Uitspraken

Partiële vrijspraak ten aanzien van zaak B

[verdachte] wordt onder zaak B primair verweten dat zij a) er niet voor heeft gezorgd dat opslagtank C115 nog geschikt was om haar primaire functie – het opslaan van een product – te kunnen vervullen, b) er niet voor heeft gezorgd dat de fundatie van tank C115 zodanig was dat geen ontoelaatbare spanningen en vervormingen in de tank konden optreden, en c) er niet voor heeft gezorgd dat er voldoende inspecties, onderhoudswerkzaamheden en herstelreparaties aan de opslagtank en de tankterp zijn uitgevoerd.

De rechtbank overweegt ten aanzien van b) en c) het volgende.

Tank C115 is in 1974 gebouwd en in 1988 door de vorige eigenaar verplaatst naar zijn huidige locatie. [verdachte] was van die verplaatsing niet op de hoogte. Bij de verplaatsing is tank C115 op een locatie geplaatst waar eerder ook al tanks hebben gestaan (belaste bodem), maar waar ook maagdelijke grond (onbelaste bodem) aanwezig was. De tank is daarmee komen te staan op enerzijds delen waarvan de ondergrond reeds verdicht was door de vloeistofbelasting van de vorige tanks en anderzijds op niet verdichte grond. Deze verdichtingsverschillen kunnen hebben geleid tot spanningen in de bodemplaat. De problemen met de ondergrond waarop tank C115 was geplaatst zijn echter pas na het onderzoek naar dit incident voor [verdachte] kenbaar geworden. Nu [verdachte] geen wetenschap had van de verschillen in de verdichting van de ondergrond, kon het bedrijf daarmee bij inspecties en onderhoud geen rekening houden. Vanwege het ontbreken van wetenschap hieromtrent kan [verdachte] daarom niet worden verweten dat zij geen maatregelen heeft genomen om te zorgen dat de fundatie van tank C115 zodanig was dat geen spanningen en vervormingen van de tank konden optreden.

Ten aanzien van de inspecties, onderhoudswerkzaamheden en herstelreparaties heeft de raadsvrouw naar voren gebracht dat [verdachte] zich met betrekking tot de inspectiemethodiek en planning heeft gehouden aan een door het bevoegd gezag goedgekeurd onderhoudsconcept. De uitwendige inspectie is op grond daarvan uitgevoerd in april 2012 en de inwendige inspectie zou in 2015 aan bod komen. Dit laatste wordt bevestigd in bijlage 24 van de door de raadsvrouw ingediende aanvullende stukken. Door het Openbaar Ministerie is niet betwist dat opslagtank C115 volgens een goedgekeurd inspectieschema eerst in 2015 inwendig geïnspecteerd moest worden. De rechtbank acht daarom niet bewezen dat [verdachte] voor onvoldoende inspecties en onderhoudswerkzaamheden heeft gezorgd.

[verdachte] zal daarom van de onderdelen b) en c), zoals ten laste gelegde in zaak B primair, worden vrijgesproken.

Bewijsoverweging ten aanzien van zaak B onder a)

De rechtbank heeft in haar tussenbeslissing een overzicht gegeven van het juridisch kader en verwijst daarvoor naar hoofdstuk 5 van de tussenbeslissing.

Voor de beoordeling van het onder zaak B primair ten laste gelegde staat de rechtbank voor de vraag wat de reikwijdte is van de zorgplicht die ten tijde van het incident op grond van artikel 5, eerste lid, BRZO 1999 voor verdachte gold.

De raadsvrouw stelt dat [verdachte] op grond van artikel 5, eerste lid, BRZO 1999 niet aan meer gehouden kan worden dan waaraan zij op grond van de Gewijzigde Vergunning diende te voldoen. Zij stelt zich verder op het standpunt dat tank C115 vanwege het overgangsregime van de Gewijzigde Vergunning pas in 2015 aan PGS 29 diende te voldoen. De degradatielimiet voor hoekzettingen op grond van EEMUA 159 was om die reden nog niet van toepassing ten tijde van het incident op 30 juni 2013.

