Uitspraken

In het navolgende wordt eerst aandacht besteed aan hetgeen door Expert cs naar voren is gebracht over de bekendheid van enerzijds de Uniebeeldmerken en anderzijds haar handelsnaam. Daarna beoordeelt de rechtbank of gedaagde inbreuk maakt op deze intellectuele eigendomsrechten van Expert cs. Ten slotte bespreekt de rechtbank wat een en ander betekent voor de vorderingen van Expert cs.

Door Expert cs is een door marktonderzoeksbureau GfK uitgevoerde International Brand Survey met betrekking tot 2010 overgelegd. Volgens haar blijkt daaruit dat de Uniebeeldmerken grote bekendheid genieten bij een groot deel van het relevante publiek in de Europese Unie. Gedaagde betwist dit omdat de aan het onderzoek ten grondslag liggende bescheiden ontbreken zodat bijvoorbeeld niet geverifieerd kan worden welke vragen zijn gesteld en omdat de kleur oranje in het onderzoek lijkt te zijn meegenomen.

De rechtbank is van oordeel dat de enkele omstandigheid dat de vragenlijsten niet zijn overgelegd niet meebrengt dat het onderzoek geheel buiten beschouwing moet blijven. De overgelegde rapportage geeft geen aanleiding, en dat is ook niet aangevoerd, om te twijfelen aan de juistheid van de wijze waarop het onderzoek is verricht. Wel is de rechtbank met gedaagde van oordeel dat nu de gebruikte vragenlijsten niet zijn overgelegd, er vanuit moet worden gegaan dat onderzoek is gedaan naar een aan de Uniebeeldmerken identiek logo waarin het figuur met de ster in het oranje is afgebeeld. In de rapportage komt immers steeds de volgende afbeelding voor:

Uit het onderzoek (zie hiervoor sub 2.8.1) blijkt dat dit logo in Nederland een spontane bekendheid geeft van 34% en een geholpen bekendheid van 89% en gemiddeld in Europa van 20% en 65% (waarbij ook de landen zijn meegenomen waar Expert cs niet actief is). Ook als er van wordt uitgegaan dat de oranje kleur de bekendheid vergroot, heeft Expert cs hiermee voldoende onderbouwd en is door gedaagde onvoldoende gemotiveerd weersproken dat de Uniebeeldmerken die zonder specifieke kleur zijn ingeschreven, maar voor het overige gelijk zijn aan het sub 4.3 afgebeelde logo, kunnen worden aangemerkt als merken die door gebruik een groot onderscheidend vermogen hebben gekregen.

Tussen partijen is in geschil of gedaagde gebruik maakt van het teken OUTLET EXPERT waarbij het teken uit twee woorden bestaat die van elkaar worden gescheiden door een spatie. De rechtbank is met gedaagde van oordeel dat dat niet zo is. Van feitelijk gebruik van het teken OUTLET EXPERT is niet gebleken anders dan éénmalig in de privacyverklaring op de website die nadat dit gebruik aan gedaagde bleek, onmiddellijk is aangepast. Gedaagde maakt derhalve gebruikt van een tweetal tekens: het logo en de samentrekking OUTLETEXPERT. De rechtbank beoordeelt derhalve of deze tekens inbreuk maken op de Uniebeeldmerkrechten.

Artikel 9 lid 2 sub b en c UMVo luiden als volgt:

b) het teken gelijk is aan of overeenstemt met het Uniemerk en wordt gebruikt met betrekking tot waren of diensten die gelijk zijn aan of overeenstemmen met de waren of diensten waarvoor het Uniemerk is ingeschreven, indien daardoor verwarring bij het publiek kan ontstaan; verwarring behelst ook de mogelijkheid van associatie met het merk;

c) het teken gelijk is aan of overeenstemt met het Uniemerk ongeacht of het wordt gebruikt voor waren of diensten die gelijk zijn aan, overeenstemmen met of niet overeenstemmen met die waarvoor het Uniemerk is ingeschreven, wanneer het een in de Unie bekend merk betreft en wanneer door het gebruik zonder geldige reden van het teken ongerechtvaardigd voordeel wordt gehaald uit of afbreuk wordt gedaan aan het onderscheidend vermogen of de reputatie van het Uniemerk.

