Uitspraken

Allereerst dient beoordeeld te worden of de samenwerking al dan niet rechtsgeldig door [gedaagde] is opgezegd en tot ontbinding van de vof heeft geleid.

Op grond van artikel 7A:1683 BW kan een vennoot de samenwerking met de andere vennoot opzeggen. Een rechtsgeldige opzegging leidt tot ontbinding van de vof. Opzegging is een eenzijdige rechtshandeling die alleen rechtsgeldig is indien deze uitdrukkelijk aan de andere vennoot is geschied. Artikel 7A:1683 BW is van aanvullend recht wat betekent dat partijen bij overeenkomst kunnen afwijken van dit artikel. Gesteld noch gebleken is dat partijen onderling afspraken hebben gemaakt over de wijze van beëindiging van de vof en een eventuele opzegging van hun samenwerking. Dit betekent dat op grond van artikel 7A:1683 BW de samenwerking met [eiser] in beginsel door [gedaagde] kon worden opgezegd bij brief van 11 oktober 2013 tegen 15 oktober 2013 waardoor de vennootschap onder firma per die laatste datum is ontbonden.

Op grond van artikel 7A:1686 BW is een opzegging echter vernietigbaar, indien zij in strijd met de redelijkheid en billijkheid is geschied. Volgens [eiser] is van dit laatste sprake omdat [gedaagde] met de opzegging een financieel voordeel behaalt. Door de opzegging zal de toekomstige betaling onder de onteigeningszaak toevallen aan [gedaagde] en valt deze niet langer in de gemeenschap, aldus nog steeds [eiser]. [gedaagde] voert aan dat de overeenkomst met [A] niet namens de vof is aangegaan zodat er met de opzegging geen wijziging intreedt aan wie de opbrengst uit die zaak toevalt. Volgens [gedaagde] viel die immers ook voor de opzegging al uitsluitend aan hem toe. Als reden voor de opzegging heeft [gedaagde] onder meer aangevoerd dat hij onvrede had over de wijze waarop partijen hun samenwerking hadden ingericht en bezorgd te zijn over zijn inkomsten in de toekomst.

De rechtbank overweegt als volgt. Uit de door partijen overgelegde e-mails van april/mei 2013 blijkt dat partijen elkaar (over en weer) verwijten maakten over onder andere elkaars inbreng, de behaalde omzet in de vof (die in hoge mate achterbleef bij wat partijen voor ogen stond bij het aangaan van hun samenwerking) en het verschil in inkomsten tussen beide vennoten omdat [eiser] naast de opbrengsten uit de vof een vast inkomen uit een 40-urige werkweek ontving en [gedaagde] niet. Partijen hebben overleg gevoerd over een andere invulling van hun samenwerking, waarbij ook [gedaagde] inkomsten uit andere hoofde dan de vof zou willen gaan verwerven, maar partijen hebben daarover geen overeenstemming bereikt. Onder deze omstandigheden kan de opzegging door [gedaagde] niet als strijdig met de redelijkheid en billijkheid worden geacht, zodat de samenwerking rechtsgeldig is opgezegd door [gedaagde] waardoor de vof als ontbonden geldt per 15 oktober 2013.

Partijen verschillen van mening of de met [A] gesloten opdracht betreffende de onteigeningszaak is aangegaan door de vof of door [gedaagde] in privé. Op grond van de volgende feiten en omstandigheden oordeelt de rechtbank dat de overeenkomst met [A] namens de vof is aangegaan.

In de e-mail van 10 juni 2011, waarin [gedaagde] [eiser] op de hoogte stelt van de ontwikkelingen in de onteigeningszaak, schrijft [gedaagde] meermalen over [A] als ‘onze klant’. In de e-mail van 22 september 2011 van Van Berg aan [eiser] waarin hij [eiser] op de hoogte brengt van de op 21 september 2011 gemaakte afspraak met [A], schrijft hij [eiser] over ‘onze factuur’ en ‘Dit geeft een flinke omzet voor onze vof’. Dat de e-mail van 22 september 2011 stoere praat zou zijn en dikdoenerij van [gedaagde] en dat ten onrechte en onbedoeld de vof zou zijn genoemd in de e-mail, zoals door hem is aangevoerd, blijkt naar het oordeel van de rechtbank niet uit de tekst van de e-mail en komt de rechtbank ook overigens niet aannemelijk voor gelet op de inhoud van de eerdere e-mail van 10 juni 2011 waarin [gedaagde] ook al over [A] als ‘onze klant’ schrijft. Beide e-mails staan bovendien niet op zichzelf, want uit de navolgende feiten en omstandigheden volgt dat [gedaagde] ook in de uitvoering van de onteigeningszaak, heeft gehandeld als vennoot van de vof en niet in privé.

[gedaagde] heeft [eiser] steeds op de hoogte gesteld van de ontwikkelingen in de onteigeningszaak, zoals tussen partijen te doen gebruikelijk was in het kader van het onderling afleggen van rekening en verantwoording over hun voor de vof verrichte werkzaamheden.

