Uitspraken

Partijen hebben desverzocht aan het hof laten weten dat zij, bij de keuze voor een procedure bij de kantonrechter op de voet van artikel 96 Rv, zich de mogelijkheid van hoger beroep hebben voorbehouden als bedoeld in artikel 333 Rv. Het hoger beroep is daarom ontvankelijk.

De stelling van Like Meat dat VLEP niet-ontvankelijk is in haar hoger beroep omdat het hoger beroepschrift geen duidelijke omschrijving bevat van de gronden waarop het hoger beroep berust, wordt verworpen. De bezwaren van VLEP tegen de beschikking van de kantonrechter zijn duidelijk; dat dit ook voor Like Meat duidelijk is blijkt uit haar gemotiveerd verweer in hoger beroep.

De kern van het geschil tussen partijen wordt gevormd door de vraag of onder het begrip “gemaksvoeding” zoals vermeld in het Verplichtstellingsbesluit ook de door Like Meat geproduceerde veganistische gehaktballetjes, frikandellen en hamburgers moeten worden begrepen. Het hof overweegt hierover het volgende.

Volgens vaste rechtspraak geldt dat een werkingssfeerbepaling in een verplichtstellingsbesluit moet worden uitgelegd aan de hand van de cao-norm. Dit houdt in dat aan een werkingssfeerbepaling een uitleg naar objectieve maatstaven moet worden gegeven, waarbij in beginsel de bewoordingen ervan, gelezen in het licht van de gehele tekst van het Verplichtstellingsbesluit, van doorslaggevende betekenis zijn. Bij de uitleg kan onder meer acht worden geslagen op de elders in het Verplichtstellingsbesluit gebruikte formuleringen en op de aannemelijkheid van de rechtsgevolgen waartoe de onderscheiden, op zichzelf mogelijke tekstinterpretaties, zouden leiden.

Het hof overweegt dat uit de bewoordingen van het Verplichtstellingsbesluit niet blijkt dat onder “gemaksvoeding” alleen producten worden verstaan die vlees bevatten. Deze eis is in het Verplichtstellingsbesluit niet vermeld, in tegendeel, bij B, de vierde en vijfde bulletpoint is expliciet vermeld: “eventueel gemengd of gevuld met vlees, pluimveevlees, wild, vis of groenten”. Het Verplichtstellingsbesluit stelt in zijn algemeenheid geen eisen aan de ingrediënten van de producten die in het besluit zijn aangeduid als gemaksvoeding.

Voor de vraag of een product moet worden aangemerkt als gehaktbal, frikandel of hamburger – en daarmee als gemaksvoeding – als bedoeld in het Verplichtstellingsbesluit, is naar het oordeel van het hof van belang wat de gemiddelde burger hieronder naar huidig Nederlands taalgebruik verstaat. Daarbij neemt het hof in aanmerking dat, door het toenemende aantal mensen dat vegetariër/veganist of flexitariër is geworden, in de afgelopen decennia de productie van vleesvervangende producten sterk is toegenomen en ontwikkeld. Producenten van vleesvervangende producten, zoals Like Meat, zoeken bij de ontwikkeling, de benaming en de presentatie van hun producten veelal aansluiting bij producten die van oudsher vlees bevatten, en doen hun best om hun producten daar zoveel mogelijk op te laten lijken. Zo produceert Like Meat vegetarische/veganistische gehaktballetjes, frikandellen en hamburgers die zowel visueel als wat betreft smaak en de wijze van gebruik/consumptie een grote gelijkenis vertonen met de oorspronkelijke (vleeshoudende) varianten. In de benaming van de producten en haar reclame-uitingen naar consumenten toe maakt Like Meat hier ook gebruik van. Zij prijst haar producten aan met gebruikmaking van de woorden “(ouderwetse) gehaktballetjes”, “frikandellen” en “hamburgers”. Eén en ander heeft naar het oordeel van het hof tot gevolg gehad dat de gemiddelde burger onder gehaktballetjes, frikandellen en hamburgers thans niet meer alleen de vleeshoudende producten verstaat, maar tevens de vegetarische/veganistische variant ervan. Dat er bij de keuze voor of de presentatie van een vegetarische/veganistische variant, bijvoorbeeld op een borrel, bij wordt gezegd dat het gaat om “vegetarische gehaktballetjes”, maakt nog niet dat de gemiddelde burger/consument dit product geen gehaktballetje meer noemt. Het hof is dan ook van oordeel dat ook de veganistische producten van Like Meat door de gemiddelde burger naar huidig Nederlands taalgebruik worden beschouwd als gehaktballetjes, frikandellen en hamburgers, en daarmee als gemaksvoeding, zoals genoemd in het Verplichtstellingsbesluit. De stelling van Like Meat dat voor de in het Verplichtstellingsbesluit als gemaksvoeding aangeduide gehaktballen, frikandellen en hamburgers de eis geldt dat zij vlees bevatten, omdat alleen van gehaktballen, frikandellen en hamburgers kan worden gesproken als ze (geheel of gedeeltelijk) zijn gemaakt van vlees, wordt daarmee verworpen.

