedaagde sub 7]/Tattoo Simon niet kredietwaardig was, zodat er vooruit betaald moest worden. [gedaagde sub 7] heeft verzocht om te factureren op naam van Kantoor voor Klanten. [gedaagde sub 7] heeft de opdracht van Kantoor voor Klanten aan Sandd ondertekend in opdracht van [gedaagde sub 5] en [gedaagde sub 4].
[gedaagde sub 6] heeft contact gehad met Sandd over de aantallen en de planning, hij heeft de adresgegevens van de ondernemingen doorgegeven aan Sandd en hij heeft op verzoek van [gedaagde sub 7]/Kantoor voor Klanten een e-mail opgesteld voor Sandd over het BTW-0 tarief.
Ook heeft [gedaagde sub 7] meermalen contact gehad met Sandd in verband met de planning van de verzending van de poststukken. [gedaagde sub 5] en [gedaagde sub 4] waren verantwoordelijk voor de planning.
Sandd heeft op 9 december 2008 een eerste zending van 359.040 stuks verzonden.
[gedaagde sub 7]/Tattoo Simon/Deo Consultancy (rekening 45.00.98.729) heeft de kosten van Sandd, ofwel € 110.000,00, aan Sandd betaald (waarvan een deel is terugbetaald).
(Blanckvoort, productie 125; [gedaagde sub 5], productie 118; [gedaagde sub 6], productie 117; [gedaagde sub 7], productie 113; producties 66, 68 t/m 73, 75, 134).
(h) Rekening Frieslandbank
5.42
Frieslandbank heeft op 27 november 2008/1 december 2008 met Kantoor voor Klanten een acceptgiro-overeenkomst gesloten voor rekeningnummer 29.01.34.609. Deze overeenkomst is namens Kantoor voor Klanten (adres eerst Van Weselestraat 8 Antwerpen, vervolgens Muzenstraat 89 Den Haag) ondertekend door [gedaagde sub 5]. [gedaagde sub 4] en [gedaagde sub 5] waren gevolmachtigde op de rekening bij de Frieslandbank.
[gedaagde sub 5] heeft een kopie van de overeenkomst aan Data B gestuurd.
Dit rekeningnummer is gedrukt op de bijdragebrieven met acceptgiro.
([gedaagde sub 5], productie 118; [gedaagde sub 4], producties 114 en 115; productie 137).
(i) Adres Muzenstraat 89 Den Haag
5.43
Regus verhuurt virtuele kantoren met een adres en een telefoonnummer; de post wordt doorgestuurd naar een met de huurder afgesproken adres.
Kantoor voor Klanten en Kantoor voor Klantenservice hebben enige tijd kantoorruimte gehuurd bij Regus. Het contact met Regus was gelegd door [gedaagde sub 7] en [gedaagde sub 5]. Het bij Regus gehuurde kantooradres van Kantoor voor Klanten was Muzenstraat 89 te 's-Gravenhage.
Dat adres is vermeld op de bijdragebrieven.
(Van Schie, productie 110, p. 13; [gedaagde sub 5], productie 118; [gedaagde sub 4], productie 115; [gedaagde sub 7], productie 113).
(j) BTW-nummer
5.44
Uit informatie bij de belastingdienst blijkt dat het BTW-nummer NL819896469B01 op de bijdragebrieven hoort bij Kantoor voor Klantenservice (gevestigd Parkstraat 83 te
's-Gravenhage, voordien [adres]).
Volgens [gedaagde sub 5] was dit BTW-nummer dat van Kantoor voor Klanten en volgens [gedaagde sub 4] had [gedaagde sub 5] in Nederland een BTW-nummer aangevraagd voor Kantoor voor Klanten.
(productie 111 p. 6; [gedaagde sub 5], productie 118; [gedaagde sub 4], productie 115).
(k) Telefoonnummer
5.45
Het telefoonnummer op de bijdragebrief was verbonden met een call-center. [gedaagde sub 5] is daarvoor naar het bedrijf MMTM of MTTM geweest, ook een keer met [gedaagde sub 4]. Dit bedrijf zou het telefoonnummer hosten en telefoontjes doorzetten naar het call-center.
([gedaagde sub 5], productie 118).
(l) Website www.kvkhandelsregister.nl
5.46
[gedaagde sub 3] heeft [gedaagde sub 6] in juni/juli 2008 benaderd om een website te bouwen voor Kantoor voor Klanten. [gedaagde sub 6] heeft voor zijn eenmansbedrijf Enliven een offerte gemaakt voor € 80.000,00 en heeft opdracht gekregen voor het ontwerpen en ontwikkelen van de website www.kvkhandelsregister.nl. [gedaagde sub 6] trad ook op als hoster voor deze website en stond te boek als administratief en technisch adres van de website.
