Uitspraken

[Kamerlid] woont in Nederland, LinkedIn Ireland is gevestigd in Ierland en LinkedIn Netherlands is gevestigd in Nederland. Daarom draagt de zaak een internationaal karakter en moeten eerst de vragen omtrent de bevoegdheid van de rechter en het toepasselijk recht worden beantwoord.

[Kamerlid] baseert zijn vorderingen onder meer op de stelling dat LinkedIn tekort schiet in de nakoming van de met hem gesloten gebruikersovereenkomst en die overeenkomst ten onrechte heeft opgezegd. Uitgaande van die grondslag is de Nederlandse rechter bevoegd en is Nederlands recht van toepassing omdat Nederland de plaats is waar de overeenkomst door LinkedIn daadwerkelijk wordt uitgevoerd. De rechter ontleent zijn bevoegdheid dan aan artikel 7 lid 1 van de Brussel I bis-verordening.

Voor zover [Kamerlid] zijn vordering baseert op onrechtmatige daad ontleent de rechter zijn bevoegdheid aan art. 7 lid 2 van diezelfde verordening omdat Nederland het land is waar de gevolgen van de schade toebrengende feiten zich hebben voorgedaan.

Verder is op grond van artikel 4 lid 3 van de Verordening (EU) Rome II Nederlands recht van toepassing, omdat Nederland kan worden aangemerkt als het land dat een kennelijk nauwere band heeft met de overeenkomst die samenhangt met de onrechtmatige daad.

LinkedIn Netherlands

LinkedIn heeft gesteld dat LinkedIn Netherlands ten onrechte is gedagvaard niet LinkedIn Netherlands maar LinkedIn Ireland de contractspartij is van [Kamerlid] .

Nu uit artikel 1.1 van de Gebruikersovereenkomst blijkt dat LinkedIn Ireland de contractspartij is van [Kamerlid] zal hij niet-ontvankelijk verklaard worden in zijn vordering voor zover deze is ingesteld tegen LinkedIn Netherlands.

LinkedIn Ireland zal verder in dit vonnis kortheidshalve als LinkedIn worden aangeduid.

De inhoudelijke beoordeling

Uitgangspunten

Art. 10 EVRM

lid 1:

Een ieder heeft recht op vrijheid van meningsuiting. Dit recht omvat de vrijheid een mening te koesteren en de vrijheid om inlichtingen of denkbeelden te ontvangen of te verstrekken, zonder inmenging van enig openbaar gezag en ongeacht grenzen.

lid 2:

Daar de uitoefening van deze vrijheden plichten en verantwoordelijkheden met zich brengt, kan zij worden onderworpen aan bepaalde formaliteiten, voorwaarden, beperkingen of sancties, die bij de wet zijn voorzien en die in een democratische samenleving noodzakelijk zijn in het belang van de nationale veiligheid, territoriale integriteit of openbare veiligheid, het voorkomen van wanordelijkheden en strafbare feiten, de bescherming van de gezondheid of de goede zeden, de bescherming van de goede naam of de rechten van anderen, om de verspreiding van vertrouwelijke mededelingen te voorkomen of om het gezag en de onpartijdigheid van de rechterlijke macht te waarborgen.

Zoals uit de tekst van lid 1 blijkt (“zonder inmenging van enig openbaar gezag”) richt de daarin neergelegde norm zich tot de overheid. De platforms, waaronder LinkedIn, zijn formeel gezien private partijen. Zij richten zich bij hun content moderatie echter wel naar aansporingen die van de (Europese) overheid afkomstig zijn, te weten de oproep om meer te doen om desinformatie over Covid-19 te weren, en de daarop gevolgde communicatie, waarin nadrukkelijk naar de Digital Services Act als komend recht wordt verwezen.

