Uitspraken

Het hof stelt vast dat de door [appellant] in hoger beroep aangebrachte wijzigingen van zijn verzoek niet zozeer inhoudelijk maar vooral tekstueel en redactioneel van aard zijn. Evenals in eerste aanleg heeft het verzoek betrekking op de in artt. 13, 14 en 15 Avg bedoelde informatie en daarmee samenhangende verplichtingen en rechten, en op de in artt. 33 en 34 Avg bedoelde kennisgevingen. Tegen de wijziging van het verzoek heeft Nauta geen bezwaar gemaakt. De wijziging is naar het oordeel van het hof niet in strijd met de eisen van een goede procesorde. Het hof zal daarom recht doen op het gewijzigde verzoek.

Als meest verstrekkend verweer stelt Nauta zich op het standpunt dat het verzoek moet worden afgewezen omdat [appellant] zijn bevoegdheden misbruikt. Daartoe voert Nauta aan dat de informatie- en inzagerechten (in de Avg) zijn verleend opdat een betrokkene zich ervan kan vergewissen of zijn persoonsgegevens juist en rechtmatig worden verwerkt en eventueel om rectificatie, uitwissing of afscherming te bewerkstelligen, terwijl het [appellant] daar niet om te doen is. Volgens Nauta probeert [appellant] met zijn verzoek alleen bewijs te verkrijgen voor de verwijten die hij maakt aan het adres van de voorzitter en (oud-)medewerkers van het Huis, en voor zijn vermoeden dat Nauta (in het kader van haar beweerdelijke advisering aan het Huis) onrechtmatig jegens hem heeft gehandeld. [appellant] heeft tijdens de mondelinge behandeling in hoger beroep bevestigd dat hij de te verkrijgen gegevens mogelijk zal betrekken in procedures inzake bedoelde verwijten. Naar het oordeel van het hof is echter onvoldoende aannemelijk geworden dat dit het enige doel is waarvoor [appellant] zijn informatie- en inzagerechten uitoefent. Ter zitting van het hof heeft [appellant] ook opgemerkt dat zijn doel is na te gaan welke persoonsgegevens van hem op welke wijze door Nauta zijn verwerkt en of dit rechtmatig is gebeurd, en dat als blijkt dat Nauta daarbij onrechtmatig heeft gehandeld, hij zal bekijken welke Avg-rechten hij kan uitoefenen om die onrechtmatigheid te adresseren. Dat [appellant] zijn bevoegdheid misbruikt door haar uit te oefenen voor een ander doel dan waarvoor zij is verleend (als bedoeld in art. 3:13 lid 2 BW), kan dus niet worden geoordeeld.

Als tweede ‘preliminair’ verweer betoogt Nauta dat [appellant] in een aantal van zijn verzoeken niet-ontvankelijk is, althans dat die verzoeken moeten worden afgewezen, namelijk voor zover zij betrekking hebben op artt. 5, 13 en 14 Avg en voor zover [appellant] verzoekt Nauta te bevelen een melding te doen aan de Autoriteit Persoonsgegevens en hemzelf op grond van artt. 33 en 34 Avg. Bij een beoordeling van dit verweer – dat rechtens niet als preliminair (of principaal) valt aan te merken, wat de reden zal zijn waarom Nauta zich van aanhalingstekens bedient – heeft Nauta geen belang omdat het hof op andere gronden van oordeel is dat het verzoek van [appellant] moet worden afgewezen. Deze gronden houden het volgende in.

Het hof ziet aanleiding om eerst art. 23 Avg en art. 41 UAvg te citeren. Nauta is de verwerkingsverantwoordelijke in de zin van deze bepalingen. Art. 23 Avg, met als opschrift ‘Beperkingen’, luidt, voor zover hier van belang, als volgt:

Ter afwijzing van het verzoek van [appellant] heeft de rechtbank in de beschikking waarvan beroep het volgende overwogen en geoordeeld:

Het hof verenigt zich met deze overwegingen en oordelen en maakt die tot de zijne. Daarbij verstaat het hof de overweging dat het inzagerecht niet ongelimiteerd is (rov. 3.5) aldus dat de rechtbank niet alleen het in art. 15 Avg geregelde recht op het oog heeft gehad maar ook de in artt. 13 en 14 Avg neergelegde verplichtingen en rechten. De door [appellant] tegen rov. 3.5-3.7 geformuleerde grieven stuiten reeds hierop af. In aanvulling hierop overweegt het hof nog het volgende.

Voor zover het verzoek van [appellant] betrekking heeft op de in art. 13 Avg bedoelde informatie, heeft Nauta aangevoerd dat zij deze informatie al aan [appellant] heeft gegeven (door middel van haar brief van 8 augustus 2019). [appellant] heeft dit niet weersproken. De rechtbank heeft Nauta hierin gevolgd door in rov. 3.4 van de bestreden beschikking te overwegen dat Nauta zich op het standpunt stelt dat de in art. 13 Avg genoemde informatie reeds aan [appellant] is verstrekt (en dat het beroepsgeheim van Nauta er aan in de weg staat dat zij de in artt. 14 en 15 Avg genoemde gegevens zou moeten verstrekken), en in rov. 4.6 te oordelen dat Nauta niet was gehouden om meer informatie aan [appellant] te verstrekken dan zij heeft gedaan. Daartegen heeft [appellant] geen grief gericht zodat in zoverre van de juistheid van dit oordeel in hoger beroep moet worden uitgegaan.

Voor zover het verzoek van [appellant] ziet op de in art. 14 leden 1 tot en met 3 Avg bedoelde informatie, heeft Nauta erop gewezen dat art. 14 lid 5, aanhef en onder d, Avg bepaalt dat de leden 1 tot en met 4 van deze bepaling niet van toepassing zijn ‘wanneer en voor zover de persoonsgegevens vertrouwelijk moeten blijven uit hoofde van een beroepsgeheim in het kader van Unierecht of lidstatelijk recht, waaronder een statutaire geheimhoudingsplicht’. Artt. 10a en 11a Advocatenwet behelzen een dergelijke (lidstatelijke) statutaire (wettelijke) geheimhoudingsplicht voor de advocaat ten aanzien van al hetgeen waarvan hij uit hoofde van zijn beroepsuitoefening als zodanig kennis neemt (en voor medewerkers en personeel van de advocaat alsmede andere personen die betrokken zijn bij de beroepsuitoefening). Ook in zoverre is het verzoek dus niet toewijsbaar.

Voor zover het verzoek van [appellant] betrekking heeft op het in art. 15 lid 1 Avg geregelde inzagerecht heeft Nauta terecht betoogd dat de geheimhoudingsplicht voor de advocaat ook aan die inzage in de weg staat via het bepaalde in lid 4 van art. 15 Avg (‘Het in lid 3 bedoelde recht om een kopie te verkrijgen, doet geen afbreuk aan de rechten en vrijheden van anderen’). Nauta heeft in dit verband (onweersproken) aangevoerd dat het moeten verstrekken van inzage zowel afbreuk zou doen aan haar rechten en vrijheden om als advocatenkantoor haar beroep te kunnen uitoefenen en de belangen van haar cliënten effectief te waarborgen, als aan de rechten en vrijheden van het Huis (indien het Huis inderdaad cliënt van Nauta zou zijn) om zich vrijelijk tot een advocaat te kunnen wenden en met die advocaat te kunnen corresponderen en informatie te kunnen wisselen zonder dat een wederpartij of een derde daarin inzage krijgt.

Uit het voorgaande volgt dat de artt. 14 en 15 Avg zelf beperkingen inhouden en dat deze beperkingen eveneens tot afwijzing van het verzoek van [appellant] leiden, voor zover het verzoek betrekking heeft op de in artt. 14 en 15 Avg bedoelde verplichtingen en rechten.

Met grief 1 stelt [appellant] zich op het standpunt dat Nauta niet met succes een beroep kan doen op haar afgeleide verschoningsrecht c.q. afgeleide geheimhoudingsplicht indien en voor zover de ‘betreffende geheimhouders’ – het hof begrijpt: de in grief 3 genoemde advocaten – zich niet zelf over hun verschoningsrecht c.q. geheimhoudingsplicht hebben uitgelaten. Dit standpunt miskent echter dat Nauta voor de toepassing van artt. 14, 15 en 23 Avg en art. 41 UAvg als (aangesproken) verwerkingsverantwoordelijk advocatenkantoor in zoverre gelijk moet worden gesteld aan de bij haar werkzame advocaten dat op Nauta zelf een (eigen) geheimhoudingsplicht rust. Grief 1 faalt dus.

Grieven 3 tot en met 13 lenen zich voor gezamenlijke behandeling. In de kern strekken deze grieven ten betoge dat Nauta geen afgeleid verschoningsrecht of afgeleide geheimhoudingsplicht toekomt (vergelijk de conclusie in beroepschrift, laatste alinea onder P, pp. 23-24). Daarmee stranden zij reeds op wat hierboven ten aanzien van grief 1 is overwogen. Daarnaast ligt aan deze grieven de aanname (het vermoeden) ten grondslag dat door sommige bij Nauta werkzame advocaten stukken over bepaalde kwesties en procedures ten onrechte niet vertrouwelijk zijn behandeld en ten onrechte bij andere bij Nauta werkzame advocaten bekend zijn geworden. Veronderstellenderwijs ervan uitgaande dat deze aanname juist is – wat door Nauta wordt weersproken –, brengt zij niet mee dat Nauta (of de door [appellant] genoemde bij Nauta werkzame advocaten en medewerkers) in deze procedure ter afwijzing van het verzoek geen beroep kan (kunnen) doen op haar (hun) geheimhoudingsplicht. Dat daardoor geen sprake is van kennisname ‘uit hoofde van zijn beroepsuitoefening als zodanig’ in de zin van art. 11a Advocatenwet, valt niet zonder meer in te zien. De door [appellant] aangehaalde gedragsregels maken dit niet anders. Zijn stelling ten slotte dat het verschoningsrecht van advocaten louter betrekking heeft op de vertrouwelijkheid van de communicatie tussen cliënt en advocaat in het kader van het recht van de verdediging in een procedure die tot het opleggen van een sanctie kan leiden, kan [appellant] evenmin baten omdat een verschoningsrecht (van Nauta) hier niet aan de orde is (maar de geheimhoudingsplicht) en omdat deze stelling geen steun vindt in het recht.