[gedaagde sub 6] heeft twee nieuwe servers aangeschaft voor Kantoor voor Klanten, die deze heeft betaald. [gedaagde sub 6] heeft kosten vergoed gekregen van [gedaagde sub 4].
[gedaagde sub 3] heeft met [gedaagde sub 6] gesproken over de invulling van de website. [gedaagde sub 7], [gedaagde sub 3] en [gedaagde sub 5] spraken met [gedaagde sub 6] over de functionaliteit van de website; deze personen hadden een evenredig aandeel in het aanreiken van ideeën voor de website, o.a. over de opmaak. [gedaagde sub 3] en [gedaagde sub 5] hebben de kleurstelling voor de website aangeleverd.
[gedaagde sub 6] heeft aan de hand van de wensen van Kantoor voor Klanten een opzet gemaakt van de functionaliteiten en de schermindeling. Hij is ongeveer een half jaar bezig geweest met het uitvoeren van de opdracht en de bouw van de website.
[gedaagde sub 5] stuurde [gedaagde sub 6] als het ware aan.
Op de bijdragebrieven waren de website www.kvkhandelsregister.nl en het e-mailadres info@kvkhandelsregister.nl vermeld.
([gedaagde sub 5], productie 118; [gedaagde sub 6], productie 117; productie 17).
(m) Investeerders
5.47
[gedaagde sub 7] had binnen het bedrijf van Kantoor voor Klanten de rol van financier. Hij zorgde voor investeerders en heeft ook zelf geïnvesteerd.
[gedaagde sub 7] heeft Passies gevraagd om te investeren in Kantoor voor Klanten. Passies heeft
€ 25.000,00 gestort op de rekening van [gedaagde sub 7]/Deo Consultancy.
[gedaagde sub 6] heeft Schrijvershof benaderd om te investeren in een project van een internetsite. Op een bijeenkomst met [gedaagde sub 6], [gedaagde sub 5] en [gedaagde sub 7] is aan Schrijvershof daarvan een presentatie gegeven. Volgens [gedaagde sub 6] was ook [gedaagde sub 3] daarbij en volgens [gedaagde sub 7] heeft ook [gedaagde sub 4] met Schrijvershof gesproken. Het ging om het bedrijf Klanten voor Klanten. Schrijvershof werd gevraagd om de verzendkosten van de bijdragebrieven te financieren. Het rendement zou 130% zijn. Dat rendement was geen probleem geweest als het geld binnen zou komen van alle 1,4 miljoen brieven met een accept-giro van € 149,00. Schrijvershof heeft toen € 100.000,00 geïnvesteerd en overgemaakt naar de rekening van [gedaagde sub 7]/Deo Consultancy.
[gedaagde sub 7] heeft Scholtens gevraagd om te investeren in een idee voor een databank voor bedrijven. Scholtens heeft € 10.000,00 gestort op de rekening van [gedaagde sub 7].
[gedaagde sub 7] en [gedaagde sub 6] hebben met Van Ederen (moeder van [gedaagde sub 6]) gesproken over Kantoor voor Klanten die geld nodig had. Desverzocht heeft Van Ederen € 10.000,00 uitgeleend en overgemaakt naar de rekening van [gedaagde sub 7].
[gedaagde sub 7] heeft zelf € 37.414,98 geïnvesteerd en overgemaakt naar Kantoor voor Klanten (rekening 14.65.50.552).
[gedaagde sub 6] heeft in totaal € 16.000,00 (geleend van derden) overgemaakt naar [gedaagde sub 7], die vertelde dat er bij Kantoor voor Klanten geld te kort was.
De ontvangen gelden zijn onder meer aangewend voor het betalen van de drukkers en het postbedrijf.
(Passies, productie 130; Schrijvershof, productie 127; Scholtens, productie 131;
Van Ederen, productie 128; [gedaagde sub 5], productie 118; [gedaagde sub 6], productie 117; [gedaagde sub 7], productie 113; productie 134).
