Uitspraken

Vooropgesteld moet worden dat de vordering, die strekt tot betaling van (achterstallig) loon, naar haar aard spoedeisend is. Voorts heeft [gedaagde] ook niet bestreden dat [eiser] een spoedeisend belang heeft bij zijn vorderingen.

In het kader van deze procedure dient beoordeeld te worden of de vorderingen in een bodemprocedure een zodanige kans van slagen hebben, dat gerechtvaardigd is daarop door toewijzing van de vorderingen vooruit te lopen. Daarbij moet de kantonrechter thans uitgaan van de voorshands vaststaande feiten met de beperkte toetsing daarvan (zonder nadere bewijsvoering) die in deze procedure in beginsel slechts mogelijk is.

Uitgangspunt voor toewijzing van de loonvordering is dat voldoende aannemelijk moet zijn dat het ontslag op staande voet in een te voeren bodemprocedure geen stand zal houden, waarbij op [gedaagde] de last rust om aannemelijk te maken dat het ontslag op staande voet wél stand zal houden.

Op grond van artikel 7:677 lid 1 BW is ieder van de partijen bevoegd de arbeidsovereenkomst op grond van een dringende reden op te zeggen, onder onverwijlde mededeling van die reden aan de wederpartij. Op grond van artikel 7:678 lid 1 BW worden voor de werkgever als dringende redenen in de zin van lid 1 van artikel 7:677 BW beschouwd zodanige daden, eigenschappen of gedragingen van de werknemer, die tot gevolg hebben dat van de werkgever redelijkerwijze niet gevergd kan worden de arbeidsovereenkomst te laten voortduren. Bij het antwoord op de vraag of er een dringende reden van voldoende gewicht aanwezig is, moeten de omstandigheden van het geval - waaronder de persoonlijke omstandigheden van de werknemer zoals diens leeftijd, de aard en duur van het dienstverband en de gevolgen van onverwijlde opzegging - in onderling verband en samenhang in aanmerking genomen worden. Ook als de gevolgen ingrijpend zijn, kan afweging daarvan tegen de aard en de ernst van de dringende reden tot de slotsom leiden dat onmiddellijke beëindiging van de arbeidsovereenkomst gerechtvaardigd is.

Voor de beoordeling van de vraag of de door [gedaagde] aan [eiser] gedane opzegging rechtsgeldig is, zijn de aan [eiser] opgegeven redenen zoals vermeld in de hiervoor verkort weergegeven brieven van 10 en 14 januari 2019 maatgevend, want het gerezen geschil is afgebakend door de daarin als dringende redenen genoemde verwijten.

Ten aanzien van hetgeen aan het eerste ontslag op staande voet ten grondslag is gelegd overweegt de kantonrechter het volgende.

De dringende redenen die in de ontslagbrief meegedeeld zijn en dus beoordeeld moeten worden, zijn dat [eiser] hardnekkig geweigerd heeft te voldoen aan redelijke bevelen of opdrachten die de werkgever hem heeft gegeven en zijn werkgever grovelijk heeft beledigd en ernstig heeft bedreigd.

Ten aanzien van het verwijt dat [eiser] redelijke opdrachten niet zou hebben opgevolgd heeft [eiser] als verweer aangevoerd dat hij de drank- en snoepapparaten niet kón bijvullen omdat de betreffende producten niet voorradig resp. over de houdbaarheidsdatum waren. [gedaagde] is daar niet specifiek op ingegaan, noch heeft zij haar lezing van de gang van zaken verder onderbouwd, zodat dit voorval op 5 januari 2019 het ontslag op staande voet op geen enkele manier kan dragen.

Datzelfde geldt - in zekere zin - voor het verwijt dat [eiser] zich dreigend jegens [gedaagde] zou hebben gedragen en hem grovelijk zou hebben beledigd in het bijzijn van derden. [eiser] betwist op zichzelf niet dat er een woordenwisseling heeft plaatsgevonden en de kantonrechter wil wel aannemen dat er (harde) woorden zijn gevallen. Dat neemt niet weg dat de door [gedaagde] gestelde ernstige bedreigingen en beledigingen in onvoldoende mate zijn komen vast te staan. Zo komt niet uit de verf welke beledigende uitingen en ernstige bedreigingen door [eiser] precies zouden zijn gedaan. De twee in het geding gebrachte (onderling sterk van elkaar afwijkende) getuigenverklaringen zijn daartoe - in het licht bezien van de betwisting door [eiser] dat zijn uitlatingen bedreigend van aard waren - in ieder geval ruimschoots onvoldoende. Niet gebleken is van uitlatingen die een dermate laakbaar karakter hebben, mede bezien ook in het licht van hetgeen hierna nog wordt overwogen, dat deze op zich zelf beschouwd het nemen van een zware maatregel als een ontslag op staande voet (een ultimum remedium) rechtvaardigen, ook niet in samenhang beschouwd met het eventueel niet hebben opgevolgd van een redelijk bevel of opdracht van werkgever.

Naar het oordeel van de kantonrechter levert het complex van de door [gedaagde] aangedragen feiten en omstandigheden onvoldoende grond op voor een ontslag op staande voet. De kantonrechter zal verder in het midden laten of het ontslag op staande voet onverwijld is gegeven. Mutatis mutandis geldt dit ook voor de in de ontslagbrief (verkeerd) vermelde ontslagdatum van 7 januari 2019.

Nu aan de voorwaarde is voldaan van de op 14 januari 2019 gegeven tweede onverwijlde opzegging van de arbeidsovereenkomst, komt de beoordeling daarvan vervolgens aan de orde.

