Uitspraken

Het College gaat uit van de volgende feiten en omstandigheden.

Appellante heeft op 5 mei 2016 een Gecombineerde opgave 2016 bij verweerder ingediend en verzocht om de uitbetaling van de graasdierpremie.

Verweerder heeft bij het primaire besluit geen graasdierpremie aan appellante toegekend, omdat het vastgestelde bedrag lager is dan het drempelbedrag van € 1.000,-. Bij het bestreden besluit 1 heeft verweerder het primaire besluit gehandhaafd.

Bij het bestreden besluit 2 heeft verweerder het bestreden besluit 1 ingetrokken en de bezwaren van appellante tegen het primaire besluit op grond van een gewijzigde motivering opnieuw ongegrond verklaard. Verweerder heeft daartoe het volgende overwogen. Voor de bepaling van de hoogte van de graasdierpremie schrijft artikel 2.24 van de Uitvoeringsregeling voor dat hierbij rekening wordt gehouden met de op het bedrijf aanwezige hectares grasland (graslandcorrectie). In dit geval gaat het hierbij om 18.77 hectares (ha) geconstateerd grasland. Bij deze correctie heeft verweerder de percelen 1, 2, 5, 6, 13, 15, 16, 17, 18, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 28, 29, 30, 31, 33, 34 en 39 in aanmerking genomen, omdat deze moeten worden aangemerkt als tijdelijk grasland (gewascode 266). Op de 259,53 gehouden schapen heeft verweerder 219,05 schapen (11,67 ha grasland vermenigvuldigd met 18,77 schapen per hectare grasland) in mindering gebracht, waardoor 40,46 schapen resteren. Dit leidt volgens verweerder tot een bruto toegekend bedrag aan graasdierpremie van € 971,52 (40,48 schapen vermenigvuldigd met € 24,-). Nu het toegekende bruto bedrag aan graasdierpremie niet boven het drempelbedrag van € 1.000,- komt is de aanvraag van appellante terecht afgewezen.

Appellante stelt dat verweerder de graasdierpremie ten onrechte op € 0,00 heeft vastgesteld. Naar de mening van appellante heeft verweerder bij de berekening van de graasdierpremie ten onrechte 18,77 ha grasland in mindering gebracht, omdat zij geen beschikkingsmacht heeft over de door haar opgegeven percelen. Appellante verwijst daarbij naar de uitspraak van het College van 30 oktober 2018 (ECLI:NL:CBB:2018:566) en de door haar met de Gemeente Hof van Twente gesloten beheerovereenkomst van 2 mei 2016.

Verweerder heeft gemotiveerd verweer gevoerd.

Het College volgt appellante niet in haar betoog dat zij geen beschikkingsmacht zou hebben over de door haar opgeven percelen en overweegt daartoe als volgt. Het College heeft in zijn uitspraak van 5 maart 2018 (ECLI:NL:CBB:2018:102) geoordeeld dat, zoals het Hof van Justitie van de Europese Unie in het arrest Landkreis Bad Dürkheim heeft overwogen, het begrip beheer niet impliceert dat de landbouwer in het kader van het gebruik van de betrokken oppervlakte voor landbouwdoeleinden onbeperkt over die oppervlakte kan beschikken (arrest van 14 oktober 2010, ECLI:EU:C:2010:606, punt 61). De landbouwer moet echter bij de uitoefening van zijn landbouwactiviteit op die oppervlakte over voldoende autonomie beschikken (punt 62). In het bijzonder is van belang dat de landbouwer niet volledig gebonden is aan de instructies van de bevoegde nationale autoriteit; ongeacht de instructies van die autoriteit moet de landbouwer bij het gebruik van de betrokken grond dus een zekere beslissingsbevoegdheid kunnen uitoefenen (punt 63). Van wezenlijk belang is dat de litigieuze oppervlakten tijdens die periode niet door een derde voor een landbouwactiviteit worden gebruikt (punt 66). In het arrest Demmer ging het om bepalingen en bedingen voor de landbouwer bij de uitoefening van zijn landbouwactiviteit die met name regelden hoe de oppervlakten moesten worden onderhouden, wat erop mocht worden geteeld en hoe hoog het gras mocht zijn (arrest van 2 juli 2015, ECLI:EU:C:2015:439, punt 59). Het Hof oordeelde dat zolang deze beperkingen de betrokken landbouwer niet belemmeren in de uitoefening van zijn landbouwactiviteit op de gebruikte oppervlakten, deze niet kunnen worden beschouwd als niet tot het bedrijf van de landbouwer behorend (punt 60). De landbouwer moet met name een bepaalde armslag voor zijn landbouwactiviteit op de betrokken oppervlakten hebben zonder daarbij uitsluitend op verzoek van de verpachter te handelen (punt 62).

