Uitspraken

Vaststaat dat [gedaagde] in 2016 zonder toestemming van [eiser] en zonder vermelding van de naam van [eiser] als maker van de foto voormelde foto op zijn website [naam website] heeft laten plaatsen. Voorts heeft [gedaagde] niet weersproken dat voormelde door zijn nicht op zijn website geplaatste foto een auteursrechtelijk beschermd werk is in de zin van de Auteurswet, zodat dit voor de verdere beoordeling vaststaat. Het vorenstaande brengt met zich dat [gedaagde] de foto openbaar heeft gemaakt, waarmee in beginsel een inbreuk op de auteurs- en persoonlijkheidsrechten van [eiser] is gegeven. De inbreuk kan ook aan [gedaagde] worden toegerekend. Uit de door [eiser] overgelegde productie 3 bij exploot van dagvaarding blijkt immers dat [gedaagde] eigenaar is van [handelsnaam 1] . [gedaagde] is verantwoordelijk en aansprakelijk voor hetgeen hij door zijn nicht op zijn website heeft laten plaatsen. [gedaagde] heeft dit ook erkend (r.o. 2.3.).

[gedaagde] voert als verweer aan dat hij de naam van [eiser] niet met opzet niet heeft vermeld en aldus niet te kwader trouw heeft gehandeld. De Auteurswet vereist voor inbreuk echter geen opzet of kwade trouw. Ook het onbewust schenden van het auteursrecht komt voor rekening en risico van [gedaagde] . Daarbij komt dat [gedaagde] een (professionele) ondernemer is, zodat van hem mocht worden verwacht dat hij zich ervan had vergewist of de foto auteursrechtelijk beschermd is en wie de maker van de foto is alvorens tot openbaarmaking daarvan over te gaan. Niet in geschil is dat [gedaagde] niet aan deze onderzoeksplicht heeft voldaan, waardoor hij verwijtbaar heeft gehandeld. Ook het verweer van [gedaagde] dat de foto slechts een korte periode op zijn website zichtbaar was, kan niet tot het oordeel leiden dat geen sprake is van een auteursrechtinbreuk. Ditzelfde geldt voor het verweer dat zijn website slechts een beperkt aantal bezoekers kent. Bij het plegen van een dergelijke inbreuk is het enkel plaatsen van een foto voldoende en is niet relevant gedurende welke tijd dat is gebeurd en hoeveel mensen ernaar hebben gekeken. Het verweer dat de foto direct na aanschrijving door de gemachtigde van [eiser] van de website is verwijderd, kan [gedaagde] dan ook evenmin baten.

Het vorenstaande brengt met zich dat de gevorderde verklaring voor recht dat [gedaagde] inbreuk heeft gemaakt op de auteurs- en persoonlijkheidsrechten van [eiser] zal worden toegewezen.

Het verweer van [gedaagde] dat [eiser] het internet afstruint om te kijken of er foto’s van hem door derden zijn gebruikt en dat die werkwijze lijkt op een verdienmodel en afpersing, zal als onvoldoende onderbouwd en niet ter zake doende worden gepasseerd. Er rust op [eiser] in ieder geval geen verplichting zijn foto’s te ‘beveiligen’ (door een ©symbool of watermerk te plaatsen, te beveiligen tegen downloaden of foto’s te publiceren in lage resolutie etc), zoals betoogd door [gedaagde] . Publicatie van foto’s op het internet zonder beperkingen of waarschuwing is, anders dan [gedaagde] meent, geen uitlokking. Om met een voorbeeld van [gedaagde] te spreken: als iemand een fiets meeneemt van een ander en zonder toestemming, dan is sprake van diefstal, ook als die fiets niet afgesloten was.

Ter onderbouwing van de hoogte van de gederfde licentievergoeding stelt [eiser] - met verwijzing naar de tarieven op zijn website (productie 12 bij exploot van dagvaarding), de Richtprijzen Nederlandse Vakfotografie (productie 11 bij exploot van dagvaarding) en de Tarievenlijst van de Stichting Foto Anoniem (productie 30 bij conclusie van repliek) - dat dit zijn gebruikelijke (minimum)tarief is en in overeenstemming is met de licentievergoedingen die andere fotografen hanteren voor publicatie op internet. Hoewel [gedaagde] de redelijkheid van deze vergoeding betwist, acht de kantonrechter voldoende gemotiveerd onderbouwd dat dit de werkelijke schade is die [eiser] heeft geleden door plaatsing zonder toestemming. Dit bedrag zal aldus worden toegewezen.