Google (YouTube) en Facebook hebben in reactie op die communicatie hun beleid om desinformatie op hun platforms tegen te gaan inmiddels enkele malen aangescherpt. Ook het moederbedrijf van LinkedIn, Microsoft, heeft zich aan de oproep van de Europese Commissie geconformeerd. Dat heeft ertoe geleid dat LinkedIn een passage in haar Richtlijn heeft opgenomen die betrekking heeft op het plaatsen van Covid-19 gerelateerde informatie.

Directe horizontale werking?

Bij de beoordeling van deze stelling is uitgangspunt dat Het Europese Hof voor de Rechten van de Mens (hierna: het Hof) in beginsel geen directe horizontale werking toekent aan het bepaalde in artikel 10 EVRM.

Bij het toekennen daarvan moet de rechter dan ook terughoudendheid betrachten. De discussie is in casu ook van relatief belang, omdat de rechter ook bij directe horizontale werking van de vrijheid van meningsuiting zich er rekenschap van moet geven dat dit grondrecht in het onderhavige geval concurreert met grondrechten waarop de platforms zich kunnen beroepen, te weten de rechten van eigendom en vrijheid van onderneming.

In de te maken afweging zal het belang van die grondrechten hoe dan ook moeten worden meegewogen.

Bij die weging verdient aandacht dat het in casu gaat om een beperking van de uitingsvrijheid, op instigatie van de overheid, van een door de overheid als onwenselijk beschouwd type informatie (schadelijke misinformatie over Covid-19), via een bepaald type kanaal (sociale media platforms), vanwege de impact die juist de communicatie via dát kanaal op de samenleving kan hebben. Dit een en ander moet meewegen bij de vaststelling van de vrijheid die de platforms ter zake moet worden gelaten.

De beperkingsclausule in artikel 10 lid 2 EVRM kan ook in de verhouding van de gebruiker tot de platforms richting geven bij de beantwoording van de vraag welk type belangen beperking van de vrijheid van meningsuiting toelaten. Dat geldt ook voor de daarin opgenomen proportionaliteitstoets, in ieder geval voor zover moet worden geoordeeld over maatregelen die een sanctiekarakter hebben. Voor het opleggen van sancties geldt immers ook in privaatrechtelijke verhoudingen een proportionaliteitsvereiste.

Is het beleid om desinformatie over Covid-19 te weren in zijn algemeenheid redelijk te achten?

De primaire zorg van iedere behoorlijke overheid is en moet zijn: het beschermen van leven en gezondheid van (al) haar onderdanen. Tegen deze achtergrond moet de wijze waarop de platforms hebben gerespondeerd op de sub 2.7 weergegeven zorg van de Europese Commissie omtrent het circuleren van desinformatie op sociale media worden gewaardeerd.

Zoals LinkedIn heeft benadrukt, is de Covid-19 pandemie de eerste pandemie in de geschiedenis waarbij technologie op grote schaal wordt gebruikt om informatie uit te wisselen. Die technologie biedt de mogelijkheid om informatie - en dus ook misinformatie - op grote schaal en met grote snelheid te verspreiden en biedt daarmee aan gebruikers die zich bedienen van technieken van desinformatie een enorm bereik en daarmee een dito slagkracht. Het belang van het behoorlijk informeren van het publiek omtrent nut en noodzaak van het treffen van maatregelen om de pandemie te bestrijden is onder die omstandigheden in beginsel een toereikende legitimatie voor platforms als LinkedIn om op te treden tegen de verspreiding van mis-informerende uitlatingen, aangezien aannemelijk is dat die verspreiding kan leiden tot ondermijning van de effectiviteit van het preventie- en vaccinatiebeleid dat onder meer nodig is om overbelasting van de nationale zorgstelsels en afkondiging van nieuwe lockdowns te voorkomen.

