Uitspraken

Tegen de vorderingen van de gemeente Zundert voeren [naam 1] en [naam 2] als verweer dat zij op grond van bevrijdende verjaring (artikel 3:105 lid 1 BW) eigenaar zijn geworden van de strook grond.

Op grond van de artikelen 3:105 lid 1 BW, 3:314 lid 2 BW en 3:306 BW is voor een geslaagd beroep op bevrijdende verjaring kort gezegd vereist dat er gedurende een aaneensluitende periode van twintig jaar sprake is geweest van bezit door een ander dan de gemeente Zundert (in deze zaak).

Wanneer er sprake is van (in)bezit(neming) staat in de artikelen 3:107 e.v. BW. Daarbij is met name van belang dat bezit, het houden van een goed voor zichzelf is (artikel 3:107 lid 1 BW). Of dat het geval is wordt beoordeeld naar verkeersopvatting met inachtneming van de regels in artikel 3:109 e.v. BW en verder op grond van uiterlijke feiten (artikel 3:108 BW). Verder is van belang dat bezit onder andere kan worden verkregen door inbezitneming (artikel 3:112 BW) en dat men een goed in bezit neemt door zich daarover de feitelijke macht te verschaffen (artikel 3:113 lid 1 BW).

In deze zaak staat tussen partijen vast dat er wat betreft het achterste hegdeel (lopend vanaf de lantaarnpaal tot en met het einde van de achtertuin) op dit moment sprake is van een ondoordringbare, manshoge heg. Partijen verschillen echter van mening of deze situatie zich al gedurende een aaneensluitende periode van twintig jaar voordoet. [naam 1] en [naam 2] stellen dat dit het geval is en verwijzen hiervoor naar diverse foto’s, met name een foto uit 1992 die in dit vonnis onder 2.5. is opgenomen. De gemeente Zundert betwist echter dat uit deze foto volgt dat er in ieder geval vanaf dat moment sprake is van een ondoordringbare heg. De kantonrechter heeft met partijen de originele foto’s van 1992 bekeken en ter plaatse vergeleken met de huidige situatie en leidt daaruit af dat de heg op dat moment voldoende vol(wassen), dicht en hoog was om van een ondoordringbare heg te kunnen spreken, over de gehele lengte van de achtertuin. De foto’s van daarna (uit 1999 en 2009) en de huidige situatie laten een vergelijkbaar beeld zien. Bovendien is er niet alleen sprake van een ondoordringbare heg, maar deze heg vormt ook een geheel met de (rest van de) tuin van [naam 1] en [naam 2] , zodat gesproken kan worden van een optische eenheid.

Op grond van het voorgaande is de kantonrechter van oordeel dat wat de strook grond ter hoogte van het achterste hegdeel betreft gedurende een aaneensluitende periode van meer dan twintig jaar sprake is geweest van bezit door een ander dan de gemeente Zundert . Dat brengt mee dat het beroep van [naam 1] en [naam 2] op bevrijdende verjaring slaagt, zodat zij inmiddels eigenaar zijn van deze strook grond.

De gemeente Zundert voert aan dat aan een geslaagd beroep op bevrijdende verjaring in de weg staat dat het achterste hegdeel door [naam 3] en [naam 4] samen is geplant. De kantonrechter ziet daarin echter geen belemmering voor inbezitneming door [naam 1] en [naam 2] . Dat geldt temeer nu voor de bevrijdende verjaring voldoende is dat er gedurende een aaneensluitende periode van twintig jaar sprake is geweest van bezit door een ander (onderstreping door de kantonrechter) dan de gemeente Zundert . Het doet er daarbij niet toe wie die ander is of wie die anderen zijn. In dit kader voert de gemeente Zundert nog aan dat uit de koopovereenkomst tussen [naam 4] en [naam 5] (de huidige eigenaar van de naastgelegen woning met tuin aan de [straat] [huisnummer 1] ) volgt dat [naam 4] zich geen eigenaar waande van de gemeentegrond die hij met [naam 3] in gebruik heeft genomen. Dit staat echter niet aan inbezitneming door [naam 1] en [naam 2] in de weg. Immers, de betreffende informatie staat in de koopovereenkomst tussen [naam 4] en [naam 5] en nergens blijkt uit dat [naam 3] zich daarbij heeft aangesloten en dus ook geen eigendomspretentie had.