Ten aanzien van de schade terzake de door [eiser] gestelde “inbreuk op persoonlijkheidsrechten” overweegt de kantonrechter het volgende. Hoe lang een foto is gepubliceerd en door hoeveel mensen die is gezien, maakt voor de vraag of sprake is van een inbreuk op het auteursrecht en voor de hoogte van de licentievergoeding niet uit. Dit is anders voor de schade wegens de gestelde inbreuk op persoonlijkheidsrechten. Of die schade is geleden en wat die dan bedraagt hangt af van vele omstandigheden; onder meer de vraag of, en hoeveel, nieuwe opdrachten het wél vermelden van [eiser] ’s naam zou hebben opgeleverd en of de foto wederom illegaal is hergebruikt. [gedaagde] heeft gemotiveerd betwist dat deze schade door [eiser] is geleden, en [eiser] heeft deze schade niet nader onderbouwd, wat hij wel had moeten doen. (Hij had bijvoorbeeld inzicht kunnen geven in de ‘gewildheid’ van de foto. Hoe vaak is die al verkocht? Hoe vaak heeft publicatie van de bewuste foto geleid tot nieuwe opdrachten? Hoe vaak is die al onrechtmatig gebruikt?) Hij verwijst enkel naar vonnissen die eerder in zijn voordeel zijn gewezen, maar in die vonnissen staat dat het voor de vraag of sprake is van een inbreuk op het auteursrecht niet uitmaakt hoelang een foto onrechtmatig is gepubliceerd en hoeveel mensen het hebben kunnen zien. Er staat niet dat dit voor de hoogte van de schade niet uitmaakt. Wel wordt de schade wegens inbreuk op persoonlijkheidsrechten van [eiser] vaak toegewezen, maar uit door [eiser] ingebrachte vonnissen blijkt dat er meestal geen apart verweer tegen deze schadepost is ingebracht. Voor de vraag of de gestelde inbreuk op persoonlijkheidsrechten heeft geleid tot schade maakt het dus - anders dan bij de vraag of sprake is van een inbreuk en de hoogte van de licentievergoeding - verschil waarvoor de foto is gebruikt. [eiser] heeft niet betwist dat de foto enkel kon worden gezien door een zeer select groepje mensen. De kantonrechter acht gelet hierop niet aannemelijk dat [eiser] door onrechtmatige publicatie van de foto inkomsten is misgelopen, zodat hiervoor geen schadevergoeding zal worden toegekend. De moeite die [eiser] heeft moeten doen om de inbreuk te constateren, is in beginsel geen voor vergoeding in aanmerking komende kostenpost. Feiten en omstandigheden die tot een ander oordeel moeten leiden, zijn door [eiser] niet aangevoerd. (Welke moeite heeft hij zich getroost en hoe heeft dat geleid tot schade en tot welk bedrag dan?) Redelijke kosten ter vaststelling van schade en aansprakelijkheid komen wel voor vergoeding in aanmerking, maar dat hiervoor kosten zijn gemaakt, is door [eiser] niet aangevoerd, laat staan dat de hoogte van deze kosten is onderbouwd. Voor zover [eiser] mede immateriële schade heeft willen vorderen, geldt dat hij dit geenszins heeft onderbouwd. De schadevergoedingsvordering zal dus, op de licentievergoeding van € 270,- na, worden afgewezen. De € 270,- zal worden vermeerderd met de wettelijke rente zoals gevorderd.

De kantonrechter acht het in ieder geval niet haar taak om door verhoging van de schadevergoeding het onaantrekkelijk te maken om foto’s illegaal te gebruiken omdat anders een gebruiker van auteursrechtelijk beschermd werk achteraf alsnog het gangbare tarief zou kunnen betalen en dan niet slechter af zou zijn dan als hij toestemming zou hebben gevraagd. De schadevergoeding, zoals geregeld in artikel 27 Auteurswet en artikel 6:95 BW en verder, geeft die ruimte niet. Voor generale preventie is het civiele recht niet bedoeld. Artikel 31 en verder Auteurswet voorziet hierin.

De gevorderde nakosten zullen op de hierna onder 5.4. weergegeven wijze worden toegewezen.