Uitspraken

Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie acht het onder 1 tenlastegelegde wettig en overtuigend te bewijzen voor zover dat betreft het voorbereiden van het opzettelijk een ontploffing teweegbrengen waardoor gemeen gevaar voor goederen te duchten is. De uitleg van verdachte omtrent zijn intentie met de vuurwerkbrandstof-combinatiebommen (hierna: vbc’s of vuurwerkbommen) vindt de officier van justitie niet geloofwaardig.

Het standpunt van de verdediging

De verdediging heeft vrijspraak bepleit van het onder 1 tenlastegelegde.

Het oordeel van de rechtbank

De rechtbank stelt voorop dat voor een bewezenverklaring moet komen vast te staan dat de in de tenlastelegging omschreven voorwerpen (het middel) bestemd waren tot het begaan van het misdrijf, te weten het opzettelijk een ontploffing teweegbrengen waardoor gemeen gevaar voor goederen en/of levensgevaar en/of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel voor een ander te duchten is. Daartoe dient te worden beoordeeld of het middel naar zijn uiterlijke verschijningsvorm ten tijde van het handelen dienstig kon zijn voor het misdadige doel dat de verdachte met het gebruik daarvan voor ogen had.

Het onderzoek van de politie in deze zaak heeft plaatsgevonden in de context van vele explosies en schietpartijen die kort voor dit feit hebben plaatsgevonden, ook in [plaats] . De persoon die melding had gedaan van de vuurwerkbommen had een video gezien van de betreffende vuurwerkbommen en zo is de politie bij verdachte uit gekomen. Deze melder is eerder slachtoffer geweest van explosieven die bij zijn woning zijn afgegaan.

De bij verdachte aangetroffen vuurwerkbommen zijn naar hun uiterlijke verschijningsvorm geschikt om – kort gezegd – een ontploffing teweeg te brengen. Dat verdachte een dergelijk misdadig doel voor ogen had, dat het dus de intentie was van verdachte om daarmee een (dergelijk) misdrijf te plegen, kan naar het oordeel van de rechtbank niet onomstotelijk uit de voorhanden zijnde bewijsmiddelen volgen. Dit betekent dat verdachte moet worden vrijgesproken van het onder 1 tenlastegelegde. Daarbij merkt de rechtbank nog wel op dat de verklaring die verdachte heeft afgelegd, te weten dat hij de vuurwerkbommen op een veilige plek wilde afsteken in verband met het EK-voetbal, niet zonder meer aannemelijk is geworden. Verdachte kon of wilde verdiepende vragen niet beantwoorden en de antwoorden die hij gaf waren op onderdelen wisselend en niet altijd goed te volgen. Het feit dat de rechtbank grote bedenkingen heeft bij zijn verklaringen, maakt echter niet dat daarmee bewezen is dat verdachte van plan was om een ontploffing met gevaar voor goederen en personen teweeg te brengen.

Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie acht het onder 2 ten laste gelegde wettig en overtuigend te bewijzen, met uitzondering van het medeplegen.

Het standpunt van de verdediging

De raadsvrouw heeft zich gerefereerd aan het oordeel van de rechtbank ten aanzien van een bewezenverklaring van feit 2.

Het oordeel van de rechtbank

Verdachte heeft het onder 2 ten laste gelegde feit bekend. De raadsvrouw heeft geen vrijspraak voor dit feit bepleit, met uitzondering van het onderdeel medeplegen (waarvoor de rechtbank verdachte zal vrijspreken, omdat niet is gebleken van een nauwe en bewuste samenwerking met een ander of anderen). De rechtbank volstaat onder deze omstandigheden met een opsomming van de volgende bewijsmiddelen:1

De vordering van de officier van justitie

De officier van justitie heeft gevorderd verdachte ter zake van het door de officier van justitie bewezen geachte te veroordelen tot:

Het standpunt van de verdediging

De verdediging heeft aangevoerd dat zij zich kan vinden in de vordering van de officier van justitie en in elk geval geen onvoorwaardelijke gevangenisstraf moet worden opgelegd die langer duurt dan het reeds ondergane voorarrest. Wel is strafvermindering op zijn plaats wegens een vormverzuim in het voorbereidend onderzoek.

Verder is verzocht om de bijzondere voorwaarde die ziet op het volgen van een opleiding en de bijzondere voorwaarde die ziet op het verlenen van medewerking aan verdiepingsdiagnostiek niet op te leggen.

Aard en ernst van het feit

Verdachte heeft op 13 juni 2024 een tweetal vuurwerkbommen voorhanden gehad, te weten telkens een fles brandbare vloeistof waaraan hij één dan wel twee cobra’s had getapet. Uit de bevindingen van de politie volgt dat er sinds april 2024 al zeker zeven explosies hebben plaatsgevonden bij woningen in [plaats] , terwijl deze explosies zich doorgaans kenmerken door de aanwezigheid van een brandbare vloeistof in combinatie met zwaar vuurwerk. Weliswaar acht de rechtbank niet bewezen dat verdachte het plan had met zijn vuurwerkbommen een dergelijk feit te plegen, maar het vervaardigen en voorhanden hebben ervan is een ernstig strafbaar feit gelet op het gevaar dat daarvan uitgaat. Hoe gevaarlijk die vuurwerkbommen zijn, blijkt wel uit het gegeven dat de Explosieve Opruimingsdienst Defensie ter plaatse is gekomen om een en ander veilig te stellen. Dit heeft tot ophef in de woonwijk van verdachte geleid, zo geeft hij zelf ook aan. Door het vervaardigen en voorhanden hebben van dergelijke vuurwerkbommen bestaat het gevaar dat ze daadwerkelijk worden gebruikt. Explosies van dergelijke vuurwerkbommen leiden, mede gezien de grote hoeveelheid aanslagen die de afgelopen tijd in Nederland hebben plaatsgevonden, tot onrust en gevoelens van angst en onveiligheid in de samenleving.