De rechtbank volgt de raadsvrouw hierin niet. In voorschrift 1.5.1 van de Gewijzigde Vergunning, dat betrekking heeft op het overgangsregime, is immers uitdrukkelijk bepaald dat paragraaf 6.1 van PGS 29 van dit overgangsregime is uitgezonderd. In paragraaf 6.1 is bepaald dat bij de beoordeling of bestaande tanks nog geschikt zijn om hun primaire functie te kunnen vervullen, de degradatielimieten zoals genoemd in de EEMUA 159 moeten worden aangehouden. Dit betekent dat [verdachte] per datum Gewijzigde Vergunning direct gehouden was aan de degradatielimieten zoals genoemd in de EEMUA 159. Dat het degradatiemechanisme van de hoekzetting nog niet benoemd was in de CPR 9-3 maakt niet dat de degradatielimiet ten aanzien van de hoekzetting niet gold per datum Gewijzigde Vergunning, zoals door de raadsvrouw is aangevoerd. Deze uitzondering blijkt immers nergens uit.

De rechtbank stelt vast dat [verdachte] in 2008 op de hoogte was van de hoekzetting van opslagtank C115. Dit volgt uit de meting die in september van dat jaar is verricht. Op de checklijst horende bij de inspectie van 5 september 2008 staat vermeld dat de maximale randvervorming op een plek groter is dan 125 mm, namelijk “140”. Op het inspectieverslag van de meting staat vermeld: “Hoekzetting bodem!”. De uitslag van de meting betekende in 2008 nog geen overschrijding van de geldende degradatielimieten. In 2010 is de vergunning gewijzigd en op grond van artikel 1.2.1. van de Gewijzigde Vergunning diende bij de beoordeling of bestaande tanks nog geschikt zijn om hun primaire functie te kunnen vervullen de degradatielimieten van EEMUA 159 te worden aangehouden.

De rechtbank heeft er wel begrip voor dat het voor een bedrijf als [verdachte] niet mogelijk is om van de één op de andere dag aan ingrijpende wijzigingen van vergunningsvoorschriften te voldoen. [verdachte] had echter niet mogen afwachten. Anders dan voor overige vergunningsvoorschriften gold immers geen ruim overgangsregime. [verdachte] was bovendien reeds in 2008 op de hoogte van de hoekzetting van opslagtank C115. Het hiervoor besproken inspectieverslag en de checklijst bevonden zich immers in de tankfile van tank C115. Daarmee wist [verdachte] dat de degradatielimiet in 2010 met de Gewijzigde Vergunning werd overschreden. [verdachte] had aldus binnen afzienbare tijd maatregelen moeten treffen om aan – dat specifieke punt – van de Gewijzigde Vergunning te voldoen. Het incident met opslagtank C115 heeft plaatsgevonden in juni 2013. Dat betekent dat na de inwerkingtreding van de Gewijzigde Vergunning ruim tweeëneenhalf jaar is verstreken tot het moment dat het incident plaatsvond. In die periode heeft [verdachte] geen enkele maatregel getroffen om de hoekzetting terug te brengen naar een waarde onder de degradatielimiet. Om die reden is de rechtbank van oordeel dat [verdachte] haar zorgplicht van artikel 5 BRZO heeft geschonden. Het onder zaak B primair onder a) ten laste gelegde is daarmee bewezen.

De raadsvrouw heeft verder aangevoerd dat [verdachte] zich niet opzettelijk niet aan de degradatielimiet heeft gehouden, omdat het handelen van [verdachte] er duidelijk op gericht was om te voldoen aan de vergunningsvoorwaarden. [verdachte] heeft in overleg met het bevoegd gezag immers een Plan van Aanpak opgesteld om het gehele tankpark aan de standaarden van de PGS 29 te laten voldoen, aldus de raadsvrouw. De rechtbank verwerpt dit verweer, omdat – zoals reeds is overwogen – het overgangsregime en het bijbehorende Plan van Aanpak niet ten aanzien van de degradatielimieten gold.

Op 30 juni 2013 is een hoeveelheid gasolie van [verdachte] terechtgekomen in de Usselincxhaven in Amsterdam. De raadsvrouw heeft zich op het standpunt gesteld dat [verdachte] geen opzet heeft gehad op deze gedraging en om die reden vrijgesproken dient te worden. De rechtbank verwerpt het verweer en overweegt het volgende.

Voor een opzettelijke overtreding van artikel 6.2. van de Waterwet is geen “boos” opzet vereist, maar is “kleurloos” opzet voldoende. Vast staat dat [verdachte] vanuit haar tank C115 een hoeveelheid gasolie in het oppervlaktewater van de Usselincxhaven heeft gebracht, terwijl haar daarvoor geen vergunning of vrijstelling was verleend zoals bedoeld in artikel 6.2 van de Waterwet en bovendien artikel 6.3 van de Waterwet niet van toepassing was.

Het onder zaak A ten laste gelegde is daarom bewezen.