Uitspraken

Op 15 juni 2014, iets na 23.00 uur, heeft binnen de bebouwde kom, op de Kanaalweg te Leiden, waar een maximale snelheid van 50 kilometer per uur was toegestaan, ter hoogte van een oversteekplaats voor fietsers, een aanrijding plaatsgevonden tussen de personenauto waarin verdachte als bestuurder reed en een fietsster (hierna ook: het slachtoffer). Het slachtoffer stak met haar fiets door rood de oversteekplaats over op het moment dat verdachte met groen licht en hoge snelheid aan kwam rijden. Verdachte trapte op de rem maar kon zijn voertuig niet meer op tijd tot stilstand brengen en kwam met de voorzijde van zijn voertuig in botsing met de rechterzijde van de fiets. Het slachtoffer werd als gevolg van de aanrijding door de lucht geslingerd en kwam ongeveer 30,5 meter voorbij de plaats van de aanrijding op het wegdek terecht.1 Het slachtoffer is op 16 juni 2014 in het ziekenhuis ten gevolge van de verwondingen die zij door de aanrijding heeft opgelopen, overleden.2

De officier van justitie heeft zich op het standpunt gesteld dat het subsidiair tenlastegelegde kan worden bewezenverklaard. Zij heeft het door haar bewezen geachte als grove schuld gekwalificeerd.

De verdediging heeft vrijspraak bepleit van het primair tenlastegelegde en zich op het standpunt gesteld dat verdachte hooguit zeer onvoorzichtig, althans aanmerkelijk onvoorzichtig heeft gehandeld.

Snelheid:

Na het ongeval was een remspoor van meer dan 80 meter op het wegdek en in de berm te zien.

Verder hebben meerdere getuigen verklaard dat zij een auto met hoge snelheid de oversteekplaats zagen of hoorden naderen. Getuige [getuige 1] hoorde vanuit de richting van de Kanaalweg het geluid van een slippende auto.4 Getuige [getuige 2] heeft verklaard dat zij, vlak nadat de zwarte auto haar en haar moeder met hoge snelheid voorbij was gereden, een voertuig heel hard hoorde remmen, gevolgd door het geluid van een harde klap. Ze zag het meisje dat ze eerder op de kruising had zien staan door de lucht vliegen.5 Getuige [getuige 3] hoorde een auto heel hard aankomen en draaide zich daarom om. Ze zag vrijwel direct dat die auto begon te remmen. Ze zag een lichaam in een boog door de lucht vliegen.6

Verdachte heeft zelf zowel tegenover de politie als tegenover de rechter-commissaris ontkend dat hij met veel te hoge snelheid heeft gereden. Hij dacht dat hij niet harder had gereden dan 55 a 60 kilometer per uur. Ter terechtzitting heeft de verdachte aan deze eerdere verklaringen toegevoegd dat hij de uitkomst van het technisch onderzoek niet betwist, maar dat hij voor zijn gevoel niet harder heeft gereden dan 60 a 70 kilometer per uur.7

Blijkens de berekeningen aan de hand van de lengte van het linker remblokkeerspoor in de verkeersongevallenanalyse van 18 juni 2014 zou de oorspronkelijk gereden snelheid van verdachte 115 kilometer per uur hebben bedragen.8 In de uitgebreide ongevallenanalyse van 4 augustus 2014 heeft ten aanzien van die berekeningen – met meerekenen van het gegeven dat het rechter blokkerspoor zich een groot aantal meters voortzette in de berm – een correctie plaatsgevonden op de gemiddelde remvertraging, zodat de minimale snelheid van verdachte is vastgesteld op 103,82 kilometer per uur en de maximale snelheid op 107,28 kilometer per uur.9

De rechtbank acht de resultaten van de uitgebreide ongevallenanalyse betrouwbaar en zal gelet op het vorenstaande uitgaan van een snelheid van 105 kilometer per uur.

