Uitspraken

“Het hof acht de vader betrokkene in de zin van de Jeugdwet en overweegt daartoe als volgt. Op 16 mei 2013 is het kind, dat toen één jaar oud was, onder toezicht gesteld. In het kader van die ondertoezichtstelling is een indicatiebesluit afgegeven voor de verlening van jeugdhulp. Die jeugdhulp was gericht, gelet op de zeer jonge leeftijd van het kind, op de vader en de moeder. De hulp bestond uit een bemiddelingstraject voor de ouders en ondersteuning voor hen bij de opvoeding en zorg voor het kind door middel van contextuele gezinstherapie. Gelet op de inhoud van het indicatiebesluit, dat duidelijk zag op hulpverlening die gericht was op beide ouders, ten behoeve van een op dat moment zeer jong kind, acht het hof de vader betrokkene in de zin van de Jeugdwet. De hulpverlening werd immers ten aanzien van beide ouders voorgesteld (zie artikel 7.3.1 lid 2 Jeugdwet). Het hof kent aan het begrip betrokkene dan ook een ruimere uitleg toe dan door de hulpverleningsinstelling (…) is betoogd. Zoals uit (…) de memorie van toelichting blijkt kan de jeugdhulp ten behoeve van een minderjarige ook enkel zien op de ouders. Dat uiteindelijk feitelijk geen hulp aan de vader is verleend door de hulpverleningsinstelling (…) doet er niet aan af dat de vader als betrokkene moet worden aangemerkt. Het betoog van de hulpverleningsinstelling (…) en de moeder dat het dossier bij de hulpverleningsinstelling enkel op naam van de moeder staat, hetgeen door de vader overigens is betwist, heeft niet tot gevolg dat de vader geen betrokkene is in de zin van de Jeugdwet. Ook het verweer van de hulpverleningsinstelling (…) dat zij een geheimhoudingsplicht jegens derden heeft, gaat niet op, nu de vader als betrokkene moet worden aangemerkt. De conclusie luidt dat de vader als betrokkene een verzoek kan doen tot vernietiging van gegevens op grond van artikel 7.3.9 lid 2 Jeugdwet.”

Het onderdeel klaagt dat waar (i) het hof zelf (in rov. 5.5) heeft vastgesteld dat geen sprake is van daadwerkelijke verlening van jeugdhulp in de zin van art. 7.3.4 Jeugdwet aan de persoon (hier: de vader) die op de voet van art. 7.3.9 lid 1 Jeugdwet verzoekt om vernietiging van (delen van) het dossier, en (ii) in cassatie veronderstellenderwijs vaststaat dat het dossier op de voet van art. 7.3.8 Jeugdwet is ingericht met het oog op de daadwerkelijke verlening van jeugdhulp aan een ander dan de verzoeker, art. 7.3.9 Jeugdwet niet kan dienen als grondslag voor een aanspraak van die verzoeker op vernietiging van het dossier.

Paragraaf 7.3 Jeugdwet bevat bepalingen over, onder meer, dossier en privacy.

Art. 7.3.1 lid 2 Jeugdwet bepaalt:

“In deze paragraaf wordt verstaan onder betrokkene: persoon aan wie rechtstreeks jeugdhulp wordt verleend, ten aanzien van wie de verlening van jeugdhulp wordt voorgesteld of ten aanzien van wie een kinderbeschermingsmaatregel of jeugdreclassering uitgevoerd wordt of de uitvoering daarvan wordt voorgesteld.”

In de wetsgeschiedenis is toegelicht dat het woord “rechtstreeks” in art. 7.3.1 lid 2 Jeugdwet is opgenomen opdat uit de omschrijving van het begrip betrokkene “onmiskenbaar blijkt dat het gaat om personen aan wie rechtstreeks jeugdhulp wordt verleend”.2 De bewoordingen “persoon … ten aanzien van wie de verlening van jeugdhulp wordt voorgesteld” zijn in de wetsgeschiedenis niet nader toegelicht.

“1. De jeugdhulpverlener vernietigt het dossier, of delen daarvan, binnen drie maanden na een daartoe strekkend verzoek van de betrokkene.

2. Het eerste lid geldt niet voor zover het verzoek gegevens betreft waarvan redelijkerwijs aannemelijk is dat de bewaring van aanmerkelijk belang is voor een ander dan de betrokkene, alsmede voor zover het bepaalde bij of krachtens de wet zich tegen vernietiging verzet.”

Het tweede lid van art. 7.3.9 Jeugdwet is ongewijzigd gebleven. Het huidige art. 7.3.9 lid 1 Jeugdwet bepaalt:

“De jeugdhulpverlener vernietigt de gegevens uit het dossier na een daartoe strekkend verzoek van de betrokkene.”

Het hiervoor in 3.1.3-3.1.6 geschetste stelsel van paragraaf 7.3 Jeugdwet moet, voor zover voor deze zaak van belang, aldus worden begrepen dat de bevoegdheid om op de voet van art. 7.3.9 lid 1 Jeugdwet een verzoek te doen om gegevens uit een dossier te vernietigen, uitsluitend toekomt aan de persoon aan wie rechtstreeks jeugdhulp is of wordt verleend of ten aanzien van wie de verlening van jeugdhulp is of wordt voorgesteld, en over wie de jeugdhulpverlener in verband met die rechtstreeks verleende jeugdhulp, dan wel voorgestelde jeugdhulp een dossier heeft ingericht. Die persoon kan op de voet van art. 7.3.9 lid 1 Jeugdwet een verzoek doen tot vernietiging of verwijdering van gegevens uit het dossier dat is ingericht met betrekking tot de rechtstreeks aan hem of haar verleende jeugdhulp, respectievelijk de ten aanzien van hem of haar voorgestelde verlening van jeugdhulp.