Uit de ontslagbrief blijkt dat de verweten gedraging volgens [gedaagde] zelfstandig een ontslag op staande voet zou kunnen - en ook moeten - dragen en dat de eerdere gedragingen (van 5 januari 2019) niet mede redengevend zijn geweest voor het ontslag en niet (mede) daaraan ten grondslag ligt.

De kantonrechter is van oordeel dat [eiser] met zijn in de brief van 11 januari 2019 gedane uitlatingen niet alleen de grenzen van het goed werknemerschap heeft opgezocht, maar die grenzen zelfs aanmerkelijk heeft overschreden. [eiser] heeft dit nadien ook ingezien en geeft toe dat hij dit niet had moeten doen, maar voert aan dat hij de brief in volle emotie, direct na ontvangst van de ontslagbrief van 10 januari 2019, heeft geschreven.

Hoezeer ook laakbaar, aan - alleen - een dergelijk handelen kan naar het oordeel van de kantonrechter in dit geval niet een zodanig gewicht worden toegekend dat dit een ontslag op staande voet met al haar gevolgen rechtvaardigt. De hierna te noemen relevante omstandigheden zijn naast de persoonlijke en financiële gevolgen van de opzegging voor [eiser] daarvoor bepalend.

Bij de beantwoording van de vraag of de aan [eiser] verweten gedraging een ontslag op staande voet kan rechtvaardigen, heeft de kantonrechter - zo stelt hij voorop - de cultuur waarbinnen partijen klaarblijkelijk opereren meegewogen. Door [gedaagde] is niet weersproken dat [gedaagde] jegens [eiser] in het verleden ook wel eens buitengewoon grof taalgebruik heeft gebezigd. In een milieu waarin dergelijk taalgebruik kennelijk getolereerd wordt en waar niet iedere (beledigende) uiting op een goudschaaltje wordt gewogen, kan een bepaald handelen minder snel als verwijtbaar gekwalificeerd worden dan in een organisatie waar duidelijke en stringente regels gelden en ook worden nageleefd.

Verder is van belang dat partijen voorafgaand aan deze onverwijlde opzegging niet met elkaar hebben gesproken. Derhalve is geen sprake geweest van hoor en wederhoor. Hoor en wederhoor veronderstelt dat de werknemer duidelijk wordt geïnformeerd over het voornemen van de werkgever om hem op staande voet te ontslaan, wordt uitgenodigd daarop te reageren en daarbij in de gelegenheid wordt gesteld de werkgever te informeren over zijn persoonlijke omstandigheden. Niet gebleken is dat daarvan sprake is geweest. Het een werknemer op een adequate manier in de gelegenheid stellen om zijn visie op de gestelde dringende reden te geven vormt weliswaar geen voorwaarde voor een (terecht) ontslag op staande voet, maar het niet bieden van die gelegenheid getuigt niet van goed werkgeverschap.

Voorts zal gewicht worden toegekend aan de duur van het dienstverband alsmede dat niet gebleken is van enige ontevredenheid van [gedaagde] over het functioneren van [eiser] . In ieder geval heeft [gedaagde] op geen enkel moment aanleiding gezien over het functioneren van [eiser] bijzondere op- of aanmerkingen te maken en hem bijvoorbeeld bij terugkerende functionerings- of beoordelingsmomenten gerichte aanwijzingen te geven hoe zijn functioneren te veranderen. Gespreks- en functioneringsverslagen die op minder dan behoorlijk functioneren zouden wijzen, ontbreken en correspondentie die op het tegendeel wijst, is evenmin ingebracht. Dit zo zijnde kan er vooralsnog van uit gegaan worden dat [gedaagde] in de regel geen problemen heeft gehad met het functioneren van [eiser] als zodanig.

Tot slot is het onmiskenbare gevolg van een ontslag als het onderhavige dat [eiser] vooralsnog niet in aanmerking komt voor een werkloosheidsuitkering.

Al met al moet geconcludeerd worden dat in dit geval een dringende reden voor onverwijlde opzegging ontbreekt, en dat een andere - minder verstrekkende - maatregel hier had volstaan, te meer nu niet gebleken is van eerder getroffen disciplinaire maatregelen. Niet gebleken is dat [gedaagde] [eiser] in een eerder stadium heeft aangesproken op dergelijk vermeend - verwijtbaar - gedrag en/of daaraan een waarschuwing heeft verbonden. Het ontslag op staande voet kan onder de gegeven en hiervoor weergegeven omstandigheden naar het voorlopig oordeel van de kantonrechter geen stand houden.

Hetgeen hiervoor is overwogen, leidt tot de slotsom dat voldoende aannemelijk is dat zowel de eerste als de tweede onverwijlde opzegging van de arbeidsovereenkomst in een eventuele bodemprocedure geen stand zal houden. De vordering tot betaling van het (achterstallig) loon zal dan ook worden toegewezen. De gevorderde wettelijke verhoging zal eveneens - tot het gevraagde maximum van 50% - toegewezen worden omdat geen gronden aangevoerd zijn die tot matiging nopen. Het verweer van [gedaagde] dat gelet op het feitencomplex voor toewijzing van de wettelijke verhoging in het geheel geen plaats is, wordt gepasseerd. Uit hetgeen hiervoor is overwogen, volgt immers dat [gedaagde] de maatregel van ontslag op staande voet niet had mogen toepassen zodat de conclusie moet zijn dat [gedaagde] ten onrechte het loon van [eiser] niet heeft doorbetaald. Deze situatie ligt volledig in haar risicosfeer en komt derhalve geheel voor haar rekening.

De wettelijke rente is evenzeer toewijsbaar.

De wettelijke rente over de proceskosten komt op de hierna in het dictum weergegeven wijze voor toewijzing in aanmerking.