Uitspraken

2.1

Verweerder heeft op 3 februari 2020 van eiseres een aanvraag ontvangen om een omgevingsvergunning voor het in strijd met het ter plaatse geldende bestemmingsplan gebruiken van het perceel grond gelegen aan de Prins Mauriststraat 3 te Middenbeemster voor parkeren (39 parkeerplaatsen).

2.2

Daarnaast heeft eiseres op 18 maart 2020 een aanvraag ingediend voor een uitrit in verband met de aanleg van het hiervoor bedoelde parkeerterrein.

3.1

Bij brief van 12 maart 2020 heeft verweerder eiseres onder meer meegedeeld dat hij alvorens een omgevingsvergunning te verlenen eerst een anterieure overeenkomst met eiseres wil sluiten.

3.2

4. Verweerder heeft in het primaire besluit overwogen dat de aangevraagde omgevingsvergunning voor strijdig gebruik kan worden verleend met toepassing van artikel 2.12, eerste lid, aanhef en onder a, ten tweede, van de Wabo en het bepaalde in artikel 4, bijlage II Bor. Daarvoor is ingevolge de legesverordening een bedrag is verschuldigd van

€ 397,80 aan leges, maar dit bedrag aan leges dekt de kosten niet. De kosten van de ambtelijke inzet nodig voor vergunningverlening bedragen volgens verweerder € 3.267,- (de plankosten). Verweerder wil daarom een overeenkomst met eiseres aangaan (onder meer) inhoudende dat eiseres de plankosten zal betalen.

5. Eiseres heeft geweigerd de overeenkomst met verweerder aan te gaan. Enige reden hiervoor is geweest dat zij het niet eens is met betaling van de daarin genoemde te betalen bijdrage in de gemeentelijk plankosten.

6. Verweerder heeft in reactie hierop besloten de aangevraagde vergunning te weigeren. Verweerder heeft hierbij overwogen dat de economische uitvoerbaarheid van het plan bij gebreke van een overeenkomst met eiseres over de bijdrage in de gemeentelijke plankosten niet is verzekerd, en volgens verweerder is het plan daarom in strijd met een goede ruimtelijke ordening als bedoeld in artikel 2.12 van de Wabo.

7. In het als beroepschrift te behandelen bezwaarschrift heeft eiseres zich - kort samengevat - op het standpunt gesteld dat verweerder ten onrechte niet inhoudelijk op haar aanvraag heeft beslist en dat verweerder zijn bevoegdheid heeft misbruikt door met zijn bevoegdheid tot het verlenen van de omgevingsvergunning betaling van een geldbedrag (anders dan leges) af te dwingen. Ook is de stelling van verweerder over de economische uitvoerbaarheid volgens eiseres onjuist. Er is alleen ruimte voor weigering bij een belangenafweging en daarbij speelt de vraag of de kosten van de gemeente gedekt zijn geen rol.

8. In het verweerschrift heeft verweerder haar standpunt gemotiveerd gehandhaafd.

9. De rechtbank overweegt naar aanleiding van de standpunten van partijen als volgt.

10. De stelling van eiseres dat verweerder ten onrechte niet inhoudelijk op de vergunningaanvraag heeft beslist treft naar het oordeel van de rechtbank geen doel. Er is immers wel beslist op basis van het daarvoor bestemde toetsingskader, te weten het bepaalde in de artikelen 2.1 en 2.12 van de Wabo. Verweerder is daarbij echter niet toegekomen aan het bepaalde in artikel 4, bijlage II Besluit omgevingsrecht (Bor), omdat al niet zou zijn voldaan aan de eis in artikel 2.12 eerste lid, aanhef, van de Wabo inhoudende dat geen sprake mag zijn van strijd met een goede ruimtelijke ordening.

11. Niet in geschil is dat het beoogde gebruik van het perceel als parkeerterrein in strijd is met de ter plaatse geldende bestemming. Evenmin in geschil is dat dit afwijkende gebruik met toepassing van het bepaalde in artikel 2.12, eerste lid, aanhef en onder a, ten tweede, van de Wabo en het bepaalde in artikel 4, elfde lid, van Bijlage II Bor (tijdelijk) kan worden vergund. Ook is niet in geschil is dat er bij verweerder op zichzelf ruimtelijk geen bezwaar bestaat tegen dit afwijkend gebruik, maar dat de afwijzing van de door eiseres gewenste vergunning is ingegeven door het feit dat eiseres zich niet wil verbinden tot betaling van de door verweerder gewenste bijdrage in de plankosten.

12.1

Vast staat dat eiseres heeft geweigerd een overeenkomst aan te gaan over de betaling van de gewenste bijdrage in de gemeentelijke plankosten ten behoeve van de gevraagde omgevingsvergunning. Vraag is of verweerder de gevraagde vergunning om die reden heeft kunnen weigeren. De rechtbank overweegt in dit verband als volgt.