groepsverband - conclusie
5.48
Op grond van hetgeen hiervoor is vermeld onder 5.25 tot en met 5.47, een en ander in onderling verband en samenhang bezien, komt de rechtbank tot het oordeel dat sprake is geweest van onrechtmatig handelen in groepsverband, waaraan de verschillende deelnemers, te weten Kantoor voor Klanten, [gedaagde sub 3], [gedaagde sub 4], [gedaagde sub 5], [gedaagde sub 6], [gedaagde sub 7] en Kantoor voor Klantenservice, elk bewust hebben bijgedragen. Er was een plan gemaakt ("concept"), waarvoor een groot aantal onderling op elkaar afgestemde activiteiten nodig was (zie onder 5.23) en samenwerking vereist was. Het schadeveroorzakend onrechtmatig handelen gebeurde in naam van de daartoe opgerichte rechtspersoon Kantoor voor Klanten, de natuurlijke personen hadden elk één of meer taken op zich genomen en ook Kantoor voor Klantenservice had een rol. Voor alle deelnemers - ten aanzien van de twee rechtspersonen: hun bestuurders - was duidelijk wat het "concept" inhield en moet ook duidelijk zijn geweest dat de uitvoering ervan tot aanmerkelijke schade zou kunnen leiden, zowel voor de zeer omvangrijke groep van geadresseerde ondernemingen als voor Kamer van Koophandel. Dit heeft hen echter niet ervan weerhouden om bij te dragen aan de voorbereiding en uitvoering van het "concept". Er zijn geen omstandigheden gesteld of gebleken op grond waarvan het deelnemen niet aan ieder van de deelnemers zou kunnen worden toegerekend. Niet is bestreden dat het onrechtmatig handelen tot schade heeft geleid. Dat betekent dat Kantoor voor Klanten c.s. daarvoor hoofdelijk aansprakelijk zijn.
gevorderde verklaringen voor recht en bevelen
5.49
De twee verklaringen voor recht met betrekking tot inbreuk/onrechtmatige daad en met betrekking tot aansprakelijkheid voor de schade (zie 3.1 onder I - A en B) zijn toewijsbaar zoals nader te omschrijven in het dictum van de einduitspraak hierover.
5.50
De bevelen tot het staken en gestaakt houden van inbreuken op de merkrechten, auteursrechten en handelsnamen van Kamer van Koophandel (zie 3.1 onder I - C) zijn eveneens toewijsbaar zoals in het dictum van de einduitspraak te omschrijven. Hetzelfde geldt voor het gevraagde verbod van het gebruik van "Kantoor voor Klanten" en "Kantoor voor Klantenservice" (zie 3.1 onder I - D).
5.51
Het verlangde bevel tot afgifte van een accountantsverklaring (zie 3.1 onder I - E) is grotendeels reeds gegeven door de voorzieningenrechter in het vonnis van 9 april 2009. Inmiddels zou ook al een (concept-)accountantsverklaring zijn afgegeven. Niet duidelijk is in hoeverre Kamer van Koophandel nu nog belang heeft bij toewijzing van dit onderdeel, met inbegrip van de (onder 4 en 5) toegevoegde elementen. Partijen dienen zich daarover nader uit te laten.
5.52
Ten aanzien van de bevelen tot doorhaling respectievelijk overdracht van een zevental domeinnamen (zie 3.2 onder I - F en G) is namens Kantoor voor Klanten c.s. bij pleidooi meegedeeld dat dit nog niet is gebeurd omdat zich problemen hebben voorgedaan bij de doorhaling/overdracht. Niet is toegelicht om welke problemen het gaat en door wie deze moeten worden opgelost. Nadere informatie is nodig.
5.53
De uit te spreken bevelen zullen worden versterkt met een dwangsom, die in omvang zal worden beperkt (zie 3.1 onder I - H).
schadevergoeding
5.54
Nadat de bijdragebrieven (eerste zending) waren verzonden en de website www.kvkhandelsregister.nl in gebruik was genomen, heeft Kamer van Koophandel, net als de twaalf regionale kamers, onmiddellijk tal van acties ondernomen. Er is een crisisteam ingesteld, zij heeft waarschuwingen geplaatst op haar eigen website en een persbericht uitgevaardigd. Zij heeft de ondernemingen waarvan zij het e-mailadres had benaderd. De bankrekening van Kantoor voor Klanten is geblokkeerd en het telefoonnummer is buiten gebruik gesteld. Zij heeft advocaten ingeschakeld die sommaties hebben doen uitgaan en
ex-parte bevelen hebben verzocht. Bij haar eigen facturen voor de jaarlijkse bijdrage werd een begeleidende brief gevoegd. Telefoontjes en berichten van ondernemers moesten worden behandeld. Ten onrechte ontvangen betalingen dienden te worden teruggestort.
5.55
De rechtbank beschouwt deze activiteiten van Kamer van Koophandel en de afzonderlijke regionale kamers als doeltreffend en als redelijke en evenredige maatregelen om zoveel mogelijk schade te beperken en verwarring bij de bij haar geregistreerde ondernemingen in Nederland te voorkomen of weg te nemen. De redelijke kosten daarvan komen in beginsel voor vergoeding in aanmerking. Dat kan ook gelden voor interne kosten.
5.56
Tussen de regionale kamers en Kamer van Koophandel zijn lastgevingsovereenkomsten gesloten waarbij aan Kamer van Koophandel opdracht is gegeven in eigen naam van Kantoor voor Klanten c.s. vergoeding te vorderen van de schade van de regionale kamers (productie 85).