Voorts zijn in de onteigeningszaak door derden betalingen verricht op de bankrekening van de vof en zijn door de vof facturen betaald aan derden. Dat dit laatste enkel gebeurde om btw voordeel te behalen en dat [eiser] hiervan zou hebben geweten en zou hebben begrepen dat dit enkel om die reden zou zijn gebeurd, is niet nader onderbouwd. Dat de factuur van Wijn en Stael advocaten contant door [A] zijn zou betaald aan [gedaagde], die op zijn beurt een deel van dit bedrag contant zou hebben betaald aan [eiser], is evenmin nader onderbouwd door [gedaagde], zodat de rechtbank aan deze verweren van [gedaagde] voorbij gaat.

Door [gedaagde] is verder het briefpapier, de naam en het logo van de vof gebruikt in zijn correspondentie met derden in de onteigeningszaak, te weten met projectontwikkelaar Heijmans, de gemeente Leusden en de Belastingdienst. Dat hij dit heeft gedaan, zoals door hem is aangevoerd, uitsluitend om meer gewicht te kunnen geven aan zijn correspondentie met deze derden en de opdracht slechts fictief door hem is ondergebracht in de vof, komt voor zijn risico en kan niet worden tegengeworpen aan [eiser] omdat gesteld noch gebleken is dat dit ‘fictieve’ gebruik is afgestemd met [eiser]. Dat beide partijen mogelijk de vof hebben gebruikt voor het kosteloos bijstaan van familieleden, zoals door [gedaagde] is aangevoerd, is niet van invloed op het voorgaande omdat bij [A] de werkzaamheden niet kosteloos werden verricht maar onder een no cure, no pay afspraak. Daardoor kan de onteigeningszaak niet gelijk gesteld worden aan andere zaken waarbij door partijen familieleden werden bijgestaan.

[gedaagde] heeft aangevoerd dat de opdracht niet namens de vof kan zijn aangegaan, omdat zijn werkzaamheden in de onteigeningszaak niet onder de doelomschrijving van de vof vallen. Door [eiser] is betwist dat de werkzaamheden niet onder de bedrijfsomschrijving vallen. Wat daar ook van zij, de rechtbank overweegt dat de werkzaamheden die door [gedaagde] in de onteigeningszaak zijn verricht niet dermate anders van aard waren dan te doen gebruikelijk in de vof. Door [gedaagde] is immers aangevoerd dat hij fiscaal juridisch advies heeft gegeven aan [A] en dat hij vanwege zijn fiscaal juridische kennis door [A] is aangezocht. Daar komt bij dat niet betwist is door [gedaagde] dat hij al zijn betaalde werkzaamheden voor derden uit naam van de vof verrichtte en geen andere inkomstenbron had dan de vof. Door [gedaagde] is pas nadat het conflict met [eiser] in april/mei 2013 is ontstaan, het standpunt ingenomen dat hij alleen recht zou hebben op de (mogelijke) inkomsten uit de no cure, no pay afspraak met [A] en niet de vof. Niet gesteld of gebleken is immers dat [gedaagde] dit standpunt al eerder tegenover [eiser] ingenomen heeft.

Op grond van de hiervoor genoemde feiten en omstandigheden, stelt de rechtbank vast dat de opdracht gesloten met [A] betreffende de onteigeningszaak is aangegaan door de vof en niet door [gedaagde] in privé.

Door [eiser] is de helft van de opbrengst van de onteigeningszaak gevorderd, op de grondslag dat deze opdracht namens de vof is aangegaan. Deze vordering wordt afgewezen omdat [eiser] eraan voorbij gaat dat door de rechtsgeldige opzegging de vof is ontbonden en de fase van vereffening is ingetreden waarbij tot een verdeling van de gemeenschappelijke goederen moet worden gekomen. Dit heeft tot gevolg dat [eiser] geen betaling kan eisen van de helft van de opbrengst van de onteigeningszaak, althans niet op de grondslag dat het een overeenkomst aangegaan door de vof betreft. De (opbrengst van de) onteigeningszaak vormt immers onderdeel van de verdeling van de gemeenschap over welke verdeling partijen tot afspraken moeten komen. Indien partijen niet tot overeenstemming kunnen komen over de verdeling van de gemeenschap, dan bepaalt artikel 3:185 BW dat de rechter op vordering van de meest gerede partij de wijze van verdeling gelast of zelf de verdeling vaststelt, rekening houdende naar billijkheid zowel met de belangen van partijen als met het algemeen belang. Door geen der partijen is echter in onderhavige procedure een verdeling van de gemeenschap gevorderd.

Door [eiser] is gevorderd de afgifte van stukken en bescheiden, teneinde aan te kunnen tonen dat de onteigeningszaak namens de vof is aangegaan, als ook zodat duidelijk wordt of en zo ja, wanneer de vof welk bedrag van [A] kan ontvangen. In ditzelfde kader dient [gedaagde] ook zijn medewerking te verlenen om niet nader door [eiser] genoemde bescheiden, correspondentie, facturen etc. betreffende de onteigeningszaak en die zich bij derden bevinden, te laten afgeven aan [eiser], aldus nog steeds [eiser]. De door [eiser] gestelde grondslag voor deze vordering is artikel 843a Rv.