De persoon van verdachte en zijn omstandigheden

Bij haar beslissing heeft de rechtbank ook rekening gehouden met:

De op te leggen straf

Verwerping verweer ex art. 359a Sv tot strafvermindering

De raadsvrouw heeft betoogd dat sprake is geweest van een vormverzuim als bedoeld in artikel 359a van het Wetboek van Strafvordering, omdat de plastic tas waarin de vuurwerkbommen zaten, niet geopend had mogen worden door de verbalisant. Hij ging hiermee verder dan zoekend rondkijken, hetgeen tot strafvermindering zou moeten leiden, aldus de raadsvrouw.

De rechtbank verwerpt dit verweer. Er was een machtiging tot binnentreden afgegeven voor de woning van verdachte, onder meer op grond van artikel 20 van de Wet op de economische delicten (WED) (zie pagina 35 van het dossier). De verbalisant trof in de schuur bij de woning – op een doos – een plastic tas die aan de bovenzijde was dichtgeknoopt. Dit tasje was hem opgevallen. Toen hij zijn zaklamp erop scheen, zag hij dat er één of meer flesjes met vloeistof in zaten, waarna hij de tas heeft geopend.

Op grond van artikel 21 WED zijn opsporingsambtenaren bevoegd in het belang van de opsporing zaken te onderzoeken, aan opneming te onderwerpen en daarvan monsters te nemen, voor zover dat redelijkerwijs voor de vervulling van hun taak nodig is. Ook zijn zij bevoegd daartoe verpakkingen te openen. In het licht van de melding dat zich in/bij de woning een explosief zou bevinden, waarbij aan de hand van de melding ook duidelijk was dat het mede om vloeistof(fen) ging, heeft verbalisant binnen de grenzen van de wet gehandeld. Ten overvloede merkt de rechtbank nog op dat opsporingsambtenaren op grond van artikel 49 van de Wet wapens en munitie (WWM) altijd bevoegd zijn een doorzoeking ter inbeslagneming te doen op elke plaats waarvan zij redelijkerwijs kunnen vermoeden dat wapens of munitie aanwezig zijn.

Overwegingen omtrent de strafoplegging

De aard en ernst van het feit, zoals hiervoor uiteengezet, zouden het opleggen van een onvoorwaardelijke gevangenisstraf zeker kunnen rechtvaardigen. De oriëntatiepunten straftoemeting van het Landelijk Overleg Vakinhoud Strafrecht (LOVS) noemen voor het voorhanden hebben van wapens in de categorie II.7 onvoorwaardelijke gevangenisstraffen voor de duur van enige maanden. Zo is het oriëntatiepunt voor het voorhanden hebben van een molotovcocktail 3 maanden gevangenisstraf en voor een handgranaat 12 maanden. De rechtbank ziet echter aanleiding om daar nu niet toe over te gaan, onder meer gelet op de nog jeugdige leeftijd van verdachte en het gegeven dat hij als een first offender moet worden gezien. De rechtbank zal verdachte dan ook nog een kans geven door het opleggen van een gevangenisstraf, waarvan het onvoorwaardelijke deel (5 dagen) al door verdachte is ondergaan in voorarrest. De rechtbank zal echter ook een voorwaardelijke gevangenisstraf opleggen die (aanzienlijk) boven de eis van de officier van justitie uitgaat. Naar het oordeel van de rechtbank doet de eis onvoldoende recht aan de ernst van het feit, mede bezien in het licht van de maatschappelijke onrust omtrent het fenomeen explosies en de LOVS-oriëntatiepunten. De rechtbank zal daarom een gevangenisstraf opleggen van 180 dagen, waarvan 175 dagen voorwaardelijk. Met het opleggen van deze gevangenisstraf wordt de ernst van het feit onderstreept. Verder wordt met het voorwaardelijke strafdeel beoogt verdachte ervan te weerhouden weer tot het plegen van strafbare feiten over te gaan. De rechtbank vindt het daarbij belangrijk dat er bijzondere voorwaarden worden opgelegd zoals ook is geadviseerd door de reclassering. De rechtbank zal de voorwaarde ‘volgen van een opleiding’ niet als bijzondere voorwaarde opleggen, omdat die zich niet goed verhoudt met de voorwaarde dat verdachte werk moet zoeken en behouden. Evenmin zal de rechtbank de bijzondere voorwaarde opleggen die ziet op het meewerken aan verdiepingsdiagnostiek. Niet zozeer vanwege het feit dat verdachte deze voorwaarde niet ziet zitten, maar omdat de rechtbank van oordeel is dat kan worden volstaan met de overige bijzondere voorwaarden. Bovendien heeft de reclassering aan die verdiepingsdiagnostiek ook geen (ambulante) behandeling verbonden, zodat de noodzaak ervan onvoldoende volgt uit het advies.

Omdat de rechtbank geen onvoorwaardelijke gevangenisstraf van langere duur dan het voorarrest oplegt, zal de rechtbank wel de door de officier van justitie gevorderde taakstraf opleggen.

Concluderend legt de rechtbank dan ook op aan verdachte: