Uitspraken

De rechtbank heeft het verzoek tot faillietverklaring afgewezen. Zij heeft daartoe overwogen dat de verzoeker de Staat is en dat de belastingdienst onderdeel is van de Staat. Derhalve is de Staat schuldeiser van beide gestelde vorderingen en is niet voldaan aan het pluraliteitsvereiste.

Het hof heeft de beschikking van de rechtbank bekrachtigd. Daartoe heeft het overwogen dat voor een faillietverklaring de eis geldt dat de schuldenaar meer dan een schuldeiser heeft. Aan die eis is in dit geval niet voldaan. De ontvanger heeft geen rechtspersoonlijkheid maar is een functionaris van de Staat die als zodanig bij ministeriële regeling is aangewezen (art. 2 lid 1, aanhef en onder i, Invorderingswet 1990). De faillissementscurator behoeft het vermogen van de schuldenaar niet te verdelen tussen de verschillende onderdelen van de Staat. Een schuld aan de ontvanger is in wezen een schuld aan de Staat en daarom is in het onderhavige geval sprake van twee vorderingsrechten van een en dezelfde crediteur, de Staat. Hieraan doet niet af dat ingevolge art. 3 lid 2 Invorderingswet 1990 de ontvanger ten opzichte van de Staat processueel een zelfstandige positie heeft. (rov. 3)

Het middel komt op tegen het oordeel van het hof in rov. 3. Het betoogt dat de omstandigheden dat de ontvanger geen rechtspersoonlijkheid bezit en dat een belastingschuld in wezen een schuld aan de Staat is, niet eraan in de weg staan (i) dat voor de toepassing van het pluraliteitsvereiste de ontvanger als een van de Staat te onderscheiden schuldeiser kan worden beschouwd of (ii) dat een vordering van de Staat ter zake van een belastingschuld onder omstandigheden als een steunvordering kan worden beschouwd.

Volgens het middel zijn wat het pluraliteitsvereiste betreft, twee onderdelen van de Staat van elkaar te onderscheiden als zij in organisatorische of begrotingstechnische zin voldoende zelfstandig zijn, bijvoorbeeld omdat zij vallen onder de verantwoordelijkheid van verschillende ministers of bestuursorganen of omdat zij ingevolge de Comptabiliteitswet 2016 of een andere wettelijke regeling onder een verschillend hoofdstuk van de rijksbegroting vallen.

Daarnaast betoogt het middel dat voldaan is aanhet pluraliteitsvereiste wanneer de vordering van de aanvrager van het faillissement en de steunvordering geldschulden betreffen waarop titel 4.4 Awb van toepassing is en het gaat om verplichtingen tot betaling aan verschillende bestuursorganen, ook als die bestuursorganen civielrechtelijk zouden behoren tot dezelfde rechtspersoon.

Het middel klaagt voorts dat het hof heeft miskend dat wanneer de Staat als schuldeiser van eenniet-belastingschuld een faillissement aanvraagt, een vordering van de ontvanger op de schuldenaar als een steunvordering kan dienen.

Het voorgaande brengt mee dat in een geval waarinmet betrekking tot het pluraliteitsvereiste twee onderdelen van de Staat als zelfstandig moeten worden aangemerkt en dus aan het pluraliteitsvereiste is voldaan, de faillissementscurator, anders dan het hof heeft geoordeeld, het vermogen van de schuldenaar dient te verdelen tussen de verschillende onderdelen van de Staat, aldus het middel.