Het beleid van LinkedIn

LinkedIn heeft in dit verband nog opgemerkt dat haar platform feitelijk bedoeld is voor en gebruikt wordt door professionals om andere professionals te ontmoeten in een netwerk van vertrouwde relaties en dat zij, doordat dit het dominante type gebruik is, tot voor kort geen enkele ervaring had met desinformerende berichtgeving over Covid-19 en daarom nog niet is toegekomen aan verdere uitwerking van haar opvattingen over wat in de berichtgeving over Covid-19 wel en niet toelaatbaar is.
In deze uitleg ziet de voorzieningenrechter echter geen aanleiding om de beperkte kenbaarheid van het beleid niet mee te wegen bij de beoordeling van de verwijdering van de berichten en de daarop gevolgde maatregelen.

Toetsing van de maatregel

Naar uit het voorgaande volgt vereist de toetsing van de door LinkedIn toegepaste beperking een afweging van het belang van bescherming van het recht op vrijheid van meningsuiting tegenover het belang van een veilige online-omgeving, bezien vanuit het perspectief van bescherming van de volksgezondheid.

Als gezegd is binnen Europa een voorstel voor de Digital Services Act (hierna DSA) aanhangig (zie r.o. 2.8). Dit voorstel is dus nog geen Europese verordening, maar LinkedIn heeft zich er wel op beroepen. Zij heeft erop gewezen dat uit het voorstel blijkt dat een social media platform niet verplicht is om iedere aangeboden (legale) content op haar platform toe te staan (geen must-carry verplichting).

LinkedIn acht de inhoud van deze concept verordening op dit punt kennelijk, en terecht, relevant voor het bepalen van haar positie ten opzichte van haar gebruikers. Die relevantie is er echter ook in andere opzichten. Gelet op de in artikel 1 lid 2 DSA geformuleerde doelstelling kunnen de in de verordening opgenomen regels worden gezien als een afweging van het belang van bescherming van recht op vrijheid van meningsuiting tegenover het belang van een veilige online-omgeving in abstracto en als een uitwerking van de zorg voor deze belangen, en daardoor ook als regels die ertoe strekken om spelregels te geven voor en houvast te bieden bij het afwegen van die belangen in concreto.

De DSA bevat procedurele kaders waarbinnen die afweging moet plaatsvinden. Die kaders zijn te vinden in de artikelen 12 en15. Het zijn uitwerkingen van rechtsbeginselen die in rechtsrelaties tussen burgers en publiekrechtelijke entiteiten in de EU vanzelfsprekend zijn, namelijk het transparantiebeginsel, het motiveringsbeginsel en het zorgvuldigheidsbeginsel. De omstandigheid dat de kaders in de verordening strekken tot normering van het handelen van (formeel) privaatrechtelijke entiteiten wordt verklaard en gerechtvaardigd doordat aan die entiteiten in de verordening in zekere zin de zorg voor publieke belangen is toevertrouwd (zie hiervoor, 4.5) .

Voormelde vaststellingen bieden daarmee voldoende grond om de genoemde drie rechtsbeginselen te hanteren als maatstaven voor de toetsing van de wijze waarop LinkedIn in het onderhavige geval is overgegaan tot beperking van [Kamerlid] ’s vrijheid van meningsuiting. Daarbij verdient ook nog het volgende opmerking.

De gebruikersovereenkomst tussen [Kamerlid] en LinkedIn is een duurovereenkomst, die voor onbepaalde tijd is aangegaan. In de overeenkomst is bepaald dat het contract zowel door de gebruiker als door LinkedIn op elk gewenst moment kan worden beëindigd door de andere partij daarvan op de hoogte te stellen.

Uit HR 2 februari 2018, ECL1:NL:HR:2018, volgt dat in gevallen waarbij een duurovereenkomst voorziet in een regeling van de opzegging, de eisen van redelijkheid en billijkheid in verband met de aard en inhoud van de overeenkomst en de omstandigheden van het geval op grond van art. 6:248 lid 1 BW kunnen meebrengen dat aan de opzegging nadere eisen gesteld moeten worden. Gelet op de zeer ruime opzeggingsmogelijkheid die het contract biedt en het wezenlijk karakter van de toegang tot sociale mediaplatforms als middel om de vrijheid van meningsuiting effectief te kunnen maken, is daarvoor ook aanleiding. De hiervoor genoemde normen uit de DSA kunnen daarbij behulpzaam zijn.