Uit de door appellante overgelegde beheerovereenkomst volgt dat de Gemeente Hof van Twente in totaal circa 26 ha grond aan appellante in beheer heeft gegeven ter begrazing. Op grond van deze beheerovereenkomst kan naar het oordeel van het College niet worden geconcludeerd dat appellante over onvoldoende autonomie beschikt bij de uitoefening van landbouwactiviteiten over de door haar opgegeven percelen. In de beheerovereenkomst is weliswaar de instructie opgenomen dat bepaalde vegetaties niet hoger mogen zijn dan een bepaalde lengte en de restrictie dat bemesting en het gebruik van chemische onkruidbestrijdingsmiddelen en prikkeldraad als omheining en het plaatsen van opstallen op het beheerde niet is toegestaan. Echter, op grond van deze instructie en restricties kan naar het oordeel van het College niet worden geconcludeerd dat appellante hierdoor wordt belemmerd in de uitoefening van haar landbouwactiviteiten, die bestaat uit het grazen van schapen. De omstandigheid dat het braakliggende gemeentelijke gronden betreft, in de beheerovereenkomst uitdrukkelijk is overeengekomen dat geen sprake is van huur/verhuur en/of pacht en de gronden bij verkoop uiterlijk binnen een maand ter beschikking dienen worden gesteld, doet aan het voorgaande niet af. Het College neemt voorts in aanmerking dat appellante ter zitting desgevraagd heeft verklaard dat de percelen in kwestie niet door andere landbouwers wordt gebruikt. Er bestaat dan ook geen grond voor het oordeel dat de percelen niet tot het bedrijf van appellante zouden horen.

Ten aanzien van de percelen 1, 2, 5, 6, 13, 15, 16 en 17 heeft verweerder zich op het standpunt gesteld dat voor het vaststellen van het aantal hectares grasland in het kader van de graslandcorrectie alle percelen van appellante worden beoordeeld en niet alleen die appellante heeft opgegeven voor de uitbetaling van betalingsrechten. Verweerder heeft op basis van de luchtfoto’s op deze percelen gras geconstateerd en deze percelen aangemerkt als tijdelijk grasland. Ten aanzien van de percelen 18, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 28, 29, 30, 31, 33 en 39 stelt verweerder zich eveneens op het standpunt dat voor het vaststellen van het aantal hectares grasland alle percelen van appellante worden beoordeeld. Hierbij zijn de door appellante opgegeven gewascodes niet bepalend. Het gaat bij de graslandcorrectie immers om alle graspercelen die tot het bedrijf van appellante behoren. Hiervoor is niet vereist dat appellante deze percelen ook als zodanig heeft opgegeven. Verweerder volgt appellante niet in haar stelling dat sprake is van braakliggende grond (gewascode 2300). Gewascode 2300 is bedoeld voor onbeteelde grond dat tijdelijk braak ligt vanwege een teeltverbod of ontheffing. Verweerder is niet gebleken van een dergelijke teeltverbod. Op basis van de luchtfoto’s van deze percelen concludeert verweerder dat geen sprake is van braakliggende grond, maar van tijdelijk grasland.

Van belang is hier het volgende wettelijke kader.

Ter beoordeling staat of verweerder terecht heeft gesteld dat op de percelen 1, 2, 5, 6, 13, 15, 16, 17, 18, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 28, 29, 30, 31, 33, 34 en 39 sprake is van subsidiabel landbouwareaal, te weten tijdelijk grasland, en naar het College het standpunt van verweerder begrijpt aldus van bouwland als bedoeld in artikel 4, eerste lid, aanhef en onder f, van Verordening 1307/2013.

Wat betreft de percelen 5, 16 en 29 is het College van oordeel dat verweerder met de door hem ingebrachte luchtfoto’s niet aannemelijk heeft gemaakt dat sprake is van bouwland. Uit de zomerluchtfoto’s van elk van deze percelen blijkt duidelijk dat deze percelen anders van kleur en structuur zijn dan de overige percelen die verweerder terecht als grasland heeft aangemerkt. De percelen 5, 16 en 29 ogen als grote kale zanderige vlakten en enkel aan de rand van de percelen is grasachtige vegetatie aanwezig. Verweerder heeft in zoverre deze percelen ten onrechte in aanmerking genomen bij de toepassing van de graslandcorrectie.

7. Gelet op het voorgaande is het beroep tegen het besteden besluit 2 gegrond en moet het besluit worden vernietigd wegens strijd met artikel 2.24, derde lid, van de Uitvoeringsregeling. Het College acht geen termen aanwezig het geschil finaal te beslechten dan wel de bestuurlijke lus toe te passen, omdat opnieuw moet worden berekend of appellante in aanmerking komt voor de graasdierpremie. Verweerder zal daarom een nieuw besluit moeten nemen met inachtneming van deze uitspraak. Het College zal hiervoor een termijn stellen van acht weken.

8. Het College zal verweerder veroordelen in de door appellante gemaakte proceskosten. Deze kosten stelt het College op grond van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vast op € 1.024,- (1 punt voor het indienen van het beroepschrift en 1 punt voor het verschijnen ter zitting met een waarde per punt van € 512,- en een wegingsfactor 1).