De rechtbank beoordeelt eerst in welke mate sprake is van overeenstemming in de zin van artikel 9 lid 2 sub b en c UMVo tussen de Uniebeeldmerkenen de door gedaagde gebruikte tekens en OUTLETEXPERT. De rechtbank stelt daarbij voorop dat de vraag of sprake is van overeenstemming tussen een merk en een teken, globaal wordt beoordeeld aan de hand van de totaalindruk die door merk en teken bij het in aanmerking komende publiek wordt achtergelaten gelet op de auditieve, begripsmatige en/of visuele overeenstemming tussen het merk en teken. In het geval van een woord/beeldmerk kan niet gezegd worden dat het woordelement domineert binnen de totaalindruk die het merk oproept4. Dat het relevante publiek dat in aanmerking moet worden genomen de gewone consument van huishoudelijke artikelen is, is tussen partijen niet in geschil.

Bij de beoordeling van de mate van overeenstemming is uitgangspunt dat de punten van overeenstemming zwaarder worden gewogen dan de punten van verschil. Gelet op de hiervoor besproken punten van overeenstemming, de omstandigheid dat de aangeboden waren en diensten identiek zijn en de omstandigheid dat de Uniebeeldmerken een grote bekendheid hebben en daarmee een groot onderscheidend vermogen, is de rechtbank van oordeel dat, ook als het woordbestanddeel ‘expert’ niet als het dominante onderdeel van het teken wordt beschouwd, het teken bij het betreffende publiek wel de suggestie kan wekken dat de waren afkomstig zijn van economisch verbonden ondernemingen5. Er is naar het oordeel van de rechtbank dan ook sprake van een zodanige mate van overeenstemming bij gebruik van het teken voor de waren en diensten waarvoor de Uniemerken zijn geregistreerd, dat mogelijk verwarring kan ontstaan. Gedaagde maakt derhalve inbreuk op de Uniebeeldmerken op grond van artikel 9 lid 2 sub b UMVo.

De rechtbank beoordeelt voorts in welke mate sprake is van overeenstemming tussen de Uniebeeldmerkenen het door gedaagde gebruikte teken OUTLETEXPERT dat voorkomt in de door haar gebruikte domeinnaam en op de onder die domeinnaam gehouden website.

Wat betreft de auditieve en begripsmatige overeenstemming tussen merk en teken is de beoordeling gelijk aan hetgeen hiervoor is overwogen met betrekking tot het door gedaagde gebruikte logo. Wat betreft de visuele overeenstemming is de beoordeling anders. Merk en teken stemmen in visuele zin overeen wat betreft gebruik van het woord ‘expert’ en verschillen omdat het teken langer is en geen figuratieve elementen heeft.

De op een aantal punten andere beoordeling van de visuele overeenstemming, maakt de beoordeling van de totaalindruk van merk en teken echter niet anders dan hiervoor sub 4.11 is overwogen. Ook gebruikmaking van het teken OUTLETEXPERT voor gelijke of overeenstemmende waren en diensten is derhalve inbreukmakend ten opzichte van Expert cs.

Expert cs stelt dat de door gedaagde gebruikte naam Outlet Expert slechts in geringe mate afwijkt van de handelsnaam ‘Expert’ van Expert cs en dat door dit gebruik (evenals door gebruik van daarop gelijkende handelsnamen als Expert, OutletExpert, Outletexpert en gebruik in de domeinnaam www.outletexpert.nl) verwarring is te duchten bij het publiek in die zin dat er een serieus risico is dat het publiek zal denken dat de onderneming van gedaagde een bij Expert aangesloten winkel is of een aan de Expert-organisatie gelieerde outletwinkel.

Gedaagde heeft erop gewezen dat in het register van de Kamer van Koophandel met betrekking tot Expert Gennep staat vermeld dat haar handelsnaam Expert Gennep B.V. is en derhalve niet (uitsluitend) ‘Expert’. De rechtbank gaat aan dat verweer voorbij omdat voor bescherming als handelsnaam niet van belang is onder welke (handels)naam een onderneming in de registers wordt aangeduid, maar de naam waaronder de onderneming feitelijk wordt gedreven. Dat de drie vennootschappen die worden aangeduid met Expert cs de naam ‘Expert’ feitelijk gebruiken, is niet betwist.

Wat betreft de beoordeling van het verwarringsgevaar is ook in het kader van het handelsnaamrecht van belang dat, zoals de rechtbank hiervoor sub 4.5 heeft overwogen, de handelsnaam van Expert cs een grote beschermingsomvang heeft. De namen die gedaagde gebruikt voor een onderneming die handelt in dezelfde producten als Expert cs, wijken slechts af door toevoeging van het woord ‘outlet’. Die toevoeging is onvoldoende om het gevaar voor verwarring weg te nemen. Immers, zoals de rechtbank hiervoor in het kader van de merkinbreuk sub 4.10 en 4.11 ook reeds heeft overwogen, kan het publiek de door gedaagde gebruikte namen uitleggen als betrekking hebbend op een outlet-winkel van producten van Expert cs, wat betekent dat het publiek een verband kan leggen tussen Expert cs en de onderneming van gedaagde. Daarbij betrekt de rechtbank dat de fysieke winkels die door beide ondernemingen worden geëxploiteerd op een afstand van elkaar liggen die voor dergelijke zaken niet zodanig is dat ze zich richten op een geheel ander publiek en bovendien zijn beide ondernemingen via internet in heel Nederland actief. Naar het oordeel van de rechtbank is dan ook verwarring tussen de ondernemingen van Expert cs enerzijds en gedaagde anderzijds te duchten, zodat sprake is van inbreuk op het handelsnaamrecht van Expert cs.

Het vorengaande betekent dat de vorderingen van Expert cs om gedaagde te veroordelen het gebruik van de tekens en namen te staken kunnen worden toegewezen als in het dictum bepaald. Wat betreft de termijn waarop het gebruik gestaakt moet worden is de rechtbank van oordeel dat een termijn van één maand redelijk is. De dwangsom wordt gematigd tot een bedrag van € 1.000 per dag met een maximum als gevorderd.

Als de grotendeels in het ongelijk gestelde partij wordt gedaagde veroordeeld in de redelijke en evenredige proceskosten aan de zijde van Expert cs. Partijen zijn het erover eens dat de zaak moet worden aangemerkt als een normale zaak als bedoeld in de Indicatietarieven in IE-zaken6. Eiseressen hebben hun vordering op grond van artikel 1019h Rv beperkt tot het maximale bedrag van € 17.500 aan salaris advocaat. Gedaagde heeft aangevoerd dat dat bedrag aan de hoge kant is, maar dat verder niet onderbouwd met een bespreking van de kostenopgave zijdens Expert cs. Wat betreft het verweer dat sprake is van rauwelijks dagvaarden, stelt de rechtbank vast dat, welke rechtsgevolgen daar ook aan zouden moeten worden verbonden, het enkele feit dat tussen het stuklopen van de onderhandelingen en het uitbrengen van de dagvaarden anderhalf jaar verstreken is, als zodanig niet meebrengt dat daarvan sprake is. De rechtbank wijst het bedrag van € 17.500 derhalve toe, te vermeerderen met een bedrag aan verschotten van € 724,58 (griffierecht en kosten betekening dagvaarding) en de wettelijke rente over dat bedrag als na te melden.