5.57
De gestelde schade van in totaal € 471.375,72 (zie 3.1 onder I - I) bestaat uit vijf onderdelen:
a. € 130.076,31 aan kosten voor de begeleidende brief bij de eigen factuur;
b. € 128.177,00 aan gederfde rente wegens het later verzenden van de eigen facturen;
c. € 110.386,00 aan interne kosten Kamer van Koophandel;
d. € 79.153,00 aan interne kosten afzonderlijke regionale kamers;
e. € 23.583,41 aan kosten van een externe communicatieadviseur.
5.58
Ad a, € 130.076,31 aan kosten voor de begeleidende brief bij de eigen factuur.
Besloten is om alle 1,85 miljoen in het handelsregister ingeschreven Nederlandse ondernemingen een (geadresseerde) brief te sturen, tezamen met de eigen factuur. In deze brief (productie 83) werd nadere informatie verstrekt in verband met de bijdragebrieven en de eigen factuur. Gevreesd werd dat bij gebreke van die informatie onduidelijkheid over de factuur zou ontstaan, wat zou kunnen leiden tot heel veel vragen bij de kamers en tot het niet-betalen van de factuur (productie 151).
5.59
De rechtbank acht het meesturen van de brief een redelijke maatregel ter beperking van schade. De kosten daarvan - drukkkosten, handling/verwerkingskosten, porti - zijn behoorlijk toegelicht en met stukken onderbouwd (producties 89 t/m 93) en deze komen de rechtbank redelijk voor. Deze post is derhalve toewijsbaar.
5.60
Ad b, € 128.177,00 aan gederfde rente wegens het later verzenden van de eigen facturen.
Kamer van Koophandel stelt - onder verwijzing naar productie 152 - dat verzending van de eigen facturen van de kamers gemiddeld 9,4 dagen later heeft plaatsgevonden dan tevoren was gepland als gevolg van het bijvoegen van de begeleidende brief en dat dit ertoe heeft geleid dat de facturen ook gemiddeld 9,4 dagen later dan gewoonlijk zijn betaald, wat heeft geresulteerd in rentederving.
5.61
Deze stellingen zijn door Kantoor voor Klanten c.s. niet weersproken. Zij voeren wel aan dat Kamer van Koophandel deze schade zelf heeft veroorzaakt door ervoor te kiezen haar facturen later te verzenden, in plaats van deze op de reguliere datum te verzenden en de waarschuwingsbrief later te verzenden (eigen schuld, art. 6:101 BW).
In reactie daarop brengt Kamer van Koophandel naar voren dat het later separaat verzenden van de brief zou hebben geleid tot veel hogere kosten dan de rentederving:
circa € 640.000,00 tegen € 128.177,00, hetgeen zij adstrueert met een aantal producties (offertes en overzicht, productie 153).
De rechtbank acht dit standpunt van Kamer van Koophandel voldoende overtuigend onderbouwd, zodat het verweer faalt.
5.62
Naar aanleiding van het door Kantoor voor Klanten c.s. daarbij geplaatste vraagteken, heeft Kamer van Koophandel toegelicht hoe het bedrag van € 128.177,00 is berekend (productie 150). Deze toelichting en berekening zijn niet betwist, zodat van de juistheid daarvan wordt uitgegaan. Het gevorderde bedrag is toewijsbaar.
5.63
Ad c, € 110.386,00 aan interne kosten Kamer van Koophandel.
Kamer van Koophandel stelt - samengevat - dat naar aanleiding van het verzenden van de bijdragebrieven een crisisteam van negen mensen is samengesteld, door welke mensen uiteenlopende werkzaamheden zijn verricht (vgl. hiervoor onder 5.54), waarmee circa 1053 uren waren gemoeid tegen een gemiddeld uurtarief van € 66,00. Daarnaast zijn twee mensen van de uitgeverij (dagelijkse update op de website) circa 240 uur à € 66,00 en twee mensen van de financiële afdeling (verzorgen brief, bijhouden financiële administratie) 234 uur à
€ 66,00 bij de kwestie betrokken. De afdeling klantenservice is 180 uur à € 55,60 bezig geweest met extra telefoontjes en e-mails. Het totaal wordt berekend op € 110.386,00. Verwezen wordt naar de producties 79 (overzichten), 141 (crisislogboek), 142 (verklaringen leidinggevenden) en 143 (verklaringen leden crisisteam).
5.64
Op zichzelf is niet omstreden dat interne kosten als schade voor vergoeding in aanmerking kunnen komen. Kantoor voor Klanten c.s. vragen wel waarom zoveel uren besteed moesten worden en of de betreffende personen niet al bij Kamer van Koophandel in dienst waren en loon ontvingen. Kamer van Koophandel voert aan dat het ging om extra gewerkte uren en dat de normale werkzaamheden van deze personen gedurende die periode niet hebben kunnen plaatsvinden.
