Uitspraken

[verzoeker] verwijt de provincie dat zij als toezichthouder van recreatiegebied Dorregeest heeft gefaald en om die reden ook hoofdelijk aansprakelijk is voor de schade van [verzoeker] . De rechtbank verwerpt dit verwijt en licht dit als volgt toe.

Onweersproken is gebleken dat RAUM als beheerder verantwoordelijk is voor de inrichting van het recreatiegebied Dorregeest en de veiligheid ter plaatse en dat de provincie als toezichthouder slechts secundair betrokken is. De provincie moet toezien op zwemlocaties verband houdende met de veiligheid en hygiëne (van het zwemwater). Niet in geschil is dat [verzoeker] buiten een daartoe aangewezen en gemarkeerde zwemlocatie een duik in het water heeft genomen.

[verzoeker] baseert de aansprakelijkheid van de provincie enkel op de Kelderluik-criteria. Hij maakt in zijn verzoek geen onderscheid tussen de aansprakelijk gestelde partijen. Weliswaar is de aansprakelijkheid van zowel de beheerder als de toezichthouder gebaseerd op artikel 6:162 BW, maar de provincie en Centraal Beheer voeren terecht aan dat de zorgplicht van de provincie als toezichthouder niet op eenzelfde wijze kan worden ingevuld als die van RAUM als beheerder. Bij aansprakelijkheid van de overheid in de rol van toezichthouder is een ander, meer terughoudend, regime van toepassing.

In het verzoekschrift is, zoals de provincie en Centraal Beheer terecht aanvoeren, niet ingegaan op de concrete verantwoordelijkheden van de provincie als toezichthouder in recreatiegebied Dorregeest en op de invulling van de maatstaf behorende bij toezichthoudersaansprakelijkheid in combinatie met de verantwoordelijkheden van de provincie. [verzoeker] stelt en onderbouwt op geen enkele wijze waaruit het toezichtsfalen van de provincie zou bestaan, terwijl dit - gelet op de gemotiveerde betwisting door de provincie - wel op zijn weg had gelegen. Wat [verzoeker] ter zitting hierover heeft aangevoerd is niet voldoende. Zijn enkele stelling dat de provincie ook verantwoordelijk is voor het gebied buiten de ballenlijn van het zwemgedeelte en dat zij bekend had moeten zijn met het gevaar dat mensen buiten de ballenlijn zwemmen en van de kade in het water springen of duiken, levert namelijk zonder nadere onderbouwing, die ontbreekt, geen afgeleide aansprakelijkheid van de provincie op.

Daarbij komt dat Avéro Achmea namens RAUM aansprakelijkheid heeft erkend. De discussie tussen Avéro Achmea/RAUM en [verzoeker] heeft zich gericht op het percentage eigen schuld inclusief eventuele billijkheidscorrectie. Dit betreft een discussie waarbij de provincie en Centraal Beheer blijkens de onder 2.7 tot en met 2.11 weergegeven e-mail correspondentie niet betrokken was. De stelling van [verzoeker] dat het verschil tussen Avéro Achmea (verzekeraar van RAUM) en Centraal Beheer (verzekeraar van de provincie) voor hem niet duidelijk was, kan gezien de inhoud van de e-mailwisselingen met de letselschadebehandelaar van Centraal Beheer niet worden gevolgd. Met de provincie en Centraal Beheer is de rechtbank dan ook van oordeel dat zonder nadere motivering, die ontbreekt, niet kan worden aangenomen dat [verzoeker] een belang heeft bij zijn verzoek jegens de provincie en haar verzekeraar. Dat de verzekerde som aan de kant van RAUM niet toereikend zou zijn om de schade van [verzoeker] te vergoeden, is niet gebleken.

Gelet op het voorgaande zal de rechtbank het verzoek van [verzoeker] in zoverre wegens het ontbreken van een deugdelijke onderbouwing en bij gebrek aan belang afwijzen. De overige verweren behoeven geen bespreking.

Zoals hiervoor is overwogen heeft Avéro Achmea namens RAUM aansprakelijkheid erkend. Naar eigen zeggen waren door RAUM niet voldoende maatregelen getroffen om het ongeval te voorkomen. Meer specifiek was het - achteraf bezien - weinig bezwaarlijk geweest om het recreërend publiek over de (on)diepte van het water te informeren. Inmiddels staan er ook waarschuwingsborden in het ondiepe water.
RAUM/Avéro Achmea heeft verder erkend dat RAUM in de causale verdeling voor 50% aan het ontstaan van de schade van [verzoeker] bijgedragen. Daarvan gaat de rechtbank dan ook uit.

Kern van het geschil is in hoeverre de billijkheidscorrectie tot bijstelling van de causale verdeling kan leiden. RAUM/Avéro Achmea meent dat, gelet op de rechtspraak op dit punt, een beperkte bijstelling (met 10 tot 20%) goed denkbaar en verdedigbaar is, terwijl volgens [verzoeker] de billijkheidcorrectie de causale verdeling volledig opzij zet en een vergoedingsplicht van 100% op zijn plaats is.

