Uitspraken

Ingenium vordert – samengevat – voor recht te verklaren dat Intrum Justitia is tekortgeschoten in de nakoming van de earn out‑overeenkomst, dan wel wijziging van deze overeenkomst wegens onvoorziene omstandigheden met schadeloosstelling. Voorts vordert zij een verklaring voor recht dat Intrum AB gehouden is schade te vergoeden die Ingenium als gevolg van de wanprestatie van Intrum Justitia heeft geleden. Verder vordert zij een verklaring voor recht dat Intrum AB en de commissarissen onrechtmatig jegens Ingenium hebben gehandeld en zijn gehouden tot schadevergoeding. Ingenium vordert dat Intrum c.s. wordt veroordeeld tot betaling van € 2.143.020 met rente, met beslissing over de proceskosten, met rente en nakosten.

Wat de grondslag van haar primaire vordering betreft, verwijt Ingenium Intrum Justitia onder meer dat zij de aandelen Buckaroo tijdens de earn out-periode heeft verhangen naar Intrum Finance, waardoor Intrum Justitia een viertal specifieke verplichtingen uit hoofde van de commercial letter niet langer kon nakomen, en Buckaroo de drempel voor de earn out-vergoeding niet kon halen.

Het hof stelt voorop dat de earn out-overeenkomst is tot stand gekomen tussen professionele partijen die zich bij de uitvoerige onderhandelingen hebben laten bijstaan door advocaten en accountants. Onder die omstandigheden dient voor het antwoord op de vraag welke zin partijen in de gegeven omstandigheden over en weer redelijkerwijze aan earn out-overeenkomst mochten toekennen en wat zij te dien aanzien redelijkerwijze van elkaar mochten verwachten, als uitgangspunt beslissend gewicht te worden toegekend aan de meest voor de hand liggende taalkundige betekenis van de bewoordingen van de specifieke bepalingen daarvan, gelezen in het licht van de overige, voor de uitleg relevante bepalingen van de earn out-overeenkomst.

Aan Ingenium kan worden toegegeven dat de commercial letter blijkens artikel 4 van de earn out-overeenkomst in aanmerking moet worden genomen bij het bepalen van het beleid van Buckaroo. De bewoordingen van artikel 4 zijn evenwel niet zodanig dwingend dat de commercial letter in alle gevallen leidend is. Daarin wordt (slechts) gesproken van taking into account, terwijl dit artikel verder juist benadrukt dat het beleid vrijelijk zal worden bepaald door Intrum Justitia (Nothing contained in this Agreement shall impair or restrict the Purchaser’s ability to conduct its businesses (…) as it deems fit in its sole discretion). Daar komt bij dat Intrum Justitia haar beleid niet specifiek dient te richten op het bewerkstelligen van een betaling op grond van de earn out-overeenkomst (The Purchaser has no obligation to operate the Group in order to achieve any Earn-Out Payment). Ingenium heeft ook erkend dat er geen verplichting van deze strekking op Intrum Justitia rust (the Sellers hereby waive any fiduciary duty of express or implied duty of the Purchaser to the Sellers (…) with respect to the achievement of the Earn-Out Payment(s) hereunder). Wel valt uit de tekst van de earn out-overeenkomst af te leiden dat partijen de mogelijkheid hebben opengelaten dat schending van verplichtingen zoals vervat in de commercial letter aanleiding kunnen zijn voor een vordering jegens Intrum Justitia (No act, or failure to act, of the Purchaser other than with regard to its obligations as included in the commercial agreement as set forth in Schedule [2] shall give rise to a claim by the Sellers against the Purchaser that the Purchaser’s conduct (or lack thereof) caused the Sellers to fail to achieve any Earn-Out Payments hereunder). Een taalkundige uitleg leidt derhalve tot het volgende: Intrum Justitia kon na de transactie zelfstandig het beleid van Buckaroo bepalen. Haar handelen behoefde niet te zijn gericht op het verschuldigd worden van earn out-betalingen. Wel diende zij rekening te houden met hetgeen is opgenomen in de commercial letter, terwijl de mogelijkheid van een schadevordering wegens schending van een verplichting in de commercial letter niet werd uitgesloten. Of, en zo, ja welke verplichtingen in de commercial letter zijn opgenomen, valt aan de hand van artikel 4 niet te beantwoorden.