Grief 14 borduurt kennelijk voort op grieven 3 tot en met 13 en moet dus het lot daarvan delen.

Met grief 15 betoogt [appellant] op verschillende gronden dat art. 41 UAvg, art. 10 a lid 1, aanhef en onder e, en art. 11a Advocatenwet – mede in het licht van de Guidelines 10/2020 on restrictions under Article 23 GDPR – niet voldoen aan de eisen die art. 23 Avg stelt aan lidstaatrechtelijke regelgeving waarmee de in artt. 12 tot en met 22, 34 en 5 Avg bedoelde verplichtingen en rechten worden beperkt. Het beginsel van het primaat van het Unierecht brengt mee dat deze nationale wetsbepalingen daarom buiten toepassing moeten worden gelaten, aldus [appellant]. Naar het oordeel van het hof volgt uit de door [appellant] aangevoerde gronden – die in essentie een eigen interpretatie van [appellant] inhouden – echter niet dat deze wetsbepalingen (door de Nederlandse rechter) niet in overeenstemming met de vereisten van het Unierecht (art. 23 Avg) kunnen worden uitgelegd. Het hof acht een met de vereisten van art. 23 Avg overeenstemmende uitleg van deze bepalingen (hier) wel mogelijk. Hierop strandt grief 15.

[appellant] voert verder nog aan, kort en zakelijk weergegeven, dat de beperking van de aan zijn informatieverzoeken en het verzoek in deze procedure ten grondslag liggende Avg-rechten in de door hem geschetste omstandigheden niet noodzakelijk is, althans niet voldoet aan de eisen van proportionaliteit en subsidiariteit. Het hof volgt [appellant] hierin niet. De rechtbank heeft immers (in rov. 3.6) overwogen – waarmee het hof zich heeft verenigd – dat het in acht nemen van de geheimhoudingsplicht door de advocatuur een basisvoorwaarde is voor het kunnen functioneren van de rechtsstaat, dat degene die zich ter zake van een geschil met een derde tot een advocaat wendt, erop moet kunnen vertrouwen dat hij dat in vrijheid kan doen en dat die advocaat ten aanzien van hetgeen hem/haar wordt toevertrouwd geheimhouding zal betrachten, dat die geheimhouding zich in beginsel ook uitstrekt tot de vraag of iemand zich tot een bepaalde advocaat heeft gewend en, zo ja, ter zake waarvan, en dat dit alles meebrengt dat Nauta niet was gehouden om meer informatie aan [appellant] te verstrekken dan zij heeft gedaan. Hierin ligt besloten dat in de omstandigheden van dit geval geen sprake is van een schending van de eisen van noodzakelijkheid, proportionaliteit en subsidiariteit. Grieven 16 en 17 falen daarom.

Ook grief 18 faalt op grond van wat de rechtbank heeft geoordeeld en waarmee het hof zich heeft verenigd. In rov. 3.7 heeft de rechtbank immers geoordeeld dat het verzoek om aan de Autoriteit persoonsgegevens en/of aan [appellant] kennisgeving te doen van inbreuken moet worden afgewezen omdat niet valt vast te stellen dat inbreuken hebben plaatsgevonden. Dat een eventuele inbreuk in verband met de persoonsgegevens als bedoeld in artt. 33 en 34 Avg niet valt vast te stellen, volgt uit de omstandigheid dat de geheimhoudingsplicht van Nauta aan die vaststelling in de weg staat.

Uit het voorgaande volgt dat het hoger beroep doel mist. De bestreden beschikking zal worden bekrachtigd. [appellant] zal als de in het ongelijk te stellen partij worden veroordeeld in de kosten van het geding in hoger beroep. Het salaris van de advocaat van Nauta zal worden begroot op € 2.228,-- (twee punten, tarief II (€ 1.114,-- per punt)). Uitvoerbaarverklaring bij voorraad (van de proceskostenveroordeling) heeft Nauta niet verzocht.