De rechtbank hecht eraan om op te merken dat [verzoeker] een ernstig ongeval is overkomen, en dat de gevolgen en daaruit voortvloeiende schade voor hem groot zijn. Ook RAUM en Avéro Achmea hebben dat benadrukt.
De rechtbank komt echter tot een andere weging van de wederzijdse omstandigheden dan [verzoeker] én RAUM/Avéro Achmea. De rechtbank verhoogt de aansprakelijkheid van RAUM op grond van de billijkheidscorrectie met 30%. Dit oordeel licht de rechtbank als volgt toe.

Het is een feit van algemene bekendheid dat het duiken in ondiep water zeer ernstig letsel tot gevolg kan hebben. In het voorliggende geval heeft het ongeval zich voorgedaan in het voor recreatieve doeleinden aangewezen Alkmaarder- en Uitgeestermeer, op een plek op ongeveer 100 meter van een aangewezen en gemarkeerd zwemstrandje. [verzoeker] is in de omgeving goed bekend, maar niet met deze plek in het recreatiegebied Dorregeest. Nadat [verzoeker] de BBQ had aangestoken, wilde hij het water in om zich schoon te maken. Zijn vriendinnen waren kort ervoor het water via het zwemstrandje ingegaan. [verzoeker] koos er echter voor om na een kleine aanloop vanaf de kade het water in te duiken. Hij was niet bekend met de diepte van dit water en zag geen mensen in het water. Het water was troebel, zodanig dat daardoor de bodem niet zichtbaar was. Verder bedroeg de hoogte van de kade tot aan het wateroppervlak slechts enkele tientallen centimeters - zeker niet meer dan een halve meter - wat eerder een ondiepte dan een diepte van het water indiceert.

Onder deze omstandigheden heeft [verzoeker] met zijn impulsieve duik buiten de afgebakende lijnen een groot risico genomen, wat hem ernstig valt toe te rekenen. Hij mocht er niet zonder meer vanuit gaan, in aanmerking nemende dat het Alkmaarder- en Uitgeestermeer zo’n 700 hectare beslaat, dat het water aan de zijde van Dorregeest, net als aan de andere (hem bekende) zijde van het meer, overal diep genoeg was om te duiken. Dat er bootjes in het water lagen, is hiervoor geen indicatie; zij kunnen een kleine diepgang hebben gehad.
[verzoeker] mocht verder bekend worden verondersteld met de mogelijke gevolgen van zijn handelen. Daarbij betrekt de rechtbank dat [verzoeker] ten tijde van het ongeval twintig jaar oud was en in staat moet zijn geweest om zich een beeld te vormen van de door hem te nemen risico’s.

Dit leidt ertoe dat, anders dan [verzoeker] meent, de billijkheid in dit geval niet eist dat zijn verwijt in het niet valt en dat de vergoedingsplicht van RAUM/Avéro Achmea op 100% vastgesteld moet worden. Wat er op de waarschuwingsborden in de omgeving stond en op de website van RAUM acht de rechtbank niet relevant, reeds omdat [verzoeker] daarnaar voorafgaand aan zijn duik niet heeft gekeken.

De rechtbank ziet wel aanleiding na weging van de wederzijdse omstandigheden om de aansprakelijkheid van RAUM op grond van de billijkheid te corrigeren, zodanig dat de omvang van de aansprakelijkheid van RAUM op 80% wordt vastgesteld. Daarbij betrekt zij onder meer de ernst van de wederzijds gemaakte fouten, de aard en de ernst van het blijvende letsel dat [verzoeker] op jonge leeftijd heeft opgelopen en het gegeven dat RAUM verzekerd is voor dergelijke schade. Avéro Achmea en RAUM zijn daarom gehouden 80% van de geleden en nog te lijden schade van [verzoeker] te vergoeden. De rechtbank is van oordeel dat deze mate van correctie past bij vergelijkbare gevallen in de jurisprudentie (duik in ondiep water, onvoldoende waarschuwing en blijvend ernstig letsel).

Gelet op het voorgaande zal de rechtbank het verzoek tot vaststelling van aansprakelijkheid en tot vergoeding van de door [verzoeker] geleden en nog te lijden materiële en immateriële schade toewijzen op de in de beslissing weergegeven wijze.

Tegen de verzochte wettelijke rente over de schade is geen afzonderlijk verweer gevoerd, zodat deze zal worden toegewezen, met dien verstande dat de rechtbank voor de ingangsdatum van de wettelijke rente uitgaat van de datum van het ongeval.

Het verzoek om Achmea (Achmea Avéro) te veroordelen om de schadevergoeding rechtstreeks aan [verzoeker] uit te keren, zal eveneens als onweersproken worden toegewezen.