[Kamerlid] heeft gesteld dat hij de beperking waartegen hij in dit geding opkomt niet behoefde te verwachten. Hij heeft verklaard dat hij al zo’n tien tot vijftien jaar gebruik maakt van LinkedIn en daarop in de betrokken periode honderden berichten heeft geplaatst.

Hij heeft aangevoerd dat hij in december 2020 door de tijdelijke beperking van zijn account na de daaraan voorafgaande verwijdering van drie van zijn berichten is overvallen omdat hij over de verwijdering van die berichten niet eerder was geïnformeerd. Hij heeft er verder op gewezen dat deze beperking naar aanleiding van zijn gemotiveerde bezwaar zonder nadere toelichting is opgeheven. Hij stelt dat hij gegeven die gang van zaken mocht aannemen dat LinkedIn de verwijderde berichten naar aanleiding van zijn bezwaar opnieuw had beoordeeld en had ingezien dat de opgelegde beperking onterecht was.
Hij heeft tenslotte gesteld dat de hiervoor geschetste gang van zaken zich voorafgaande aan de thans voorliggende (definitieve) beperking van zijn account in juni 2021 precies zo heeft herhaald: hij is opnieuw niet in kennis gesteld van de verwijdering van de berichten waarop LinkedIn de beperking heeft gebaseerd.

LinkedIn heeft ter zitting aangevoerd dat het gebruikelijk is dat er van beslissingen tot verwijdering van berichten aan de gebruiker een notificatie wordt gestuurd, maar dat zij niet heeft kunnen nagaan of dat in dit geval ook is gebeurd.

Verder heeft zij erop gewezen dat [Kamerlid] in de e-mail van 30 december 2020, waarin hem is bericht dat de tijdelijke beperking werd opgeheven, is gewaarschuwd dat nieuwe schendingen van de gebruikersvoorwaarden tot een mogelijk permanente beperking zouden kunnen leiden.

LinkedIn heeft niet weersproken dat [Kamerlid] in de betrokken periode zeer veel berichten op haar platform plaatste. Bij een dergelijk intensief gebruik is niet te verwachten dat het de gebruiker zonder notificatie opvalt wanneer een of meer door hem geplaatste berichten wordt/worden verwijderd, zeker niet wanneer die verwijdering niet onmiddellijk plaatsvindt. Indien notificatie uitblijft krijgt de gebruiker geen feedback omtrent zijn gebruik van het platform en kan hij een maatregel die erop neerkomt dat zijn account - al dan niet tijdelijk - wordt beperkt daardoor niet zien aankomen. Bij de beperking van het account van [Kamerlid] in december 2020 heeft LinkedIn, ook na diens bezwaar, bovendien niet inhoudelijk aangegeven waarom de berichten werden beschouwd als desinformatie. LinkedIn heeft alleen meegedeeld dat het bezwaar van [Kamerlid] was bekeken en dat de beperking was opgeheven.

Na het opheffen van de beperking is [Kamerlid] zijn account blijven gebruiken op dezelfde manier als hij gewend was. LinkedIn heeft aangevoerd dat zij de negen berichten waarop zij de permanente blokkering van de account van [Kamerlid] heeft gebaseerd, heeft verwijderd nadat de inhoud van die berichten na klachten van andere gebruikers door haar als desinformatie was beoordeeld en dat [Kamerlid] van die verwijdering (als het goed is) telkens een notificatie heeft gekregen. LinkedIn heeft dat laatste echter ook op dit punt tegenover betwisting niet aannemelijk kunnen maken. Aangenomen moet dan ook worden dat dit niet is gebeurd.

Ook in gevallen waarin het LinkedIn vrij staat om informatie van haar platform te weren die in strijd is met haar Beleidslijn, is zij gehouden om dat zorgvuldig te doen.