5.65
Ervan uitgaande dat de betrokken personen inderdaad al bij Kamer van Koophandel in dienst waren en gelet op de overgelegde producties met de daarin vervatte uitvoerige onderbouwing, wordt de toe te wijzen schadepost door de rechtbank begroot op € 70.000,00.
5.66
Ad d, € 79.153,00 aan interne kosten afzonderlijke regionale kamers.
Kamer van Koophandel stelt hierover - in het kort - dat de regionale kamers waren belast met het afhandelen van duizenden telefoontjes en berichten van verontruste ondernemers, het onderhouden van contacten met de regionale pers en Kamer van Koophandel en het terugstorten van onjuiste betalingen door ondernemers. Verwezen wordt naar de producties 79 (overzichten), 144 (verklaringen leidinggevenden), 145 t/m 147 (bijgehouden meldingen en terugstortingen).
5.67
Voor deze interne kosten van de regionale kamers kan hetzelfde gelden als voor die van Kamer van Koophandel. De rechtbank begroot de te vergoeden schade op € 50.000,00.
5.68
Ad e, € 23.583,41 aan kosten van een externe communicatieadviseur.
Deze kosten, die zijn onderbouwd met productie 148 (facturen mw. Muller), zijn niet betwist en kunnen worden toegewezen.
5.69
Aan schadevergoeding is toewijsbaar:
a. € 130.076,31 begeleidende brief
b. € 128.177,00 gederfde rente
c. € 70.000,00 interne kosten Kamer van Koophandel
d. € 50.000,00 interne kosten regionale kamers
e. € 23.583,41 externe communicatieadviseur
€ 401.836,72 totaal.
Daarover is de wettelijke rente verschuldigd als bedoeld in art. 6:119 BW te rekenen vanaf
1 februari 2009, de datum waarop de te vergoeden kosten geacht kunnen worden te zijn gemaakt (aan de voorwaarden voor toepassing van art. 6:119a BW is niet voldaan).
proceskosten
5.70
Naast de gewone veroordeling in de proceskosten op grond van art. 237 Rv (zie 3.1 onder I -K) maakt Kamer van Koophandel aanspraak op een vergoeding op grond van art. 1019h Rv van - per 24 maart 2010 - maar liefst € 328.916,74 (zie 3.1 onder I - J).
Bij deze vergoeding moet het gaan om de redelijke en evenredige gerechtskosten en andere kosten die Kamer van Koophandel heeft gemaakt terzake van het handhaven van haar merk- auteurs- en handelsnaamrechten.
5.71
Kamer van Koophandel heeft deze kosten uitvoerig gespecificeerd in productie 80 en een aantal aanvullingen daarop. Zij heeft de kosten verdeeld in zes fasen: (1) feitenonderzoek, beslag en juridische analyse van de zaak, € 54.670,60, (2) ex parte bevelen Sandd, Data B en Spedo, € 46.256,17, (3) kort geding Rotterdam 25 maart 2009, € 36.615,33, (4) nakosten kort geding, inclusief controle op nakoming bevelen, € 12.297,18, (5) voorbereiding bodemprocedure, € 38.095,51 en (6) bodemprocedure tot en met pleidooi rechtbank Rotterdam, € 140.981,95, in totaal € 328.916,74.
Kantoor voor Klanten c.s. verzetten zich tegen toewijzing van het gevorderde als onevenredig, onredelijk en onbillijk.
5.72
De rechtbank neemt het navolgende in aanmerking.
.het gaat hier om een buitengewoon omvangrijke zaak, vooral feitelijk maar ook juridisch;
.het betreft niet alleen de handhaving van intellectuele eigendomsrechten doch ook ander onrechtmatig handelen (misleiding) en er was sprake van een handelen in groepsverband;
.naast de twee gedaagde rechtspersonen en de vijf gedaagde natuurlijke personen waren ook nog anderen bij de zaak betrokken: Spedo, Data B, Sandd, Ad Hoc, KvK Benelux Corporation;
.voor het verkrijgen van feitelijke gegevens moesten ex parte bevelen worden gevraagd en daaraan moest uitvoering worden gegeven;
.er dienden diverse andere acties te worden uitgevoerd, zoals sommaties en beslagen;
.voor het op korte termijn verkrijgen van rechterlijke verboden en bevelen moest een kort geding worden gevoerd; in de uitspraak van de voorzieningenrechter van 9 april 2009 is aan salaris voor de advocaat een bedrag toegewezen van € 15.000,00;
.na die uitspraak diende te worden nagegaan of aan de uitgesproken bevelen was voldaan;
.de onderhavige bodemprocedure moest worden voorbereid en gevoerd;
.daarbij moest een groot aantal feiten worden verzameld en moesten de vorderingen worden onderbouwd met een groot aantal producties (een deel daarvan was kennelijk ook al overgelegd bij het kort geding); onder de producties bevonden zich ook de uitgebreide resultaten van het strafrechtelijke opsporingsonderzoek die blijkbaar pas na het kort geding beschikbaar kwamen; de stukken zijn grondig opgesteld en samengesteld;
.bij een en ander kon gebruik worden gemaakt van de activiteiten van medewerkers van Kamer van Koophandel en de regionale kamers;
.de interne kosten van die medewerkers zijn opgenomen in de schadevergoeding;
.er zijn diverse advocaten bij de zaak betrokken geweest;
.voor de kosten tot en met het uitbrengen van de dagvaarding (12 maart 2009) werd een bedrag opgevoerd van € 110.578,00; ten tijde van het pleidooi (24 maart 2010) was dat met € 218.338,74 opgelopen tot € 328.916,74.