Ook voert de gemeente nog aan dat de plaats(ing) van de lantaarnpaal bij het achterste hegdeel meebrengt dat van inbezitneming door een ander dan de gemeente Zundert geen sprake is. De gemeente stelt in dit kader dat de betreffende lantaarnpaal tussen 1999 en 2009 is geplaatst. Daarmee heeft zij zich eigenaar getoond van de strook grond, aldus de gemeente. [naam 1] en [naam 2] voeren echter aan dat de lantaarnpaal er al stond voordat het achterste hegdeel werd geplant. De kantonrechter is van oordeel dat de door partijen overgelegde foto’s op dit punt geen uitsluitsel geven. De luchtfoto’s waarnaar de gemeente verwijst, zijn naar het oordeel van de kantonrechter te onduidelijk om op basis daarvan vast te stellen dat de lantaarnpaal na 1999 is geplaatst. Anders dan de gemeente ziet de kantonrechter op deze foto’s geen duidelijke schaduwen van lantaarnpalen. Tijdens de descente heeft de kantonrechter geconstateerd dat de aanplant van het achterste hegdeel precies achter de lantaarnpaal begint en vervolgens (ook) naar voren is gegroeid, waardoor de lantaarnpaal helemaal in het achterste hegdeel staat. Deze aanplant duidt er naar het oordeel van de kantonrechter op dat de lantaarnpaal er eerder was dan het achterste hegdeel. Ook het feit dat de openbare weg in ieder geval al sinds 1999 niet meer aanwezig is op de strook grond wijst in deze richting. Immers, hierdoor ligt het niet voor de hand dat er tussen 1999 en 2009 nog een lantaarnpaal op dat punt is geplaatst. Desgevraagd kan de gemeente geen enkele logische verklaring geven voor haar standpunt dat de gemeente kennelijk toch, jaren nadat de openbare weg daar is verdwenen, over is gegaan tot het plaatsen van een lantaarnpaal achteraan de oprit van [naam 1] en [naam 2] . Gezien het voorgaande gaat de kantonrechter ervan uit dat de lantaarnpaal er eerder stond dan het achterste hegdeel. De gemeente heeft nagelaten om haar standpunt in dat licht nader te onderbouwen.

Wat betreft het voorste hegdeel (lopend vanaf het kadasterpaaltje aan de voorzijde van de voortuin tot de lantaarnpaal) geldt het volgende. Deze haag is niet ondoordringbaar en is dat ook niet gedurende een aaneensluitende periode van 20 jaar geweest. Daarom is er naar het oordeel van de kantonrechter wat dit hegdeel betreft geen sprake van bevrijdende verjaring, zodat de gemeente eigenaar is gebleven van de strook grond tot het achterste hegdeel. Eventuele beplanting en bestrating die [naam 1] en [naam 2] op dit deel van de strook grond hebben aangebracht dienen daarom verwijderd te worden. Overigens hebben partijen in de processtukken gesteld dat de aanplant van het voorste hegdeel midden op de erfgrens staat. Als dat het geval is, zou dat betekenen dat partijen op grond van artikel 5:62 lid 1 BW gezamenlijk eigenaar zijn van het voorste hegdeel en dienen zij in onderling overleg af te stemmen wat er met het voorste hegdeel dient te gebeuren.

Gelet op het voorgaande zijn de vorderingen van de gemeente Zundert slechts deels toewijsbaar, in die zin dat de kantonrechter voor recht zal verklaren dat alleen de strook grond tot het achterste hegdeel in eigendom aan de gemeente Zundert toebehoort. Daarom zullen [naam 1] en [naam 2] hoofdelijk worden veroordeeld om dat deel van de strook grond leeg en ontruimd aan de gemeente Zundert op te leveren en om dat deel van de strook grond ontruimd te houden. De gevorderde dwangsom ten aanzien van deze verplichting zal worden beperkt op de wijze zoals vermeld in de beslissing. De overige vorderingen van de gemeente Zundert zullen gezien het bovenstaande niet toegewezen worden.

Om partijen in de gelegenheid te stellen de mogelijkheid van het verkopen van dit deel van de strook grond (verder) te verkennen zal de kantonrechter de ontruimingstermijn verlengen tot drie maanden na betekening van dit vonnis.

Omdat partijen over en weer in het (on)gelijk zijn gesteld, zullen de proceskosten worden gecompenseerd, in die zin dat iedere partij de eigen kosten dient te dragen.

Met verwijzing naar de overwegingen in conventie zal de kantonrechter een deel van de vordering van [naam 1] en [naam 2] toewijzen, in die zin dat de kantonrechter voor recht zal verklaren dat [naam 1] en [naam 2] eigenaren zijn van het deel van de strook grond ter hoogte van het achterste hegdeel.

Omdat partijen over en weer in het (on)gelijk zijn gesteld, zullen de proceskosten worden gecompenseerd, in die zin dat iedere partij de eigen kosten dient te dragen.