Die zorgvuldigheid houdt in ieder geval in dat bij iedere verwijdering notificatie aan de gebruiker plaatsvindt, waarbij, afhankelijk van de inhoud van het bericht, ernaar moet worden gestreefd de verwijdering zodanig te motiveren dat de gebruiker uit de beslissing lering kan trekken.

Dat heeft LinkedIn niet gedaan. De door LinkedIn gegeven reactie in de e-mail van 30 december 2020 laat ruimte voor de opvatting dat LinkedIn na beoordeling van [Kamerlid] ’s bezwaar tot de conclusie was gekomen dat de schorsing niet terecht had plaatsgevonden.

De omstandigheid dat behoorlijk uitgeschreven beleid ontbreekt is daaraan mede debet.

Uitgaande van de hiervoor vastgestelde gang van zaken moet bovendien worden aangenomen dat LinkedIn, nadat haar was gebleken dat [Kamerlid] opnieuw berichten plaatste die niet met haar beleid spoorden, die berichten zonder daarover te communiceren heeft “opgespaard” totdat zij (naar eigen inzicht) voldoende materiaal had om [Kamerlid] permanent te blokkeren.

De slotsom van het voorgaande is dat de opzegging van de gebruikersovereenkomst onzorgvuldig heeft plaatsgevonden. De vordering van [Kamerlid] om LinkedIn te veroordelen zijn account weer terug te plaatsen wordt dan ook toegewezen. Uiteraard geldt daarbij dat [Kamerlid] zich dient te houden aan de voorwaarden die LinkedIn

aan het gebruik van haar platform verbindt.

Terugplaatsing berichten?

Uitgangspunten

Meningsuitingen kunnen slechts bijdragen tot het goed functioneren van een democratie, indien ze zijn gestoeld op uitgangspunten die de waarheid geen geweld aan doen. Dat betekent niet dat er geen recht op vrijheid van meningsuiting bestaat indien uitingen er toe strekken “officiële” feitelijke vaststellingen of aannames te bekritiseren.

Het betekent wel dat er grenzen mogen worden gesteld aan de wijze waarop dat gebeurt.

Het Hof maakt in de toetsing van voor derden schadelijke uitlatingen onderscheid tussen feitelijke (of als feitelijk ingeklede) beweringen en beweringen die waarderingsoordelen bevatten. Wanneer de schade wordt veroorzaakt door bewerkingen van de eerste soort eist het Hof een voldoende feitelijke onderbouwing. (SDU Commentaar EVRM 2020-202, dl 1, p. 1228).

De berichten

1) een bericht geplaatst op 5 juni 2021: Kinderen worden niet ziek van #COVID19 en asymptomatische besmetting is bijna nul. Het is daarom volslagen belachelijk om gezonde kinderen te vaccineren met een vaccin dat wél bijwerkingen kent en waarvan de lange termijneffecten onduidelijk zijn!

2) een bericht geplaatst op 7 mei 2021: Het medicijn Ivermectine is op dit moment in meerdere landen geïntroduceerd als behandeling tegen COVID19 in de eerste en tweede lijn.

De landen waar het momenteel is goedgekeurd zijn Tsjechië, Slowakije, Panama, Mexico City en vanaf nu ook India.

Duidelijke daling van het aantal overlijdens en ziekenhuisopnames zijn waar te nemen in de statistieken, na het introduceren van het medicijn. Het medicijn heeft een groot effect op de morbiditeit en het mortaliteitspercentage.

Ook de meta-analysis van het medicijn laat een positief effect zien. Profylaxe 85% effectiviteit en early-treatment 81% effectiviteit op basis van 53 studies. Alle studies zijn terug te vinden op https://www. ivmmeta . com (spaties tegen censuur).

De inspectie gezondheidszorg en jeugd (IGJ) gaat artsen op dit moment bestuurlijk beboeten als zij medicijnen HCQ of Ivermectine voorschrijven. Deze boete kan oplopen tot € 150.000.