Voorts is van belang dat de in samenspraak met de Nederlandse Orde van Advocaten tot stand gekomen indicatietarieven in IE-zaken voor niet-eenvoudige bodemzaken met repliek, dupliek en pleidooi een bedrag aangeven van maximaal € 25.000,00 (voor een
niet-eenvoudig kort geding geldt het toegekende bedrag van maximaal € 15.000,00).
5.73
De rechtbank acht de gevorderde kosten niet redelijk en niet in verhouding tot de aard en omvang van de zaak. Gelet op de hiervoor aangegeven factoren begroot de rechtbank het toe te wijzen bedrag aan gerechtskosten en andere kosten tot op deze uitspraak en met inbegrip van de volgens de gewone maatstaven te begroten kosten voor het op misleiding gebaseerde deel van de vorderingen op een bedrag van € 75.000,00.
verbeurde dwangsommen
5.74
Kamer van Koophandel vordert een verklaring voor recht dat ieder der gedaagden
€ 100.000,00 aan dwangsommen heeft verbeurd en hun veroordeling tot betaling daarvan (zie 3.1 onder II - A en B).
5.75
In het vonnis van de voorzieningenrechter van 9 april 2009 is ten aanzien van ieder van Kantoor voor Klanten c.s. afzonderlijk een zevental bevelen uitgesproken waaraan een dwangsom was verbonden van € 10.000,00 voor iedere keer of, indien van toepassing, iedere dag dat zij een of meer van die bevelen niet of niet volledig zouden nakomen, zulks met een maximum aan te verbeuren dwangsommen per gedaagde van € 100.000,00.
Daarbij was tevens overwogen dat de verzochte dwangsommen slechts toewijsbaar waren ten aanzien van die personen die het in hun macht hadden om te doen waartoe de dwangsom hen beoogde te bewegen, en/of om na te laten hetgeen waarvan de dwangsom hen beoogde te weerhouden.
5.76
De voorzieningenrechter heeft Kantoor voor Klanten c.s. bevolen (onder 3):
alle door hen of op hun naam geregistreerde woord- en/of beeldmerken, die identiek zijn aan of overeenstemmen met enig door Kamer van Koophandel geregistreerd merk of door haar gebruikte handelsnaam, waaronder mede begrepen het woord/beeldmerk 'Kantoor voor Klantenservice', binnen 7 dagen na betekening van het vonnis door te halen, en om de advocaat van Kamer van Koophandel onverwijld documenten te doen toekomen waaruit deze doorhaling blijkt.
Het vonnis is betekend op 9 april 2009 ten kantore van de advocaat van Kantoor voor Klanten c.s. (productie 99). Aan het bevel tot doorhaling moest dus op 16 april 2009 zijn voldaan.
5.77
Vaststaat dat [gedaagde sub 3] het beeldmerk van een logo met de woorden 'Kantoor voor Klantenservice' had geregistreerd bij het BBIE (registratienummer 0849776; productie 19). Blijkens productie 100 is de doorhaling van het merk aangetekend op 21 april 2009. Niet is weersproken dat [gedaagde sub 3] daardoor een dwangsom heeft verbeurd van € 50.000,00 (vijf dagen à € 10.000,00).
5.78
Kamer van Koophandel wijst op een merkdepot 1163897 van 24 juli 2008 ten name van [gedaagde sub 3] van het woordmerk "kantoorvoorklantenregister" (productie 101). Niet duidelijk is of dit depot ook al bij het kort geding ter sprake is geweest.
Op de overgelegde kopie met datum 11-05-2009 is vermeld:"Status Beslissing weigering, beroepstermijn loopt In behandeling onderzoeker, formele eisen in orde".
Op de overgelegde kopie met datum 17-11-2009 is vermeld:"Status Merk ingetrokken".
De rechtbank behoeft over de 'status' van dit depot en de eventuele doorhaling daarvan nadere informatie, voordat wordt beoordeeld of in verband daarmee dwangsommen zijn verbeurd.