[verzoeker] maakt aanspraak op een bedrag van € 11.715,- exclusief btw (€ 14.175,15 inclusief btw), te vermeerderen met het door hem betaalde griffierecht. Daarbij is hij uitgegaan van een tijdsbesteding van 35,5 uren en een uurtarief van € 330,- te vermeerderen met 21% btw.

RAUM en Achmea (Achmea Avéro) vinden dit bedrag onredelijk hoog. Zij maken bezwaar tegen het uurtarief van € 330,- dat volgens hen volstrekt bovenmatig is. Een uurtarief van € 270,- voor een gespecialiseerd LSA-advocaat achten zij redelijk en gebruikelijk. Verder maken zij bezwaar tegen de gestelde tijdsbesteding. Zij wijzen er in dit verband op dat het een juridisch niet complexe zaak betreft. Ook geldt dat bij de begroting van de kosten van het deelgeschil rekening moet worden gehouden met het aan te nemen percentage eigen schuld, omdat de buitengerechtelijke kosten in dezelfde mate moeten worden verminderd als de schadevergoeding zelf. RAUM en Achmea (Achmea Avéro) menen dat het redelijk is om de kosten van dit deelgeschil te begroten op maximaal
€ 5.000,- exclusief btw, waarop vervolgens de mate van eigen schuld nog in mindering moet worden gebracht.

De rechtbank is met RAUM en Achmea (Achmea Avéro) van mening dat niet van het gehanteerde uurtarief van € 330,- kan worden uitgegaan. Voor het vaststellen van de hoogte van het uurtarief acht de rechtbank in deze zaak, gezien de complexiteit van het verzoek en de specialisatie en ervaring van de advocaat van [verzoeker] , een uurtarief van € 280,- exclusief btw aanvaardbaar. Dit tarief sluit aan bij de bedragen die in de rechtspraak van de laatste jaren als redelijk worden beschouwd, al zit het wel aan de bovenkant van de gemiddelde ‘praktijkrange’.

De rechtbank volgt RAUM en Achmea (Achmea Avéro) verder in hun standpunt dat de zaak niet de door de advocaat van [verzoeker] opgevoerde tijdsbesteding rechtvaardigt die zij in rekening wil brengen. Het verzoekschrift is met veertien bladzijden niet extreem omvangrijk. Verder hebben RAUM en Achmea (Achmea Avéro) er terecht op gewezen dat de kern van het geschil beperkt is tot de vraag naar de mate van eigen schuld (inclusief billijkheidcorrectie). Dat betreft een overzichtelijk en juridisch inhoudelijk niet heel ingewikkeld vraagstuk. De in het verzoekschrift gestelde aansprakelijkheid van de provincie uit hoofde van haar taak als toezichthouder vindt geen nadere onderbouwing. Verder bevatten beide verweerschriften geen elementen waarmee [verzoeker] niet al rekening had gehouden. [verzoeker] kon in haar spreekaantekeningen dan ook voortbouwen op het fundament dat zij in het verzoekschrift had gelegd.

Al met al vindt de rechtbank, gelet op de aard, de omvang en de complexiteit van de zaak, dat een tijdsbesteding van twintig uur redelijk is voor een deelgeschil als hier aan de orde voor een gespecialiseerde letselschadeadvocaat: tien uur voor het verzoekschrift, vijf uur voor het voorbereiden van de zitting en vijf uur voor de zitting (inclusief correspondentie en overleg met [verzoeker] , zijn ouders, de wederpartijen en de rechtbank). Dat leidt tot een bedrag van (20 x € 280 x 21% btw =) € 6.776,- inclusief btw. Daarbij wordt het door [verzoeker] betaalde griffierecht van € 314,- opgeteld. De kostenbegroting komt daarmee uit op € 7.090,-.

Nu de vergoedingsplicht van RAUM en Achmea (Achmea Avéro) op 80% is gesteld, is een correctie wegens eigen schuld aan de orde. De rechtbank ziet in hetgeen [verzoeker] heeft aangevoerd geen reden om hiervan af te zien. De rechtbank sluit aan bij het merendeel van de uitspraken waarin het percentage eigen schuld doortikt naar de kosten ex artikel 1019aa Rv. RAUM en Achmea (Achmea Avéro) zullen dan ook hoofdelijk worden veroordeeld tot betaling van een bedrag van (80% van € 7.090 =) € 5.672,- aan [verzoeker] . Het verzochte bevel om dit bedrag binnen dertig dagen na de datum van deze beschikking aan [verzoeker] te vergoeden zal als onweersproken eveneens worden toegewezen.

Omdat tegen de beschikking op een verzoek inzake een deelgeschil geen hogere voorziening openstaat, zal de rechtbank de verzochte uitvoerbaar bij voorraadverklaring afwijzen.