Uitspraken

Verweerder heeft voorts niet ten onrechte ongeloofwaardig geacht dat eiser in 2010 na een voorstelling op het podium in het oor werd gefluisterd dat hij een goede acteur is, maar dat het jammer is dat hij dood zou gaan. Verweerder heeft in dit verband niet ten onrechte betrokken dat eiser niet weet wie hem heeft bedreigd, waarom hij werd bedreigd en of de andere spelers op het podium ook werden bedreigd. De verklaring dat eiser denkt dat de bedreiger iemand van de overheid was, heeft verweerder in dit verband niet ten onrechte onvoldoende geacht, en daarbij kunnen betrekken dat eiser in 2013 het land legaal en zonder problemen heeft verlaten en weer is teruggekeerd. Verweerder heeft niet hoeven inzien waarom eiser naar aanleiding van de bedreiging niet met zijn collega’s dan wel anderen over het voorval heeft gesproken. De verklaring dat een collega eiser vroeg wie de betreffende persoon was, heeft verweerder niet ten onrechte onvoldoende geacht, nu onduidelijk is gebleven waarom de collega die vraag aan eiser stelde.

Verweerder heeft voorts niet ten onrechte niet geloofwaardig geacht dat eiser in 2014 naar aanleiding van zijn rol in de film ‘ [A] ’ en de serie ‘ [B] ’ in de gaten is gehouden en bedreigd door [Bedreiger] een bekende uit de wijk waarin eiser woonde die werkzaam was voor de milities. Verweerder heeft daarbij kunnen betrekken dat eiser op dat moment geen aanleiding heeft gezien het land te verlaten. Verweerder heeft daarnaast niet ten onrechte aan eiser tegengeworpen dat het niet aannemelijk is dat eiser, nu hij in de gaten werd gehouden en bedreigd, zonder problemen naar een ander adres is verhuisd en daar nog tot eind maart 2015 eveneens zonder problemen heeft gewoond.

Voorts heeft verweerder zich niet ten onrechte op het standpunt gesteld dat het niet geloofwaardig is dat mensen van de veiligheidsdienst op de school van eisers dochter naar haar hebben gevraagd. Verweerder heeft daarbij niet ten onrechte betrokken dat de directrice eiser niet heeft verteld welke mensen naar zijn dochter vroegen. Eisers verklaring dat het ging om mensen van de overheid omdat zij volgens de directrice in grote auto’s met voorwielaandrijving reden, heeft verweerder niet aannemelijk hoeven achten. Verweerder heeft voorts niet ten onrechte niet ingezien waarom deze personen eiser niet rechtstreeks maar via zijn dochter zouden benaderen.

Verweerder acht geloofwaardig dat enkele dagen na de gebeurtenis op school in de buurt van eiser is geschoten. Verweerder heeft echter eisers verklaring dat hij het doelwit was van die beschieting niet ten onrechte niet geloofwaardig geacht. Verweerder heeft zich niet ten onrechte op het standpunt gesteld dat het niet aannemelijk is dat eiser, indien hij het doelwit was van de beschieting, hierna Irak heeft verlaten maar weer is teruggekeerd om zijn documenten in orde te maken. Aan de overgelegde verklaring van de buurman van eiser, [Buurman] , dat doelgericht op eiser is geschoten, heeft verweerder geen waarde hoeven hechten, nu hij tevens heeft verklaard dat hij enkel schoten heeft gehoord.