5.79
Kamer van Koophandel wijst erop dat de vennootschap Kantoor voor Klantenservice B.V. op 1 december 2009 nog stond ingeschreven in het handelsregister en zij is van mening dat de enige bestuurder [gedaagde sub 7] deze inschrijving had moeten doorhalen, zodat [gedaagde sub 7] dwangsommen heeft verbeurd.
Hiertegen wordt terecht aangevoerd dat het bevel van de voorzieningenrechter niet zag op doorhaling van (de handelsnaam van) Kantoor voor Klantenservice in het handelsregister.
[gedaagde sub 7] heeft derhalve ter zake geen dwangsommen verbeurd.
5.80
De voorzieningenrechter heeft Kantoor voor Klanten c.s. bevolen (onder 4):
om alle door hen, op hun naam of ten behoeve van hen geregistreerde domeinnamen - met uitzondering van de domeinnamen 'kvkhandelsregister.nl', 'kvkhandelsregister.com', 'kvkregister.nl', 'kvkregister.com' - die identiek zijn aan of overeenstemmen met enig door Kamer van Koophandel geregistreerd merk of door haar gebruikte handelsnaam, binnen 7 dagen na betekening van het vonnis, door te halen en niet opnieuw te registreren, daaronder mede begrepen de hierna te noemen domeinnamen:
• tradingregister.nl;
• tradingregister.com;
• handels-register.nl;
• handelsregisteronline.nl;
• mijn-kvk.nl;
• mijnkvk.nl;
• onlinehandelsregister.nl;
• kvkhandelsregister.biz;
• kvkregister.biz;
• kvkregister.net;
• kvkhandelsregister.net;
• kantoorvoorklantenservice.nl;
• Kvkregister.info;
• Kvkhandelsregister.info;
en om de advocaat van eiseres onverwijld documenten te doen toekomen waaruit deze doorhalingen blijken.
5.81
Kamer van Koophandel stelt:
(a) de inbreukmakende domeinnaam 'handelsregister.info' was op 9 november 2009 nog steeds geregistreerd op naam van [gedaagde sub 3] (productie 103);
(b) de inbreukmakende domeinnaam 'online-handelsregister.com' was op 9 november 2009 geregistreerd op naam van Hostnet, met [gedaagde sub 3] als het administratieve contact (productie 104), zodat [gedaagde sub 3] nog steeds bij deze domeinnaam betrokken was en hij niet heeft voldaan aan het bevel;
(c) de inbreukmakende domeinnaam 'kvkregister.co.uk' was op 9 november 2009 nog steeds geregistreerd op naam van [gedaagde sub 3] (productie 105);
(d) de domeinnaam 'kvkbenelux' is geregistreerd door Hostnet BV en [gedaagde sub 6] trad op 9 november 2009 nog steeds op als hostende partij, die de mogelijkheid had om zijn diensten te staken waardoor de domeinnaam niet meer bruikbaar was.
Volgens Kamer van Koophandel betekent dit dat [gedaagde sub 3] en [gedaagde sub 6] elk € 2.070.000,00 aan dwangsommen hebben verbeurd (207 dagen à € 10.000,00).
De rechtbank behoeft nadere informatie van partijen over de mogelijkheden voor [gedaagde sub 3] en [gedaagde sub 6] om te zorgen voor doorhaling van de registratie van deze domeinnamen (zie ook hiervoor onder 5.52 bij het gevorderde onder I - F).
5.82
De voorzieningenrechter heeft Kantoor voor Klanten c.s. bevolen (onder 5):
om de domeinnamen 'kvkhandelsregister.nl', 'kvkhandelsregister.com', 'kvkregister.nl', 'kvkregister.com', voor zover zij houder zijn van deze domeinnaam, binnen 7 dagen na betekening van het vonnis over te dragen aan Kamer van Koophandel en daartoe iedere medewerking te verlenen, dan wel, voor zover deze domeinnamen door SIDN onttrokken zijn, binnen voornoemde termijn iedere medewerking te verlenen die nodig is om voornoemde domeinnamen over te dragen aan Kamer van Koophandel en/of op haar naam te stellen.
5.83
Kamer van Koophandel stelt dat de domeinnamen 'kvkhandelsregister.com' en 'kvkregister.com' op 1 december 2009 nog steeds op naam staan van [gedaagde sub 3] en niet zijn overgedragen (productie 107), zodat [gedaagde sub 3] niet heeft voldaan aan het bevel en
€ 2.290.000,00 aan dwangsommen heeft verbeurd (229 dagen à € 10.000,00).
Ook hierover is nadere informatie nodig (zie ook hiervoor onder 5.52 bij het gevorderde onder I - G).
