Uitspraken

Beoordeling

5. Op grond van artikel 7:307 lid 1 BW kan een huurder indeplaatsstelling vorderen indien overdracht door de huurder aan een derde van het in het gehuurde door de huurder zelf of een ander uitgeoefende bedrijf gewenst wordt. Op grond van lid 2 van dat artikel beslist de rechter met inachtneming van de omstandigheden van het geval, met dien verstande dat deze de vordering slechts kan toewijzen, indien de huurder of de ander die het bedrijf uitoefent, een zwaarwichtig belang heeft bij de overdracht van het bedrijf en dat hij haar steeds afwijst, indien de voorgestelde huurder niet voldoende waarborgen biedt voor een volledige nakoming van de overeenkomst en voor een behoorlijke bedrijfsvoering. Op grond van lid 3 van dit artikel kan de rechter aan de machtiging voorwaarden verbinden of daarbij een last opleggen.

6. Partijen twisten in de eerste plaats over de vraag of sprake is van ‘overdracht van een bedrijf’ als bedoeld in dit artikel. De kantonrechter is van oordeel dat daarvan wel sprake is. Zij verwijst in dat verband naar de koopovereenkomst tussen (de rechtsvoorganger van) Novomatic en [eiser] , bedoeld in 1.1. Uit artikel 1.3 van die koopovereenkomst volgt met zoveel woorden dat niet alleen een prijs is betaald voor de huurrechten met inventaris, zoals Novomatic betoogt, maar ook voor activa en goodwill. Volgens [eiser] heeft zij al die zaken ook altijd op dezelfde wijze verhuurd of verpacht aan haar onderhuurders vóór [naam 3] . Zij heeft daarvan bewijs aangeboden door het inbrengen van die onderhuurovereenkomsten. De kantonrechter ziet echter geen aanleiding om [eiser] tot dat bewijs toe te laten, omdat Novomatic deze stelling van [eiser] niet, althans onvoldoende, heeft betwist. [eiser] beschikte derhalve wel degelijk over een ‘horecaonderneming’ of exploitatierechten daarop die zij door verkoop kon overdragen, hetgeen zij ook heeft gedaan in de koopovereenkomst met [naam 3] . Dat zij zelf nooit een horecaonderneming in het gehuurde heeft geëxploiteerd, doet aan het voorgaande niet af.

7. Dit alles leidt tot de conclusie dat in ieder geval is voldaan aan het vereiste van een ‘overdracht van een bedrijf’ in de zin van artikel 7:307 BW.

8. De gevorderde machtiging tot indeplaatsstelling is niet ingediend voordat de bedrijfsoverdracht werd gerealiseerd. Tussen partijen is echter niet in geschil dat de machtiging ook nog kan worden gevorderd na de bedrijfsoverdracht, mits de huurder zo spoedig mogelijk na de bedrijfsoverdracht het nodige heeft gedaan om tot huuroverdracht te geraken. In geschil is of in dit geval aan dat laatste is voldaan.

9. Naar het oordeel van de kantonrechter is dat het geval. [eiser] heeft onweersproken gesteld dat rondom het moment van de koopovereenkomst tussen haar en [naam 3] een kwestie met de VvE speelde, die zich op het standpunt stelde dat er geen horeca-activiteit in het gehuurde mocht plaatsvinden. Dat heeft toen de prioriteit van [eiser] en [naam 3] gehad. Toen die kwestie was opgelost, zijn zij verder gegaan met de indeplaatsstelling, maar toen wilde Novomatic daaraan niet langer meewerken, hoewel het daar eerder wel op leek. Daarna heeft [eiser] de onderhavige vordering ingediend. Gelet op dit alles is die vordering naar het oordeel van de kantonrechter nog steeds ‘zo spoedig mogelijk’ ingediend.

10. [eiser] heeft naar het oordeel van de kantonrechter ook een zwaarwichtig belang bij overdracht van het bedrijf. Dat belang is gelegen in een combinatie van het feit dat de vennoten van [eiser] het gelet op hun leeftijd rustiger aan willen doen en een financieel belang, namelijk dat het enkel opzeggen van de huur door [eiser] zonder indeplaatsstelling voor haar nadelig is omdat zij dan geen vergoeding krijgt voor de goodwill, die zij destijds ook van de rechtsvoorganger van Novomatic heeft gekocht. Niet valt in te zien waarom dit geen zwaarwichtige belangen zouden kunnen zijn in de zin van artikel 7:307 BW, zoals Novomatic stelt.

11. [eiser] heeft voorts voor de vraag of [naam 3] voldoende waarborgen biedt terecht gewezen op het feit dat [naam 3] inmiddels al 1,5 jaar een goede omzet, alsmede opbrengsten uit de gokautomaten, draait in het gehuurde. Bovendien kan een extra waarborg gevonden worden in het feit dat [naam 3] gehouden is opbrengsten uit de gokautomaten eerst aan Novomatic af te dragen, waarna Novomatic het deel dat daarvan aan [naam 3] toekomt aan [naam 3] moet uitbetalen. Verdere waarborgen voor de financiële gegoedheid van [naam 3] kunnen worden bereikt door het verbinden van een waarborgsom aan de eventueel te verlenen machtiging tot indeplaatsstelling (zie artikel 7:307 lid 3 BW).

12. De kantonrechter moet derhalve op de vordering beslissen met inachtneming van de omstandigheden van het geval. In dat kader komt het aan op een belangenafweging tussen de (financiële) belangen van Novomatic bij het behouden van [eiser] als professionele tussenverhuurder, en de (financiële) belangen van [eiser] bij het verkopen tegen een marktconforme prijs van haar onderneming en het niet langer als tussenverhuurder hoeven optreden. Naar het oordeel van de kantonrechter wegen deze laatste belangen van [eiser] zwaarder. Het belang van Novomatic gaat immers in zoverre teniet dat zij [eiser] niet kan dwingen om eeuwig partij te blijven bij de huurovereenkomst. [eiser] kan die overeenkomst ook opzeggen, waarna Novomatic haar professionele tussenhuurder ook kwijt is. Onder die omstandigheden is het onredelijk om [eiser] , die zwaarwichtige belangen heeft en een goede koper heeft gevonden, nu aan haar huurovereenkomst te houden.

13. De conclusie uit het voorgaande is dan ook dat de gevorderde machtiging tot indeplaatsstelling zal worden toegewezen als hierna te melden. Wel zal de kantonrechter daaraan de voorwaarde verbinden dat [naam 3] een waarborgsom ter grootte van drie maanden huur betaalt aan Novomatic.

14. Novomatic wordt als de overwegend in het ongelijk gestelde partij veroordeeld in de proceskosten, met de rente zoals gevorderd.