Andere personen kunnen aan art. 7.3.9 lid 1 Jeugdwet niet de bevoegdheid ontlenen om een dergelijk verzoek te doen. Wel kunnen deze andere personen in voorkomend geval een beroep doen op de Wbp (oud) of de Algemene verordening gegevensbescherming.4

Het hof heeft (in rov. 5.8) geoordeeld dat de Jeugdwet omtrent de verwerking en vernietiging van persoonsgegevens op een aantal punten een concretisering van de algemene normen van de Wbp (oud) bevat, en dat het primaire verzoek van de vader, voor zover de beoordeling daarvan niet wordt geregeld in de Jeugdwet, dient te worden getoetst aan de Wbp (oud).

Vervolgens heeft het hof (in rov. 5.10) overwogen dat art. 7.3.9 Jeugdwet een specifieke regel is ten opzichte van art. 36 Wbp (oud) op grond waarvan eveneens kan worden verzocht persoonsgegevens te verwijderen, en dat art. 11 Wbp (oud) omtrent de juiste en nauwkeurige verwerking van persoonsgegevens ook geldt voor de verwerking van persoonsgegevens in het kader van de Jeugdwet, aangezien de Jeugdwet op dit punt geen specifieke regeling kent.

Ten slotte heeft het hof (in de rov. 5.11-5.13) toepassing gegeven aan de Wbp (oud). In dat verband heeft het hof (in rov. 5.12) beoordeeld of de door de vader gewraakte passages wegens schending van art. 11 Wbp (oud) uit het hulpverleningsplan moeten worden verwijderd. Het hof is (in rov. 5.13) tot het oordeel gekomen dat twee passages uit het hulpverleningsplan moeten worden verwijderd.

“Het hof acht redelijkerwijs aannemelijk dat de moeder een aanmerkelijk belang heeft bij bewaring van de gegevens en dat dit belang in het algemeen zwaarder weegt dan het belang van de vader bij volledige vernietiging daarvan. Daarbij geldt wel dat indien er persoonsgegevens, zoals in dit geval van de vader, in stukken worden opgenomen deze gegevens gelet op de doeleinden, waarvoor zij worden verzameld of vervolgens worden verwerkt, juist en nauwkeurig dienen te zijn (zie artikel 11 lid 2 Wbp). Artikel 11 Wbp gaat uit van een objectieve basis voor de verwerking van persoonsgegevens. Constateringen en observaties van de jeugdhulpverlener, die naar hun aard subjectief zijn, vallen in beginsel buiten bereik van de vernietiging, tenzij is vast te stellen dat deze constateringen en observaties iedere objectieve grondslag ontberen. Het hof oordeelt dat dit het geval is ten aanzien van punt 10 en punt 20, (de passage zijn genummerd door de vader in bijlage 8 bij het aanvullend beroepschrift van 26 december 2017, in het hulpverleningsplan). In punt 10 staat: ‘Het kind wordt niet betrokken bij de spanningen van de strijd die de vader met moeder voert’ en in punt 20 staat vermeld: ‘De relatie die al onder spanning stond, is sterker onder spanning komen te staan door de hevige strijd die vader met moeder voert.’ Deze passages lijken alleen een subjectief oordeel van de jeugdhulpverlener te bevatten, zonder dat daarbij enige objectieve grondslag daarvoor wordt vermeld. De hulpverlener heeft ten aanzien van onder meer het opnemen van deze twee passages in het hulpverleningsplan een waarschuwing opgelegd gekregen door de NVPA klachtencommissie. De klachtencommissie was van oordeel dat het ging om een eenzijdige weergave van een opvatting van de moeder, die de hulpverlener niet voor haar rekening kon nemen, zonder dat zij de vader hierover had gesproken, hetgeen in strijd is met de voor haar geldende gedragsregels. In aansluiting op het oordeel van de klachtencommissie merkt het hof voornoemde passages aan als subjectieve oordelen die in strijd met artikel 11 Wbp niet nauwkeurig en juist in het hulpverleningsplan zijn verwerkt. Het hof wijst dan ook het verzoek tot vernietiging ten aanzien van deze twee passages uit het hulpverleningsplan toe. De overige door de vader gearceerde passages in het hulpverleningsplan bevatten naar het oordeel van het hof ofwel persoonsgegevens ofwel feitelijke observaties, waarvan de vader niet of onvoldoende gemotiveerd heeft onderbouwd waarom deze onjuist zijn of een objectieve grondslag ontberen.”

Het middel klaagt onder meer (onder 3.4-3.5) dat onbegrijpelijk is waarom het hof heeft geoordeeld dat enkele andere door de vader gewraakte passages in het hulpverleningsplan niet voor vernietiging of correctie in aanmerking komen. Ook deze andere passages zijn onjuist of bevatten een subjectief oordeel van de hulpverlener, aldus de klacht.