De rechtbank wijst deze vorderingen af en overweegt hiertoe als volgt. Artikel 843a Rv biedt geen grondslag voor een algemeen inzage recht maar slechts voor een recht op inzage op bepaalde met name genoemde stukken, bij de inzage waarvan die partij bovendien een rechtmatig belang moet hebben. Voor zover de afgifte gevorderd is om te kunnen bewijzen dat de onteigeningszaak namens de vof is aangegaan, is het belang bij toewijzing komen te vervallen omdat de gevorderde verklaring voor recht dat dit het geval is, wordt toegewezen. De opsomming van de stukken waarvan [eiser] de afgifte vordert, is verder te onbepaald, hetgeen voorts reden vormt om de vordering af te wijzen.

Voor wat betreft het onder E gevorderde is door [eiser] gesteld dat [gedaagde] onrechtmatig jegens hem heeft gehandeld door een factuur te sturen aan Compendium Medicum voor werkzaamheden die door de vof zijn verricht. [eiser] heeft een vermoeden dat er door [gedaagde] meer klanten van de vof zijn gefactureerd. De door [eiser] bedoelde factuur aan Compendium Medicum dateert van 4 december 2013, derhalve van na de ontbinding van de vof. Blijkens de omschrijving ziet de factuur op werkzaamheden betreffende het jaarrapport 2012, e-mailverkeer, aangiften en advies van 7 uur tegen een uurtarief van € 120,00, exclusief btw. Volgens [eiser] zijn de door hem verrichte werkzaamheden voor deze klant niet gefactureerd en is hij ten onrechte onbetaald gebleven. Door [gedaagde] is ter comparitie aangevoerd dat door hem in november 2013 maar in elk geval na de ontbinding van de vof, werkzaamheden voor deze klant zijn verricht, zodat het hem vrijstond om de klant op eigen naam voor zijn werkzaamheden te facturen.

De rechtbank overweegt dat het geschil met betrekking tot de door [gedaagde] aan Compendium Medicum gefactureerde werkzaamheden, ziet op werkzaamheden die zijn verricht nadat de vof is ontbonden. Door [eiser] is onvoldoende onderbouwd dat hierbij ook door hem verrichte werkzaamheden door [gedaagde] zijn gedeclareerd. Zonder nadere toelichting, dit ontbreekt, valt niet in te zien waarom het onrechtmatig zou zijn dat [gedaagde] voor zijn werkzaamheden heeft gedeclareerd. Mogelijk dat in het kader van de vereffening en verdeling van de gemeenschap, partijen over deze klant nog tot afspraken moeten komen, maar de (eventuele) discussie hierover valt buiten de reikwijdte van onderhavig verschil, zoals eerder al is opgemerkt. Voor zover het onder E. gevorderde ziet op onrechtmatig handelen van [gedaagde] omdat hij ook andere klanten van de vof zou hebben gefactureerd, is deze stelling niet onderbouwd en wordt deze om die reden afgewezen.

Door [eiser] is voor wat betreft het onder G. gevorderde, onvoldoende onderbouwd dat [gedaagde] onrechtmatig handelt door klanten van de vof te benaderen met als doel voor hem te kiezen en hij zich daarbij ongunstig, onjuist schadelijk of denigrerend uitlaat over [eiser], zoals door [eiser] is gesteld. Door [eiser] is deze stelling onderbouwd met de onder punt 2.23. en 2.24. genoemde e-mails, maar daarin kan geen steun voor deze stelling worden gevonden. Hieruit blijkt immers niet dat [gedaagde] klanten van de vof actief benaderd heeft en evenmin dat hij zich onrechtmatig jegens hen over [eiser] heeft uitgelaten. Dit heeft tot gevolg dat het onder G. gevorderde wordt afgewezen.

Omdat het gevorderde onder B is toegewezen en de vorderingen onder A en C zijn afgewezen, komt de rechtbank toe aan het subsidiair gevorderde onder H. Door [eiser] is deze vordering ter comparitie nader toegelicht met de stelling dat op het moment dat de vof is ontbonden en [eiser] niet de gelden ontvangt waar hij recht op heeft, hij schade lijdt. De rechtbank kan deze stelling niet volgen. Ten onrechte gaat [eiser] voorbij aan de vereffeningsfase en de verdeling van de tot de gemeenschap behorende goederen, waaronder (de opbrengst van) de onteigeningszaak. De vordering wordt afgewezen.

Het voorgaande heeft tot gevolg dat met uitzondering van het onder B. gevorderde, alle vorderingen worden afgewezen.

Aangezien elk van partijen als op enig punt in het ongelijk gesteld is te beschouwen, zullen de proceskosten worden gecompenseerd op de hierna te vermelden wijze.