Hopelijk zal Nederland gaan volgen om medicijnen in de eerste lijn in te zetten. Hopelijk zal de NHG en de SWAB dit medicijn in hun medicamenteuze richtlijnen introduceren. Zo zal de druk op de ziekenhuizen ook hopelijk snel weer afnemen.

Zie de Frontline Covid19 Critical Care Alliance van Dr. [betrokkene 2] voor het I-MASK en MATH+ protocol.

3) een bericht geplaatst op 19 april 2021: De religieuze bevlogenheid van dit kabinet om kerngezonde jonge mensen te vaccineren met een experimenteel vaccin tegen een ziekte waarvan ze nauwelijks iets te vrezen hebben is onbegrijpelijk.

Het zou een vrijwillige “griepprik” moeten zijn!

4) een bericht geplaatst op 29 maart 2021: Studenten hebben niets te vrezen van #COVID19 en toch betalen zij een enorme prijs voor het wanbeleid van dit kabinet. Daarom moeten de universiteiten en HBO’s zo snel mogelijk weer starten met fysiek onderwijs. #stopdelockdown #FVD

5) een bericht geplaatst op 16 maart 2021: Werkt ivermectine nu wel of niet? – Zelfzorg Covid19

Op 4 maart was er plotseling wel aandacht vanuit allerlei media voor ivermectine. De Volkskrant kopte “Bejubeld wondermiddel ivermectine doet niets tegen corona”. Aanleiding was een onderzoek dat in Colombia werd uitgevoerd en waarvan de resultaten…

Jammer dat er zo hard geprobeerd wordt om Ivermectine af te doen als een middel dat niet werkt terwijl uit talloze studies blijkt dat dit goedkope en veilige medicijn juist wel effect heeft bij de behandeling van #COVID19

6) een bericht geplaatst op 11 maart 2021: Miljoenen mensen hebben in Nederland al corona gehad en die testen nog lang vals-positief bij een PCR-test.

98% van de mensen die besmet raakt merkt er überhaupt niets van.

Groepsimmuniteit is bijna bereikt!

#stopdelockdown

#StemNederlandTerug#FVD

7) een bericht geplaatst op 11 maart 2021: De IFR (infection Fatality Rate) van corona is iets hoger, maar vergelijkbaar met de #IFR van griep. Gelukkig nu bevestigd door [directeur infectieziektebestrijding RIVM] . Daarom de zorg opschalen en de rest van Nederland weer vrijlaten!

#stopdelockdown

#StemNederlandTerug #FVD

8) een bericht geplaatst op 21 september 2020: Onbegrijpelijk: alle coronamaatregelen, de lockdown, de vrijheidsbeperking: het is allemaal gebaseerd op de zgn. “besmettingen” die uit PCR-tests zouden blijken. Maar deze tests geven mogelijk 30% “false positives” – en wijzen dan dus ten onrechte uit dat iemand besmet zou zijn (bron: NRC/RIVM). Toch stemden VVD, CDA etc. TEGEN onze motie voor onafhankelijk onderzoek naar de betrouwbaarheid van de PCR-test. Why!?

Wat kan daar nou tegen zijn!!?

9) een bericht geplaatst op 27 januari 2021: Het blijft vreemd dat #Ivermectine in andere landen wél werkt maar dit middel in Nederland niet gebruikt mag worden. Zelfs de World Health Organization heeft aangegeven dat Ivermectine het aantal sterfgevallen ten gevolge van #COVID19 met 83% vermindert…

Wat kan daar nou tegen zijn!!?

Standpunt LinkedIn

LinkedIn is van opvatting dat deze beweringen in strijd zijn met de wetenschappelijke consensus en de visie van de relevante gezaghebbende gezondheidsautoriteiten.

