Uitspraken

Op 13 juni 2017 heeft het televisieprogramma RTL Boulevard, met als gastspreker [gedaagde 2] , aandacht besteed aan dat kort geding. Op de vraag van de presentator waar het over gaat heeft [gedaagde 2] het volgende gezegd:

“Nou dit is een verhaal dat al veel langer speelt. Er is een zogenaamde complotdenker, [eiser] heet die, hij is van mening dat de man die voor de moord op [naam 1] is veroordeeld, en die dat ook heeft bekend, dat die onschuldig is, en dat die erin geluisd is, onder meer door mij ook. Daar beschuldigt hij mij ook van en hij blijft nu ook de moeder lastigvallen via internet, via briefjes, noem maar op. Die worden daar helemaal gek en gestoord van. Deze man is kierewiet en die moet eigenlijk in een dwangbuis worden afgevoerd.”

De mondelinge behandeling van dat kort geding was op 24 juli 2017 in Haarlem. Die dag heeft RTL Boulevard daar weer aandacht aan besteed. Het gesprek daarover tussen de presentator van RTL Boulevard, een mede-presentator en [gedaagde 2] ging – voor zover hier van belang – als volgt:

“[presentator]: (1:05)

De moord op [naam 1] werd vier jaar geleden opgelost. [eiser] blijft echter hardnekkig volhouden dat de echte dader nog vrij rondloopt. Hij blijft de familie ongevraagd bestoken met zijn theorieën over de moord.’

(…)

Voice over: (2:31)

‘De nabestaanden van [naam 1] hopen in elk geval dat de rechter hun eisen inwilligt en dat [eiser] moet stoppen met zijn publicaties.’

[presentator]: (2:40)

‘Ja, zou dat terecht zijn [gedaagde 2] ?’

[ [gedaagde 2] ]: (2:41)

‘Nou (wordt gelachen), dat is méér dan terecht. Dat is echt bizar ongelofelijk wat hier allemaal gebeurt. Ik loop bijna 40 jaar mee in dit vak. Ik heb het zelden zo zout gegeten, dat iemand slachtoffers van een gruwelijk misdrijf zo blijft bestoken, belagen, stalken, lastigvallen, beledigen, noem het allemaal maar op. Hij gaat maar door. Ja, dat is echt ongelofelijk gewoon.’

[presentator]: (3:08)

‘Wat is de achtergrond van deze [eiser] ? Hij wordt publicist genoemd, maar wie is het?’

[ [gedaagde 2] ]: (3:12)

‘Nou, dat is veel te veel eer dat woord publicist, het is gewoon een stalker. Een man die leeft met waanideeën, een complotdenker. Hij gelooft dus dat de werkelijke dader onschuldig is. Hij verwijt mij ook dat ik de echte dader de hand boven het hoofd hou...’

[presentator] (tussendoor): (3:29)

‘Oh ja want dat doe jij.’

[ [gedaagde 2] ] (gaat verder): (3:30)

‘... waarom zou ik, weet je wel. En hij blijft de familie daar maar mee lastigvallen. Hij publiceert brieven zogenaamd van [moeder naam 1] , de moeder, die al zo veel heeft meegemaakt, waarin zij dan allerlei dingen zegt die hij gewoon verzonnen heeft. Hij praat hun aan dat [naam 1] , waar ze op dit moment dan ook is, zeg maar, hen verraders vindt. Dat ze haar nagedachtenis verraden. Moet je je voorstellen dat je de moeder van een vermoord meisje, dat verkracht in een weiland is gevonden, op die manier daarover publiceert. Dat je dat op je website zet. Ik heb in een eerdere uitzending hier gezegd over deze man dat ie volslagen kierewiet is en in een dwangbuis afgevoerd moet worden. Nou dat is eigenlijk nog te mild uitgedrukt voor wat hij allemaal doet. (…)’

(…)

[mede-presentator]: (4:36)

‘Hij is al heel lang bezig, waarom is het zo lastig om zo’n man dan te stoppen?’

[ [gedaagde 2] ]: (4:39)

‘Nou hij is al meermalen veroordeeld, echt talloze vonnissen. Hij heeft ook dwangsommen al verspeeld. Maar deze man, ja, die heeft een bord voor z’n kop van een omvang die niet is aan te duiden. Die gaat door. Hij heeft ook toevallig wat geld. Hij heeft in, toen die nog redelijk normaal was, heeft ie in z’n leven wat centjes verdiend.’

[presentator]: (5:01)

‘Waarmee?’

[ [gedaagde 2] ]: (5:02)

‘In de ICT. En nu kan die zich dus permitteren om dit soort rechtszaken aan te gaan...’

[mede-presentator]:

‘Maar dat kost natuurlijk hartstikke veel geld, ook voor hem.’ (5:09)

[ [gedaagde 2] ]: (5:10)

‘Dat kost wel geld en hij moet schadevergoedingen betalen en ook nu worden er weer dwangsommen gevorderd. Ik hoop ook dat de rechter dit toewijst. Ik heb hier de dagvaarding van mr. Moszkowicz. Als je dit leest, en dat is gewoon een voornamelijk feitelijk verslag over alles wat hij op zijn site publiceert, dan rijzen de haren je te berge.’

[presentator]: (5:31)

‘Maar er is geen enkele theorie die enig hout snijdt hè?’

[ [gedaagde 2] ]: (5:34)

‘Geen enkele hout snijdt. Hij denkt ook dat [naam, voorzieningenrechter] er mee te maken heeft. Allerlei andere hooggeplaatste justitieambtenaren. Nou ja, mijn persoon ook. Het slaat echt helemaal nergens op en het wordt echt de hoogste tijd dat iemand deze man het zwijgen oplegt. De rechter dus in dit geval. Ik vraag me af, heeft deze man geen familie of mensen om zich heen die eens een keer zeggen: ...‘

[mede-presentator]: (5:57)

‘Die dat tegen hem gaan zeggen ja’

[ [gedaagde 2] ]: (5:57)

‘... van joh, zo is het nou wel genoeg geweest, nu dimmen, want deze mensen zijn slachtoffer, daar ga je niet zo mee om.’

[presentator]: (6:03)

‘Hij is dus duidelijk psychisch in de war zou je kunnen zeggen. Maar goed, ik ben geen arts uiteraard.’

[ [gedaagde 2] ]: (6:06)

‘To put it mildly.’

”

Fremantlemedia en [gedaagde 2] voeren aan dat [gedaagde 2] een waardeoordeel heeft gegeven over de gedragingen van [eiser] . Die gedragingen zijn onderwerp van de kortgeding procedure die de moeder en broer van [naam 1] tegen hem hebben aangespannen. Het is niet nodig dat een waardeoordeel feitelijk wordt bewezen, zeker niet in het licht van het Wetboek van Strafrecht. Overigens is het waardeoordeel van [gedaagde 2] gebaseerd op de gedragingen van [eiser] bij het onderzoek naar, en het strafproces over, de moord op [naam 1] .

Het principe van wederhoor is geen recht, maar kan worden gebruikt bij een publicatie. Dat is vooral van belang indien die publicatie bepaalde feiten aan de orde stelt, maar de feiten waarop het waardeoordeel van [gedaagde 2] is gebaseerd zijn van algemene bekendheid, of kunnen worden geacht dat te zijn, aldus Fremantlemedia en [gedaagde 2] .