Uitspraken

“Welzijn is een begrip waaronder een aantal zaken worden samengevat. Welzijn wordt in het woordenboek omschreven als de toestand waarbij men in materieel en geestelijk opzicht voorspoedig, gelukkig is. Instellingen die actief zijn in het bevorderen van het welzijn van eenieder, kunnen kwalificeren. Eenieder moet hier worden opgevat als een ruime kring, die openstaat voor iedereen en niet beperkt is tot een kleine groep, qua omvang of qua locatie. Onder welzijn vallen met name de doelen die vroeger onder charitatief werden gerangschikt, zoals armoedebestrijding, voedselbanken e.d. De instellingen moeten volgens hun doelstelling en met de door hen aangeboden diensten rechtstreeks het welzijn van anderen beogen, het is niet voldoende wanneer er slechts een bijkomend effect op het welzijn van anderen optreedt.”

Over de kwalificatie van gezondheidszorg als ‘algemeen nut’ is in datzelfde kamerstuk onder meer het volgende opgemerkt (blz. 25):

“Instellingen die zich met de gezondheidszorg bezighouden en zorgtaken verrichten, zullen doorgaans kwalificeren. Zoals hiervoor vermeld vallen ook verenigingen of stichtingen die door middel van sportbeoefening als doel beogen de gezondheidstoestand te verbeteren van mensen met een beperking of daardoor hun ziekte draaglijker te maken, in deze rubriek. (…)”

Over de kwalificatie van sportverenigingen is in wederom datzelfde kamerstuk onder meer opgemerkt (blz. 23):

“Ook sport is niet als zelfstandige rubriek opgenomen. Sportverenigingen kwalificeren op zichzelf beschouwd als vanouds niet als ANBI omdat zij in eerste instantie het eigen, particuliere belang van de leden van die vereniging behartigen en niet kunnen voldoen aan de voorwaarde om voor ten minste 90% het algemeen nut te beogen. Het algemeen belang wordt door deze verenigingen slechts op indirecte wijze gediend. (…)”

En voorts (Kamerstukken II 2011/12, 33 006, nr. 6, blz. 19):

“Sportbeoefening is zonder twijfel van belang, maar vooral gericht op het belang van het individu en niet van het algemeen nut. Een instelling die sportbeoefening mogelijk maakt voor haar leden dient slechts op indirecte wijze (als middel) het algemeen belang en dient vooral het particuliere belang van de leden. Om die reden kwalificeert een sportvereniging niet als ANBI. (…) Het kabinet onderkent het sociaal belang van deze instellingen, maar vindt in de omstandigheid dat deze instellingen het particulier belang van de leden dienen voldoende motivering om de fiscale voordelen niet in de volle breedte te geven, maar te beperken tot de vrijstellingen voor de schenk- en erfbelasting.”

Met betrekking tot de eis dat de werkzaamheden uitsluitend of nagenoeg uitsluitend het algemeen belang moeten dienen, is in de parlementaire geschiedenis het volgende opgemerkt (Kamerstukken II 2008/09, 31 930, nr. 9, blz. 61):

“De leden van de fractie van het CDA vragen zich in het bijzonder af waarom juist voor 90% gekozen is. Het antwoord op deze vraag is het volgende. Als uitgangspunt geldt dat een instelling uitsluitend (100%) het algemeen belang moet dienen. Dat wordt beoordeeld aan de hand van de activiteiten die de instelling met (de opbrengsten van) het vermogen verricht. Om te voorkomen dat incidentele, kleinschalige activiteiten tot het verlies van de ANBI-status zouden leiden, is in de wettekst de aanvulling ‘nagenoeg uitsluitend’ opgenomen om een kleine marge te geven om af te wijken van de 100% norm.”

Eiseres stelt terecht dat haar werkzaamheden niet zijn gericht op een besloten groep. In dit opzicht onderscheidt zij zich van bijvoorbeeld een sportvereniging met leden waarvan de activiteiten met name zijn gericht op het particulier belang van de leden van de vereniging. De activiteiten van eiseres zijn in beginsel toegankelijk voor een ieder, zodat dit geen reden kan zijn haar de anbi-status te onthouden. Dit neemt evenwel niet weg dat de activiteiten van eiseres naar het oordeel van de rechtbank hoofdzakelijk rechtstreeks zijn gericht op de particuliere belangen van de (betalende) bezoekers van de zwembaden. Zoals blijkt uit de opsomming van de activiteiten die de zwembaden aanbieden, is een aanzienlijk deel van die activiteiten gericht op ‘recreatie en ontspanning’. Van de activiteiten in deze categorie kan de rechtbank niet anders dan concluderen dat deze rechtstreeks en uitsluitend gericht zijn op de particuliere belangen van de bezoekers. Bezoekers die aan deze activiteiten deelnemen, zullen dit immers doen ter ontspanning, voor de gezelligheid en de sociale contacten, en ter bevordering van hun eigen gezondheid. Dat dit ongetwijfeld ook een gunstig effect heeft op het welzijn van de bezoekers neemt niet weg dat de doelstelling en activiteiten van eiseres hierop niet primair zijn gericht, zodat het algemeen belang niet rechtstreeks maar slechts zijdelings wordt gediend.

Voor een deel van de in de categorie ‘gezond en sportief’ genoemde activiteiten geldt naar het oordeel van de rechtbank hetzelfde, aangezien het hier ‘normale’ sportbeoefening betreft waarbij de particuliere belangen van de bezoekers worden gediend. De rechtbank verwijst tevens naar de hiervoor aangehaalde parlementaire geschiedenis waaruit blijkt dat normale sportbeoefening niet als ‘algemeen belang’ kwalificeert. Voor een deel van de in de categorie ‘gezond en sportief’ genoemde activiteiten geldt dat hiermee mogelijk primair het algemeen belang wordt gediend. De rechtbank doelt hiermee op de in [B] aangeboden activiteiten COPD zwemmen, diabetes in beweging, medisch zwemmen, zwemmen voor (ex-)hartpatiënten, zwemmen met beperking en zwemmen voor gehandicapten.

De omvang van de door eiseres aangeboden recreatieve activiteiten is echter zodanig dat zelfs als met een deel van de activiteiten wel rechtstreeks het algemeen belang wordt gediend, eiseres niet voldoet aan het 90%-of meer criterium. Gelet op het vorenstaande zijn de werkzaamheden van eiseres niet uitsluitend of nagenoeg uitsluitend gericht op het algemeen belang. De verwijzing naar culturele instellingen waarbij volgens eiseres eveneens de particuliere belangen van betalende bezoekers voorop staan, kan eiseres niet baten. De omstandigheid dat de activiteiten van deze instellingen mogelijk in het algemeen belang zijn, leidt er niet toe dat dit ook geldt voor de activiteiten van eiseres. Het betreft immers geheel andere activiteiten. Evenmin doet aan het oordeel van de rechtbank af dat eiseres geen winst nastreeft, dat zij subsidie ontvangt van de gemeente en dat een eventueel batig saldo na liquidatie wordt aangewend overeenkomstig het doel van eiseres. Dit zijn immers geen gronden om te worden aangemerkt als anbi.