Zij heeft erop gewezen dat de WHO ten aanzien van Ivermectine (een ontwormingsmiddel voor vee) uitgebreid onderzoek heeft laten doen door een internationaal team van experts en op basis van dat onderzoek adviseert om dit middel buiten gereguleerde clinical trials niet te gebruiken voor de behandeling van Covid-19. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd schrijft zelfs boetes uit aan artsen die lvermectine voorschrijven.

Verder heeft LinkedIn erop gewezen dat voor de vergelijking tussen Covid-19 en griep geldt dat de WHO heeft aangegeven dat zij de IFR (het percentage besmette mensen dat aan Covid-19 overlijdt) inschatten op circa 0,6%. Dat is minstens 60 keer hoger dan de IFR van de griep.

Wat betreft het bericht van [Kamerlid] dat PCR-testen mogelijk in 30% van de gevallen een vals positieve uitslag geven heeft LinkedIn aangevoerd dat het RIVM (nota bene in reactie op Kamervragen van [Kamerlid] ) aan de Tweede Kamer heeft laten weten dat zij ervan uitgaat dat het percentage foutief positieven maximaal 1% bedraagt.

Ook de claim dat 98% van de mensen überhaupt niet merkt dat ze besmet zijn is volgens linkedIn onjuist. Het RIVM heeft gecommuniceerd dat circa 98% van de besmette mensen valt in de categorie “weinig ziek tot vrijwel geen klachten”, maar dat dat niet betekent dat deze mensen niets van een besmetting merken. Onder die 98% vallen alle besmette personen die niet in het ziekenhuis opgenomen hoeven te worden. Daar zijn significante aantallen bij die dagen-, weken- of zelfs maandenlang ziek zijn.

Tot slot is ook de claim dat de overheid kerngezonde jonge mensen wil vaccineren met een experimenteel vaccin tegen de ziekte waar ze nauwelijks iets van te vrezen hebben volgens LinkedIn onjuist, omdat ook jonge mensen langdurig en/of ernstig ziek kunnen worden van Covid-19 en de in Nederland gebruikte mRNA vaccins conform alle geldende protocollen zijn getest en al decennialang worden ingezet voor andere ziektes en niet als ‘experimenteel’ kunnen worden gekwalificeerd.

Standpunt [Kamerlid]

[Kamerlid] heeft erop gewezen dat de minister-president zelf heeft opgemerkt dat de bestrijding van de Corona-crisis is als “varen in de mist”. [Kamerlid] wijst op het debat over de vaccinatie van kinderen. Hij heeft betwist dat zijn berichten misinformatie bevatten en heeft aangevoerd dat er meerdere meningen bestaan en dat niet alles wat de overheid zegt over Covid-19 waar is. Hij heeft gesteld dat hij zijn mening vaak baseert op andere bronnen dan waarop de overheid haar beleid baseert.

[Kamerlid] benadrukt dat hij LinkedIn gebruikt voor zijn werk en dat LinkedIn in haar voorwaarden politieke berichten niet heeft uitgesloten. Hij heeft aangevoerd dat het in zijn berichten vooral gaat om afwijkende meningen, niet om afwijkende feiten.

Oordeel over de berichten: misinformatie?

De voorzieningenrechter is verder van oordeel dat LinkedIn op goede gronden betoogt dat [Kamerlid] ’s misinformatie past in het standaard patroon van Covid-19 gerelateerde misinformatie en als zodanig schadelijk is. De besproken uitlatingen zijn allemaal in meer of mindere mate geschikt om in te spelen op de gevoelens van degenen in de samenleving die door de beperkingen die samenhangen met de bestrijding van de pandemie in het bijzonder worden geraakt en/of deze als zwaar ervaren, en die op zoek zijn naar argumenten waarmee het beleid kan worden gediskwalificeerd. Verspreiding van die informatie kan daardoor afdoen aan de bereidheid van de lezers om goed gefundeerde adviezen op te volgen en zich aan voorgeschreven maatregelen te houden, vooral wanneer deze als beperkend worden ervaren.