Opzet/ schuld

Nu vaststaat dat verdachte op de Kanaalweg in Leiden ruim twee keer zo hard heeft gereden als de aldaar geldende maximaal toegestane snelheid, zal de rechtbank moeten oordelen of deze gedraging, gegeven de aard en de ernst daarvan alsmede de overige omstandigheden van het geval, leidt tot de conclusie dat verdachte (voorwaardelijk) opzet heeft gehad op de dood van het slachtoffer of dat verdachte schuld heeft aan het verkeersongeval in de zin van artikel 6 van de Wegenverkeerswet 1994.

Om tot een bewezenverklaring van de primair tenlastegelegde doodslag te komen dient verdachte de bedoeling te hebben gehad om het slachtoffer te doden of in ieder geval willens en wetens de aanmerkelijke kans te hebben aanvaard dat zijn rijgedrag tot een dodelijk verkeersslachtoffer zou leiden. Daarvan is niet gebleken. De rechtbank is met de officier van justitie en de verdediging van oordeel dat ook voor het aannemen van voorwaardelijk opzet op de dood van het slachtoffer onvoldoende grond aanwezig is. Er was nauwelijks verkeer op de Kanaalweg en het verkeerslicht voor verdachte stond op groen. Het enkele feit dat verdachte met veel te hoge snelheid de oversteekplaats heeft genaderd is onvoldoende om tot de aanwezigheid van (voorwaardelijk) opzet op een ongeval met dodelijke afloop te concluderen.

Verdachte wordt van het primair tenlastegelegde vrijgesproken.

Ten aanzien van het subsidiair tenlastegelegde overweegt de rechtbank als volgt. Om de aanwezigheid van schuld in de zin van artikel 6 van de Wegenverkeerswet 1994 te beoordelen, dient de rechtbank de vraag te beantwoorden of er sprake was van roekeloosheid of dat verdachte zich zeer, althans aanmerkelijk onvoorzichtig of onoplettend heeft gedragen.

Volgens vaste jusrisprudentie, met name meerdere recente uitspraken van de Hoge Raad, wordt roekeloosheid, zijnde de zwaarste aan opzet grenzende schuldvorm, slechts in uitzonderlijke gevallen aangenomen. Uit de bewijsmiddelen dient dan te volgen dat door een buitengewoon onvoorzichtige gedraging van verdachte een zeer ernstig gevaar in het leven is geroepen waarvan verdachte zich bewust was, althans had moeten zijn. Hiervan is uit het onderzoek ter terechtzitting niet gebleken.

Van onvoorzichtig, onoplettend of onachtzaam handelen is sprake indien het handelen wederrechtelijk was en de gevolgen daarvan voorzienbaar. Nu verdachte het dubbele van de toegestane maximale snelheid heeft gereden is daarmee de wederrechtelijkheid van zijn handelen wettig en overtuigend bewezen. De rechtbank is voorts van oordeel dat verdachte de gevolgen van zijn wederrechtelijke handelen kon en behoorde te voorzien. Hij kende de weg en wist dat hij een oversteekplaats voor fietser- en bromfietsers naderde. Daarbij had hij ook kunnen voorzien dat hij, als er een fietser ongeacht de kleur van het verkeerslicht op dat moment zou oversteken, niet in staat zou zijn om zijn auto tijdig tot stilstand te brengen en dat door zo te handelen de reële kans ontstond dat er een dodelijk slachtoffer zou vallen. Verdachte heeft naar het oordeel van de rechtbank dan ook zeer onvoorzichtig en onoplettend gehandeld.

De rechtbank verklaart bewezen dat:

hij op 15 juni 2014 te Leiden als verkeersdeelnemer, namelijk als bestuurder van een motorrijtuig, daarmede rijdende over de weg, Kanaalweg, zich zodanig heeft gedragen dat een aan zijn schuld te wijten verkeersongeval heeft plaatsgevonden door zeer onvoorzichtig en onoplettend

tengevolge waarvan hij [slachtoffer] heeft aangereden,

waardoor die [slachtoffer] werd gedood,

terwijl het feit is veroorzaakt of mede is veroorzaakt doordat hij een krachtens deze wet (de Wegenverkeerswet 1994) vastgestelde maximumsnelheid in ernstige mate heeft overschreden (door op de Kanaalweg te rijden met een snelheid van ongeveer 105 km/u).