Uit het bovenstaande volgt dat de grief van VLEP dat de beslissing van de kantonrechter op dit punt onjuist is slaagt. Dit betekent dat het hof de beschikking van de kantonrechter zal vernietigen, en het primaire verzoek van Like Meat dat voor recht wordt verklaard dat zij niet is aan te merken als werkgever die gemaksvoeding produceert en daarom niet onder de werkingssfeer van het Verplichtstellingsbesluit valt, alsnog zal afwijzen.

In het kader van de devolutieve werking van het hoger beroep moet het hof vervolgens nog het subsidiaire verzoek van Like Meat beoordelen, inhoudende dat voor recht wordt verklaard dat VLEP haar recht heeft verwerkt om terug te komen van haar brief van 18 maart 2016 en om Like Meat alsnog te verplichten zich bij VLEP aan te sluiten. Ook zal het hof in het kader van het door VLEP ingestelde hoger beroep nog beoordelen of de kantonrechter de zelfstandige verzoeken van VLEP terecht heeft afgewezen.

De stelling van Like Meat dat VLEP als gevolg van haar onder 3.6 vermelde brief van 18 maart 2016 haar recht heeft verwerkt om zich in haar besluit van 7 oktober 2021 alsnog op het standpunt te stellen dat de producten van Like Meat vallen onder de definitie van gemaksvoeding in het Verplichtstellingsbesluit, wordt verworpen. Het Verplichtstellingsbesluit is wetgeving in materiële zin die door de rechter ambtshalve moet worden uitgelegd. VLEP is in haar besluit van 7 oktober 2021 teruggekomen van haar eerdere, achteraf bezien onjuiste, uitleg van het Verplichtstellingsbesluit die ten grondslag had gelegen aan haar brief van 18 maart 2016. Zij heeft Like Meat daarbij aangeboden dat Like Meat voor de periode van 1 januari 2018 tot en met 31 december 2021 vrijstelling kon krijgen van de aansluitplicht bij VLEP, als Like Meat zou aantonen dat haar eigen pensioenregeling bij ASR gelijkwaardig was aan de pensioenregeling bij VLEP. VLEP heeft naar het oordeel van het hof in het licht van deze feiten en omstandigheden niet naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar gehandeld door in haar besluit van 7 oktober 2021 terug te komen van haar brief van 18 maart 2016. Het subsidiaire verzoek van Like Meat wordt dan ook afgewezen.

De zelfstandige verzoeken van VLEP zullen worden toegewezen. Het hof zal de dwangsom maximeren op een bedrag van € 100.000,-.

Uit het bovenstaande volgt dat de beschikking van de kantonrechter zal worden vernietigd. De verzoeken van Like Meat zullen alsnog worden afgewezen. De zelfstandige verzoeken van VLEP zullen worden toegewezen. Like Meat zal worden veroordeeld in de proceskosten van de eerste aanleg en van het hoger beroep.

- vernietigt de tussen partijen gegeven beschikking van de kantonrechter in de rechtbank Den Haag van 1 september 2022,

en opnieuw rechtdoende:

• -

  wijst de verzoeken van Like Meat af;

• -

  veroordeelt Like Meat om aan Pensioenfonds VLEP binnen vier weken na betekening van deze beschikking de informatie te verschaffen als omschreven in Hoofdstuk 4 van het uitvoeringsreglement vanaf 1 januari 2018, zulks op straffe van een dwangsom van € 500,- per dag dat Like Meat hier na bedoelde vier weken na betekening mee in gebreke blijft, tot een maximumbedrag van € 100.000,-;

• -

  spreekt uit dat Like Meat verplicht is vanaf 1 januari 2018 de premie te betalen overeenkomstig Hoofdstuk 3 van het uitvoeringsreglement;

• -

  veroordeelt Like Meat in de kosten van het geding in eerste aanleg, aan de zijde van VLEP tot op 1 september 2022 begroot op € 915,- aan salaris advocaat;

• -

  veroordeelt Like Meat in de kosten van het geding in hoger beroep, aan de zijde van VLEP tot op heden begroot op € 783,- aan verschotten en € 2.366,- aan salaris advocaat (2 punten tarief II);

• -

  verklaart deze beschikking uitvoerbaar bij voorraad.