5. Eiser betoogt dat verweerder ten onrechte heeft geoordeeld dat hij op basis van de geloofwaardig geachte elementen niet reeds in aanmerking komt voor vergunningverlening. Omdat eiser in zijn werk naar buiten treedt met zijn mening en kritiek uit op de islam, loopt hij bij terugkeer naar Irak een (verhoogd) risico op vervolging of ernstige schade vanwege zijn werkzaamheden, het behoren tot een bepaalde sociale groep en/of een hem toegedichte overtuiging. Eiser wijst in dit verband naar wat in het Algemeen Ambtsbericht inzake Irak van november 2016 (Ambtsbericht) in het U.S. State Department Country Report on Human Rights Practices 2015 (Country Report) is opgenomen ten aanzien van de vrijheid van meningsuiting en naar wat in het Ambtsbericht is vermeld over journalisten en mediapersoneel en ten aanzien van atheïsten. Daarnaast voert eiser aan dat verweerder ten onrechte niet heeft aangenomen dat in Bagdad sprake is van een situatie als bedoeld in artikel 15, aanhef en onder c, van de Definitierichtlijn (15c-situatie). Ter onderbouwing verwijst eiser naar diverse passages uit het Ambtsbericht, het rapport ‘UNHCR Position on Returns to Iraq’ van 14 november 2016 en het rapport van Amnesty International ‘Punished for Da’esh Crimes’ van 18 oktober 2016. De rechtbank overweegt als volgt.

Volgens rechtsoverweging 116 van het arrest van het EHRM van 17 juli 2008 in zaak nr. 25904/07, NA. tegen het Verenigd Koninkrijk (JV 2008/329) zijn deze specifieke individuele kenmerken evenwel niet vereist, indien de desbetreffende vreemdeling aannemelijk maakt dat hij deel uitmaakt van een groep die systematisch wordt blootgesteld aan een praktijk van onmenselijke behandelingen, zoals aan de orde was in het arrest van het EHRM van 11 januari 2007 in zaak nr. 1948/04, Salah Sheekh tegen Nederland (JV 2007/30).

Uit voormeld arrest van 17 juli 2008 volgt verder dat, indien de desbetreffende vreemdeling geen deel uitmaakt van een specifieke groep als vorenbedoeld, specifieke onderscheidende kenmerken evenmin zijn vereist, indien hij aannemelijk maakt dat sprake is van een zeer uitzonderlijk situatie ("most extreme case") van algemeen geweld in zijn land van herkomst. In dat geval kan de enkele omstandigheid dat hij bij terugkeer wordt blootgesteld aan dat geweld voldoende zijn om een schending van artikel 3 van het EVRM aan te nemen.

“In 2015 zou een serie op TV komen. Daarin zou gesproken worden over de documenten die openbaar gesteld zouden worden en geheim waren over de politieke Islam, of wel de religie Islam binnen de politiek.

[…] Ik ben tegen het geloof, ongeacht wat voor sector dan ook. Ook binnen mijn acteerwerk.

[…] Ik ben ertegen dat het geloof regeert in de politiek en op straat.

[…] Kunt u mij een folder of iets dergelijks overleggen van de film van de demonstraties in Irak?

Tijdens de demonstratie waarbij ik aangehouden ben is alles ingenomen dat ik had. Dit is ook de film die getoond is in Nederland en waar gesproken wordt over het regime van de Baath-partij.

[…] Kunt u mij een folder overleggen van een andere film die u in de problemen heeft gebracht?

Door deze film, “ [A] ”, is de regisseur van deze film bedreigd. […] De film is vertoond in Najef maar daar hebben ze het verboden vanwege politieke redenen. De film is ook vertoond in Jordanië. Daar werd de regisseur in het openbaar bedreigd omdat hij over de Baath-partij sprak.

[…] U verklaarde eerder dat uw werk politiek-religieus is. Wat houdt dit precies in?

Wat ik daarmee wil zeggen is het sektarische geloof gemengd met de politiek. Het gebruiken van het geloof in het leven en de maatschappij. Alle partijen in het land zijn religieuze partijen. Er is geen meningsuiting, persoonlijke uiting van dromen, al deze dingen zijn verblind.

[…] Is uw werk in Irak verboden?

[…] Het is niet verboden, maar het is niet aanvaard. […] Met verboden bedoel ik de stad Najef. Daar werd het verboden omdat het gebied zeer religieus is, zeer vasthoudend aan het geloof. Er waren wat woorden die in de tijd van Sadam gebruikt werden. Er zijn ook theatervoorstellingen niet getoond in de stad Basrah. Bij een van de voorstellingen werd alcohol genuttigd. Maar mijn film en voorstellingen zijn wel getoond in Baghdad. Als je de naam van de film “ [A] ” in Google intypt dan zul je zien dat er een film getoond wordt waarin gepreekt wordt over de film, in het vrijdagsgebed.

Door wie werd het verboden in Najef?

De religieuze mensen, de Imams, de mensen van het geloof, mensen van de autoriteiten.

Ik ben tegen het gebruik van religie in de politiek. […] Er is geen uitspraak van een rechter of wet die het verbied. Maar wel een preek van het vrijdaggebed die over miljoenen mensen verspreid werd die zegt dat het verboden is. Dan wordt het verboden en het besluit is hoger dan een rechtbank.

Kunt u mij vertellen welke persoonlijke problemen u heeft ondervonden vanwege uw religie?

De vraag klopt niet. Ik heb geen geloof. De persoonlijke problemen die ik heb ondervonden heb ik verteld. Daar verwijs ik naar.”

Onder “Atheïsten en afvalligen” is opgenomen dat Atheïsten zich in Irak niet vrij kunnen uiten uit angst voor geweldpleging of zelfs vermoord te worden door conservatieve moslims of medeburgers en in het geheim samenkomen. Dit hangt samen met de ongewenstheid in de Iraakse samenleving om kritiek te uiten op de islam (pagina 68).

Onder “Beroepsgroepen” is opgenomen dat journalisten onverminderd het risico lopen slachtoffer te worden van geweld en dat de berichtgeving in de verslagperiode met name zag op gebied dat niet in handen is van ISIS. Uit een bericht dat ISIS in Mosul een voormalige medewerker van het Iraqi Media Network heeft onthoofd, blijkt dat mediapersoneel nog altijd het risico loopt door ISIS gedood te worden. In Basra en Diyala zijn journalisten of mediapersoneel om het leven gekomen door geweld. In Bagdad, Basra, Muthanna en mogelijk ook in andere provincies, hebben journalisten te maken gehad met andere vormen van geweld, zoals bomaanslagen, intimidatie en verbale agressie (pagina 80).

Onder “Press and Media Freedoms” is opgenomen: “An active media expressed a variety of views largely reflecting the owners’ political viewpoints. The media also self-censored to comply with government restrictions against violating public order and because of fear of reprisal, particularly by nongovernmental forces.

[…] International and local organizations reported arrests and harassment of journalists as well as closure of media outlets covering politically sensitive topics, including poor security, corruption, and weak governmental capacity. The deterioration in the security situation exacerbated harassment of journalists.

Onder “Violence and Harassment” is opgenomen: “In its 2015 annual report, JFO reported 235 cases of harassment and violence against journalists, resulting in at least 30 journalists killed and at least 10 others who disappeared, their whereabouts unknown at year’s end.

[…] Media workers often reported they were under pressure from persons and institutions, including politicians, government officials, security services, tribal elements, and business leaders, not to publish critical articles about them. Media workers offered accounts of violence, intimidation, death threats, and harassment by government or partisan officials. In August journalists reporting on anticorruption protests in Basrah stated they had received death threats. Journalists said that a vigilante group calling itself “Heroes of Iraq,” believed to be affiliated with one of Basrah’s ruling political parties, dropped leaflets containing death threats into the courtyard of the Basrah branch of the Iraqi Journalists Syndicate after the syndicate declared its support for the journalists covering and participating in the protests. The Iraqi Observatory for Press Freedoms issued a statement complaining that local security forces did not protect journalists from armed gangs that threatened their lives.

Media workers reported they could not cover stories on Shia PMF without receiving threats. On October 21, the pan-Arab television outlet al-Jazeera broadcast a report highly critical of former prime minister Maliki, as well as senior PMF leaders, on its regular Black Box investigative news program. This report implicated Maliki and PMF leaders in human rights violations, including extrajudicial killings and disappearances. After the broadcast of the report, al-Jazeera staff said credible sources had advised them to either leave the country or go into hiding.”