Op grond van de tekst van de earn out-overeenkomst, gelezen in samenhang met de commercial letter, kan daarom niet worden geoordeeld dat Intrum Justitia enige verplichting jegens Ingenium heeft aanvaard, die ertoe leidt dat zij een of meer earn out-termijnen verschuldigd is geworden of op grond waarvan zij anderszins in de nakoming van de earn out-overeenkomst is tekortgeschoten en op die grond schadeplichtig is. In aanmerking genomen de entire agreement clause, heeft Ingenium onvoldoende feiten en omstandigheden aangevoerd op grond waarvan in weerwil van de tekst van de earn out-overeenkomst en de commercial letter anders moet worden geoordeeld. Ook is onvoldoende gemotiveerd gesteld dat partijen op latere datum nadere afspraken hebben gemaakt die voeren tot een andere slotsom. De omstandigheden dat partijen op 1 februari 2012 een stuurgroep hebben ingesteld die een actieplan met betrekking tot de commerciële samenwerking zou opstellen en dat de voorzitter van die stuurgroep in april 2012 is afgetreden, kunnen evenmin leiden tot het oordeel dat sprake is van een tekortkoming in de nakoming van de earn out-overeenkomst. Hetzelfde geldt voor de stelling dat Intrum Justitia Nederland de aan haar toebedeelde actiepunten van dat actieplan niet had geïmplementeerd en dat de verwachte synergievoordelen eind 2012 niet waren gerealiseerd. Ook heeft Ingenium tegen de achtergrond van de earn out-overeenkomst onvoldoende feitelijk toegelicht dat zij jegens (een van) geïntimeerden rechten kan ontlenen aan de door haar gestelde toezegging van [geïntimeerde sub 5] dat de Intrum groep in 2013 voor een bedrag van € 1,5 miljoen aan de omzet van Buckaroo zou bijdragen. Aan nadere bewijslevering op dit punt komt het hof daarom niet toe.

Het vorenstaande brengt mee dat dat de grieven 1 tot en met 4 falen. Ten overvloede voegt het hof hieraan toe dat, zelfs indien de commercial letter wel dwingende verplichtingen zou bevatten, deze verplichtingen in elk geval niet zonder ingebrekestelling kunnen leiden tot verzuim. Nu een ingebrekestelling ontbreekt – zoals de rechtbank in rov. 4.6 onbestreden heeft overwogen – moet de conclusie zijn dat Intrum Justitia in ieder geval niet in verzuim is komen te verkeren. De grieven 5, 6 en 7 bouwen op de voorgaande grieven voort en kunnen evenmin leiden tot vernietiging van het bestreden vonnis. Voor zover Ingenium nog heeft beoogd op te komen tegen de afwijzing van de op onvoorziene omstandigheden gegronde subsidiaire vordering onderschrijft het hof hetgeen de rechtbank in rov. 4.8 van het bestreden vonnis dienaangaande heeft overwogen.

De bewijsaanbiedingen hebben geen betrekking op voldoende concrete feiten en omstandigheden die, indien bewezen, tot een andere beslissing in deze zaak kunnen leiden en worden daarom als niet ter zake dienend gepasseerd.

De conclusie luidt dat alle grieven falen. Het vonnis waarvan beroep zal worden bekrachtigd. Ingenium zal als in het ongelijk gestelde partij worden verwezen in de kosten van het geding in appel. Intrum heeft aanspraak gemaakt op de werkelijk gemaakte proceskosten. Het hof ziet in de omstandigheden van het geval geen aanleiding om af te wijken van het gebruikelijke liquidatietarief.