Als kritiek op het beleid van het kabinet zijn de uitlatingen van zeer betrekkelijke waarde, juist omdat ze de onderbouwing missen om beleidsmakers tot heroverweging te kunnen aanzetten.

De relevantie van de door andere platforms gestelde beperkingen voor de betrokken uitingen voor de beslissing omtrent terugplaatsing

Dat is echter geen reden voor een ruimer oordeel over de toelaatbaarheid van zodanige beperkingen. Die worden immers opgelegd om een dam op te werpen tegen de gevaren die hun informatiediensten in tijden van pandemie vanwege hun impact opleveren. Als dan, na toetsing, het oordeel is dat concrete uitingen, juist vanwege die gevaren, achterwege moeten blijven, impliceert dat, dat ook verspreiding daarvan via de andere platforms ongewenst is en dat de door de platforms geboden ‘megafoons’ voor de betrokken uitingen beter niet ter beschikking kunnen worden gesteld. Dat laat de boodschapper nog steeds de vrijheid om eigen kanalen te gebruiken om zijn boodschap te verspreiden.

Het verschil tussen een niet door de platforms gefaciliteerde en door de overheid verboden uiting is ook anno 2021 niet onaanzienlijk.

Tenslotte

[Kamerlid] is kamerlid en lid van de oppositie. Het is dus zijn taak om het kabinet te controleren en waar nodig te bekritiseren. Voor die functie is de vrijheid van meningsuiting van groot belang. Maar de ware vrijheid luistert naar wetten: op [Kamerlid] als kamerlid rusten ook verplichtingen. Het komt de voorzieningenrechter voor dat het ook voor een lid van de oppositie niet teveel gevraagd is om de politieke strijd met open vizier te voeren.

In een situatie van wereldwijde pandemie betekent dat, dat democratisch tot stand gekomen beleidsmaatregelen wel mogen worden bekritiseerd, maar niet mogen worden ondermijnd.

Dat impliceert respectvolle communicatie, heldere scheiding van feitelijke en waarderingsoordelen en plaatsing van die oordelen in de juiste (wetenschappelijke) context.

Rectificatie?

[Kamerlid] heeft niet weersproken dat de primair gevorderde rectificatie disproportioneel is en door het gros van de 774+ miljoen LinkedIn gebruikers wereldwijd, die [Kamerlid] niet kennen, niet zal worden begrepen. Maar ook voor de subsidiaire variant, een rectificatie op de profielpagina van [Kamerlid] , ziet de voorzieningenrechter gegeven de oordelen in dit vonnis onvoldoende aanleiding. De gevorderde rectificatie strekt er immers vooral toe om onder de aandacht te brengen dat LinkedIn de inhoud van [Kamerlid] ’s uitlatingen ten onrechte heeft gediskwalificeerd. Blijkens het voorgaande is dat echter niet de uitkomst van de zaak.

Voor zover de beweerde reputatieschade een gevolg is van de opgelegde beperking als zodanig, los van de inhoud van zijn berichten, is doorslaggevend dat [Kamerlid] niet heeft weersproken dat hij het ontstaan van schade in de hand heeft gewerkt door zelf de publiciteit te zoeken. Onder die omstandigheden mag van hem worden verlangd dat hij het daardoor mogelijk ontstane beeld ook zelf rechtzet.

De gevorderde rectificatie is dan ook niet toewijsbaar.

Slotsom en kosten

Op basis van hetgeen hierboven is overwogen en beslist komt de voorzieningenrechter tot het oordeel dat de vordering van [Kamerlid] om LinkedIn te veroordelen zijn profiel terug te plaatsen en geplaatst te houden kan worden toegewezen, maar dat zijn berichten niet behoeven te worden teruggeplaatst.

Ook behoeft er niet te worden gerectificeerd.

De hierna te vermelden termijn voor nakoming van het bevel tot terugplaatsing wordt redelijk geacht.