5.84
De voorzieningenrechter heeft Kantoor voor Klanten c.s. bevolen (onder 6):
om aan de advocaat van Kamer van Koophandel binnen 5 dagen na betekening van het vonnis, een overzicht te verschaffen van:
• alle door of ten behoeve van hem/haar geregistreerde domeinnamen die de
aanduiding “kvk” en/of “handelsregister” en/of “register” en/of “kantoor voor klanten” bevatten, onder opgaaf van de houder van deze domeinnaam en bewijsstukken waaruit dit blijkt;
• alle door of ten behoeve van hem/haar geregistreerde merken die de aanduiding “kvk” en/of “handelsregister” en/of “register” en/of “kantoor voor klanten” bevatten en een overzicht van alle door of ten behoeve van hem/haar geregistreerde beeldmerken die identiek zijn aan of overeenstemmen met enig door eiseres geregistreerd (beeld)merk, onder opgaaf van de houder van deze (beeld)merken en bewijsstukken waaruit dit blijkt;
5.85
Kamer van Koophandel stelt dat hieraan niet, niet tijdig of niet volledig is voldaan, terwijl alle gedaagden de beide overzichten hadden kunnen verschaffen, daarvoor dus allen verantwoordelijk zijn en allen dwangsommen hebben verbeurd.
Volgens Kamer van Koophandel waren de op 23 april 2009 respectievelijk 14 mei 2009 ontvangen overzichten van domeinnamen niet duidelijk en niet compleet, zodat ieder der gedaagden € 2.031.000,00 aan dwangsommen heeft verbeurd (231 dagen à € 10.000,00).
Het op 14 mei 2009 verschafte overzicht met de merken 'kantoor voor klantenregister' en 'kantoor voor klantenservice' werd 30 dagen te laat verstrekt, zodat ieder der gedaagden
€ 300.000,00 aan dwangsommen heeft verbeurd (30 dagen à € 10.000,00).
5.86
Kantoor voor Klanten c.s. voeren aan dat aan dit bevel is voldaan, ten eerste door het verschaffen van een overzicht van alle domeinnamen die waren geregistreerd door KvK Benelux Corporation en [gedaagde sub 3], terwijl er door hen geen andere domeinnamen zijn geregistreerd en ten tweede door het bericht dat geen andere merken waren geregistreerd dan die welke reeds bekend waren bij Kamer van Koophandel, en voorts dat de overige gedaagden geen zeggenschap hadden over de uitvoering van deze bevelen en dus geen dwangsommen kunnen verbeuren.
5.87
Partijen dienen de rechtbank met betrekking tot deze overzichten nadere informatie te verschaffen.
5.88
De voorzieningenrechter heeft Kantoor voor Klanten c.s. bevolen (onder 7):
binnen 21 dagen na betekening van het vonnis en aanwijzing van na te noemen registeraccountant, een verklaring van een (door Kamer van Koophandel aan te wijzen en door Kantoor voor Klanten te betalen) onafhankelijke registeraccountant te overleggen, waaruit blijkt, voor zover mogelijk:
a. hoeveel “nepfacturen” in totaal zijn verzonden;
b. hoeveel “nepfacturen” thans nog in omloop zijn;
c. hoeveel “nepfacturen” gepland waren om verzonden te worden.
5.89
Kamer van Koophandel stelt dat zij Kantoor voor Klanten c.s. tot 17 augustus 2009 de tijd heeft gegeven om een opdrachtbevestiging toe te zenden van een accountant die zou zorgen voor een verklaring met een bewijs dat een (eventueel) voorschot was betaald, doch dat Kamer van Koophandel alleen een concept-opdrachtbevestiging heeft ontvangen en dat ook een nadere finale termijn is overschreden en niets meer is vernomen. Derhalve hebben alle gedaagden € 950.000,00 aan dwangsommen verbeurd (95 dagen à € 10.000,00).
5.90
Partijen dienen de rechtbank over de accountantsverklaring nader te informeren (zie ook hiervoor onder 5.51 bij het gevorderde onder I - E).
lijfsdwang
5.91
De noodzaak van een uitvoerbaarverklaring bij lijfsdwang van het vonnis van de voorzieningenrechter van 9 april 2009 (zie 3.1 onder III) is vooralsnog niet duidelijk.
De rechtbank houdt haar oordeel daarover aan.
6. De beslissing
De rechtbank,
alvorens verder te beslissen:
verwijst de zaak naar de rol van woensdag 25 augustus 2010 voor nadere conclusie eerst aan de zijde van Kantoor voor Klanten c.s. op de hiervoor onder 5.51, 5.52, 5.78, 5.81, 5.83, 5.87 en 5.90 genoemde punten.
Dit vonnis is gewezen door mrs Van Zelm van Eldik, Scheffers en Verkerk.
Uitgesproken in het openbaar.
10/1278/544