12.2

Op grond van het bepaalde in artikel 2.12, eerste lid, aanhef en onder a, ten tweede van de Wabo kan de gevraagde omgevingsvergunning onder meer worden geweigerd als er sprake van strijd met een goede ruimtelijke ordening.

12.3

Volgens verweerder is sprake van strijd met een goed ruimtelijke ordening, omdat de gemeentelijke kosten voor de grondexploitatie door weigering van betaling van de door verweerder gewenste bijdrage in de plankosten niet ‘anderszins verzekerd zijn’.

13.1

Het criterium ‘anderszins verzekerd zijn’ is afgeleid van het bepaalde in artikel 6.12, van de Wro. Daarin is bepaald dat voor een bouwplan in bepaalde gevallen verplicht is om een exploitatieplan vast te stellen, waarin onder meer is geregeld het verhaal van de kosten voor grondexploitatie. Uitzondering hierop is onder meer de situatie waarin de kosten voor grondexploitatie “anderszins verzekerd zijn”. Niet in geschil is dat het bouwplan van eiseres voor een parkeerterrein geen aangewezen bouwplan is als bedoeld in artikel 6.12 Wro. Het bepaalde in dat artikel is daarom niet van toepassing. Dit laat onverlet dat verweerder en eiseres een (anterieure) overeenkomst kunnen sluiten over de exploitatiekosten alvorens wordt overgegaan tot vergunningverlening in de zin van artikel 2.12 van de Wabo. Vraag is echter of eiseres verplicht is hieraan, voor wat betreft de gemeentelijke plankosten, haar medewerking te verlenen.

13.2

Verweerder stelt dat het project zonder overeenkomst over de bijdrage in de plankosten financieel niet uitvoerbaar zou zijn en (mede daarom) in strijd zou zijn met een goede ruimtelijke ordening als bedoeld in artikel 2.12 van de Wabo.

13.3

In de rechtspraak is in algemene zin geaccepteerd dat sprake kan zijn van strijd met een goede ruimtelijke ordening als de uitvoerbaarheid van een project onvoldoende verzekerd is. Ook uit de door verweerder aangehaalde literatuur en jurisprudentie is de rechtbank echter niet gebleken dat de uitvoerbaarheid van een project in bovengenoemde zin ziet op meer dan alleen de vraag of het project, mede gelet op de financiële positie van eiseres, daadwerkelijk zal kunnen worden gerealiseerd. Of eiseres zich bereid heeft verklaard de door verweerder gewenste (extra) bijdrage in de gemeentelijke plankosten te betalen is dan in beginsel niet relevant.

13.4

In de door eiseres aangehaalde uitspraak van de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State (de Afdeling) van 28 augustus 2019 (ECLI:NL:RVS:2019:2950) heeft de Afdeling echter wel bepaald dat een bijdrage aan een gewenste ruimtelijke ontwikkeling kan worden gevraagd, en dat bij weigering van betaling sprake kan zijn van strijd met een goede ruimtelijke ordening.

13.5

Dit is echter naar het oordeel van de rechtbank alleen het geval als er ruimtelijke samenhang bestaat tussen de planwijziging waarvoor de financiële bijdrage wordt gevraagd enerzijds en het bestedingsdoel van de financiële bijdrage anderzijds. De gevraagde financiële bijdrage dient bestemd te zijn om een op zichzelf nadelige ruimtelijke ontwikkeling te compenseren. Te denken valt hierbij bijvoorbeeld aan het compenseren van het onttrekken van een openbare parkeerplaats (negatieve ruimtelijke ontwikkeling), door het opleggen van de verplichting tot betaling van een bepaald bedrag aan een parkeerfonds dat als doel heeft te zorgen voor voldoende parkeerruimte (compensatie van de negatieve ruimtelijke ontwikkeling). Ook valt in dit kader te denken aan planschade. Als een gewenste ruimtelijke ontwikkeling eventueel leidt tot ruimtelijk nadeel van derden kan immers geoordeeld worden dat sprake is van strijd met een goede ruimtelijke ordening als daar geen compensatie (door de initiatiefnemer) tegenover staat.

13.6

Van de door eiseres gewenste ruimtelijke ontwikkeling is gesteld noch gebleken dat die op zichzelf in ruimtelijke zin nadelig is. Bovendien staat vast dat de door verweerder gewenste bijdrage niet bedoeld is om een nadelige ruimtelijke ontwikkeling te compenseren, maar slechts tot doel heeft de gemeentelijke plankosten te dekken.

13.7

15.1

De rechtbank ziet hierin aanleiding om het primaire besluit te herroepen en te bepalen dat verweerder opnieuw op de aanvraag van eiseres beslist met inachtneming van hetgeen de rechtbank hiervoor heeft overwogen.

15.2

Dit houdt in dat verweerder, die op zichzelf van eiseres mag verlangen dat zij voorafgaand aan vergunningverlening een overeenkomst met verweerder sluit over bijvoorbeeld mogelijke planschade, verlening van de gevraagde vergunning aan eiseres niet meer afhankelijk mag stellen van betaling van een bijdrage in de gemeentelijke plankosten (anders dan leges).