Uitspraken

De rechtbank oordeelt dat zij niet bevoegd is op het beroep te beslissen. Hierna legt de rechtbank uit hoe zij tot dit oordeel komt en welke gevolgen dit oordeel heeft.

Verweerder stelt zich – kort samengevat – op het standpunt dat de faillissementscurator rechts- en dwangmiddelen heeft die voortvloeien uit de Faillissementswet (Fw) maar dat dat niet betekent dat hij met openbaar gezag is bekleed. De toegekende bevoegdheden zijn alleen te gebruiken op basis van de Fw en met toestemming van de rechter-commissaris.

In artikel 1:3, eerste lid, Awb is bepaald dat onder besluit wordt verstaan: een schriftelijke beslissing van een bestuursorgaan, inhoudende een publiekrechtelijke rechtshandeling.

Uit artikel 6:2 Awb volgt dat de schriftelijke weigering om een besluit te nemen en het niet tijdig nemen van een besluit gelijk worden gesteld met een besluit.

In artikel 1:1, eerste lid, Awb is bepaald dat onder bestuursorgaan wordt verstaan:

1. een orgaan van een rechtspersoon die krachtens publiekrecht is ingesteld, of

2. een ander persoon of college, met enig openbaar gezag bekleed.

De rechtbank stelt voorop dat de curator is belast met het beheer en de vereffening van de failliete boedel.2 Hij moet zich blijkens vaste rechtspraak3 laten leiden door de belangen van de gezamenlijke schuldeisers en daarbij ook rekening houden met maatschappelijke belangen, waaronder het belang van werkgelegenheid. De rechter-commissaris houdt hierop toezicht4 en gaat daarbij na of de curator binnen de grenzen van de wet blijft, handelt in het belang van de gezamenlijke schuldeisers en zijn taak behoorlijk vervult.

De rechtbank overweegt dat de faillissementscurator voor de uitvoering van zijn taak bevoegdheden heeft die diep kunnen ingrijpen in de persoonlijke levenssfeer van de gefailleerde. Dit betekent naar het oordeel van de rechtbank echter niet dat de faillissementscurator met openbaar gezag is bekleed. De faillissementscurator oefent geen publiekrechtelijke bevoegdheid uit tot het eenzijdig bepalen van de rechtspositie van een ander rechtssubject. Er zijn hem op grond van de Fw weliswaar bevoegdheden verleend maar die dienen niet primair ter behartiging van een algemeen belang. De toegekende bevoegdheden zijn ook geen publiekrechtelijke bevoegdheden ten behoeve van het uitvoeren van een overheidstaak.

Eiseres heeft aangevoerd dat de curator zodanig ingrijpende bevoegdheden heeft dat zijn handelen controleerbaar moet zijn met behulp van de Wet open overheid. De Woo heeft tot doel om de toegang tot overheidsinformatie voor iedereen te vergroten. Het gaat daarbij om transparantie van het bestuur. De curator is echter geen bestuursorgaan, zodat de Woo niet van toepassing is. Als dat wel het geval was, zou dat ertoe leiden dat iedereen toegang kan krijgen tot informatie over een gefailleerde. De rechtbank wijst erop dat voor de gefailleerde is voorzien in de mogelijkheid om door middel van een verzoek aan de rechter-commissaris op te komen tegen elke handeling van de curator. De gefailleerde kan ook een verzoek doen bij de rechter-commissaris om meer inzage te krijgen in de niet openbare documenten in het faillissementsdossier.5 De rechter-commissaris zal dan de betrokken belangen moet afwegen. 6 Daarmee is voorzien in een procedure waarmee de rechten van betrokkenen voldoende zijn gewaarborgd.

Wat eiseres verder ter onderbouwing van haar standpunt heeft aangevoerd kan niet tot een ander oordeel leiden. De rechtbank volgt eiseres niet in de uitleg die zij geeft aan de brief van de Minister van Rechtsbescherming van 29 maart 20217. Deze brief was een reactie op een verzoek in het kader van de Wet openbaarheid van bestuur om informatie te verstrekken “(…) waaruit blijkt dat de wetgever de faillissementscurator heeft uitgezonderd van artikel 1:1, eerste lid van de Algemene wet bestuursrecht (Awb), dat de faillissementscurator niét geldt als een bestuursorgaan, of dat de wetgever de faillissementscurator anderszins onttrokken heeft aan de Wob.” De minister heeft in bovengenoemde brief laten weten dat op het bestuursdepartement van zijn ministerie geen documenten zijn aangetroffen met betrekking tot het verzoek. Anders dan eiseres leest de rechtbank daarin geen erkenning van het standpunt dat de curator een bestuursorgaan zou zijn, maar alleen dat ten aanzien van het concrete verzoek geen documenten zijn aangetroffen.

De rechtbank oordeelt dus dat de bestuursrechter niet bevoegd is om op het beroep te beslissen omdat de curator geen bestuursorgaan is in de zin van de Awb en er derhalve geen (fictief) besluit is genomen op grond van de Awb.