Uitspraken

[de vader] hield ten tijde van het verstrekken van de lening middellijk alle aandelen in belanghebbende.

[de vader] is de vader van [de dochter] .

Op 27 november 2008 heeft belanghebbende een geldlening van € 2.000.000 (de lening) verstrekt aan de dochter. De lening is verstrekt in verband met de verkoop door belanghebbende van haar 100% dochtermaatschappij [b.v. 1] aan [b.v. 2] . De koopsom van de aandelen [b.v. 1] bedroeg € 5.434.000. Van de lening is een schriftelijke overeenkomst van achtergestelde geldlening opgesteld. Deze overeenkomst vermeldt wat betreft de voorwaarden onder meer het volgende:

Op 27 november 2008 heeft de dochter het bedrag van € 2.000.000 (door)geleend aan [b.v. 2] onder dezelfde voorwaarden als de lening van belanghebbende aan de dochter.

[b.v. 2] heeft met de verstrekte geldlening van de dochter een deel van de koopsom van de aandelen [b.v. 1] betaald.

[naam 6] hield ten tijde van de aandelentransactie alle aandelen in [b.v. 2] . [naam 6] is de echtgenoot van de dochter.

De dochter heeft op 14 januari 2015 een overeenkomst van kwijtschelding ondertekend. Daarin is overeengekomen dat zij de vordering op [b.v. 2] tot een bedrag van € 1.000.000 kwijtscheldt.

[b.v. 1] is op 14 januari 2020 in staat van faillissement verklaard.

Op 22 januari 2020 heeft belanghebbende de lening bij de dochter opgeëist. Belanghebbende heeft vervolgens advies ingewonnen van [juridisch adviesbureau] . Belanghebbende heeft afgezien van het treffen van invorderingsmaatregelen.

Belanghebbende heeft in haar aangifte Vpb 2019 de lening aan de dochter voor € 1.999.999 afgewaardeerd ten laste van het resultaat.

Bij het opleggen van de aanslag Vpb 2019 heeft de inspecteur het afwaarderingsverlies niet geaccepteerd.

Van een onzakelijke lening is sprake wanneer een aandeelhouder van een vennootschap aan die vennootschap een geldlening verstrekt en daarbij een debiteurenrisico aanvaardt dat een derde, niet aandeelhouder, niet zou hebben aanvaard, ook niet voor een hogere rente. Indien de rente zodanig moet worden aangepast dat de geldlening in wezen winstdelend zou worden, moet worden verondersteld dat een debiteurenrisico wordt gelopen dat deze derde niet zou hebben genomen. Behoudens bijzondere omstandigheden, moet dan worden verondersteld dat de betrokken vennootschap dit risico heeft aanvaard met de bedoeling het belang van de gelieerde vennootschap in de hoedanigheid van aandeelhouder te dienen.1

Dat geen sprake is van een directe aandeelhoudersrelatie tussen belanghebbende en de dochter is niet van belang indien door belanghebbende met het verstrekken van de lening een debiteurenrisico wordt gelopen dat een derde niet zou hebben genomen en de vennootschap dit risico heeft aanvaard met de bedoeling het belang van de aandeelhouder te dienen.2

Of sprake is van een onzakelijke lening dient te worden beoordeeld naar het moment van aangaan van de lening. Daarbij rust de last op de inspecteur om aannemelijk te maken dat de lening is gesloten onder voorwaarden en omstandigheden die ertoe leiden dat de lening onzakelijk is. De rechtbank is van oordeel dat de inspecteur aan die bewijslast heeft voldaan.

De rechtbank overweegt als volgt. Het is op zichzelf niet ongebruikelijk dat een verkoper van een vennootschap de verkoop (mee)financiert door voor (een deel van) de koopsom van de aandelen een achtergestelde lening te verstrekken aan de koper van die vennootschap. In dit geval heeft belanghebbende de lening echter niet rechtstreeks aan de kopende vennootschap verstrekt maar via de dochter van haar dga. Dat er een zakelijke reden was om de lening op deze wijze vorm te geven acht de rechtbank niet aannemelijk. Belanghebbende heeft gesteld dat daardoor haar verhaalspositie beter zou zijn, maar zij heeft deze stelling niet met concrete feiten en omstandigheden gestaafd. Het kan zo zijn dat belanghebbende zich door deze vormgeving op het gehele vermogen van de dochter kon verhalen, maar in de overeenkomst is daar geen concrete uitwerking aan gegeven. Daarbij is ook geen inzicht gegeven in welke vermogensbestanddelen dit dan zou betreffen. De rechtbank neemt verder in aanmerking dat geen juridisch verband bestaat tussen de lening van belanghebbende aan de dochter en de lening van de dochter aan [b.v. 2] . Belanghebbende heeft bij het verstrekken van de lening geen zekerheden gevestigd op vermogensbestanddelen die door de transactie zijn ontstaan, zoals een pandrecht op de vordering van de dochter op [b.v. 2] . En ook heeft belanghebbende geen informatieplicht van de dochter bedongen. De rechtbank acht niet aannemelijk dat een onafhankelijke derde bereid zou zijn geweest de financiering op dezelfde wijze vorm te geven. Belanghebbende kan niet als zo’n onafhankelijke derde worden beschouwd, door de aandeelhoudersrelatie met de vader. De omstandigheid dat belanghebbende bereid is geweest om het bedrag van € 2.000.000 aan de dochter te lenen kan dan alleen maar worden verklaard door die aandeelhoudersrelatie. Naar het oordeel van de rechtbank heeft de inspecteur aannemelijk gemaakt dat belanghebbende daarbij een debiteurenrisico heeft aanvaard dat een derde, niet aandeelhouder, niet zou hebben aanvaard, ook niet voor een hogere rente. Naar het oordeel van de rechtbank is daarom vanaf het moment van aangaan van de lening sprake van een onzakelijke lening.

Voor dat geval heeft belanghebbende gesteld dat sprake is van een bijzondere omstandigheid als rechtvaardigingsgrond. Die stelling faalt reeds omdat tussen belanghebbende en de dochter geen sprake is van een zakelijke relatie.

Uit al het voorgaande volgt dat geen afwaarderingverlies ten laste van het resultaat gebracht kan worden.

Belanghebbende heeft gesteld dat de inspecteur bij het opleggen van de aanslag Vpb 2019 heeft gehandeld in strijd met de algemene beginselen van behoorlijk bestuur, meer in het bijzonder het fair play beginsel, het motiveringsbeginsel en het zorgvuldigheidsbeginsel. Naar het oordeel van de rechtbank is niet aannemelijk geworden dat de inspecteur in strijd met een van deze beginselen heeft gehandeld.

De rechtbank ziet geen reden voor vermindering van de belastingrente. De aanslag is opgelegd binnen de termijn van drie jaar als bedoeld in artikel 11, derde lid, van de AWR en de belastingrente is berekend conform de toepasselijke wettelijke regels. Belanghebbende heeft met hetgeen zij heeft gesteld niet aannemelijk gemaakt dat de inspecteur het dossier onnodig lang heeft laten liggen. De belastingrente wordt volledig opgeroepen door de correctie. Belanghebbende heeft ook niet om een (nadere) voorlopige aanslag verzocht.