Uitspraken

Tempo-Team legt aan haar vordering ten grondslag dat [gedaagde] aansprakelijk is voor haar schade op grond van wanprestatie, artikel 6:74 van het Burgerlijk Wetboek (BW). Volgens Tempo-Team is [gedaagde] tekortgeschoten in zijn verplichtingen op grond van de overeenkomst van opdracht, omdat hij heeft nagelaten (voldoende) zorg te dragen voor het tijdig (laten) betekenen van het exploot. Ook na uitbesteding van de betekening aan [deurwaarder] is [gedaagde] hiervoor volgens Tempo-Team verantwoordelijk gebleven. De tekortkoming in de nakoming kan [gedaagde] daarom ook worden toegerekend. [gedaagde] verkeert van rechtswege in verzuim vanaf de datum dat het exploot betekend had moeten worden, aldus steeds Tempo-Team.

[gedaagde] erkent dat het exploot niet is betekend door [deurwaarder], maar hij betwist dat hij daarvoor aansprakelijk is. [gedaagde] voert daartoe (primair) aan dat deze fout hem niet kan worden toegerekend, omdat deze niet aan zijn schuld te wijten is, maar aan een ICT-fout bij [deurwaarder]. Het was volgens [gedaagde] gebruikelijk (en bekend bij Tempo-Team) dat [gedaagde] opdrachten buiten zijn ambtsgebied uitbesteedde aan collega’s. Daarnaast voert [gedaagde] aan dat het gezien de geringe hoogte van de door Tempo-Team aan hem betaalde opdrachtsom van omstreeks € 125,-, onredelijk is om het risico van de door Tempo-Team gestelde schade volledig bij hem neer te leggen. De vergoeding voor deze werkzaamheden is onvoldoende om de kosten van een adequate aansprakelijkheidsverzekering te dekken en deze is dan ook door [gedaagde] uit andere middelen bekostigd. Ten slotte beroept [gedaagde] zich op de exoneratieclausule in zijn algemene voorwaarden (zie hiervoor onder 2.10). [gedaagde] voert aan dat hem een beroep hierop toekomt, nu er aan zijn zijde geen sprake is geweest van opzet of grove schuld. Hij heeft immers voor het versturen van de opdracht aan [deurwaarder] telefonisch contact gehad met [naam 3] over de opdracht en hij heeft [deurwaarder] daarna tweemaal een rappel heeft gestuurd.

Tempo-Team betwist dat [gedaagde] een beroep op zijn exoneratieclausule toekomt, primair omdat volgens Tempo-Team zijn nalaten wel degelijk kwalificeert als grove schuld en subsidiair omdat het beroep volgens haar in strijd is met de redelijkheid en billijkheid.

[gedaagde] heeft zijn aansprakelijkheid evenwel uitgesloten in zijn algemene voorwaarden, voor zover geen sprake is van opzet of grove schuld. Door Tempo-Team wordt niet betwist dat deze algemene voorwaarden tussen partijen van toepassing zijn. Anders dan Tempo-Team stelt, is naar het oordeel van de rechtbank de fout van [gedaagde] niet te wijten aan (zijn) opzet of grove schuld. Dat [gedaagde] onder de hiervoor overwogen omstandigheden niet heeft geverifieerd of de opdracht goed bij [deurwaarder] was aangekomen, is weliswaar slordig en een tekortkoming in de nakoming van zijn zorgplicht, maar dit valt naar het oordeel van de rechtbank niet te kwalificeren als grove nalatigheid. De rechtbank acht bij dat oordeel van belang dat [gedaagde] (onbetwist) heeft aangevoerd dat hij [deurwaarder] op de dag van de toezending van de opdracht telefonisch heeft gesproken en dat deze aan hem zou hebben bevestigd dat de opdracht zou worden uitgevoerd (na ontvangst van de stukken). Verder staat vast dat [gedaagde] voor 30 april 2013 per e-mail nog een herinnering heeft gestuurd naar [deurwaarder], zonder dat hij ervan op de hoogte was dat zijn e-mails niet aankwamen. De vraag die dan aan de orde is, is of [gedaagde] zich ter afwering van zijn aansprakelijkheid mag beroepen op het exoneratiebeding in zijn algemene voorwaarden.

De rechtbank overweegt dat het antwoord op de vraag of de redelijkheid en billijkheid in een gegeven geval op grond van artikel 6:248 BW aan een beroep op een contractueel beding in de weg staan, afhangt van tal van omstandigheden, zoals de aard en de verder inhoud van de overeenkomst, de maatschappelijke positie en de onderlinge verhouding van partijen, de wijze waarop het beding tot stand is gekomen, de mate waarin de wederpartij zich de strekking van het beding bewust is geweest, en (bij exoneratiebedingen) de zwaarte van de schuld, mede in verband met de aard en de ernst van de bij de gedraging betrokken belangen. Alle relevante omstandigheden dienen aldus in aanmerking te worden genomen, voor zover aangevoerd in het processuele debat. De stelplicht en bewijslast met betrekking tot het bestaan van dergelijke omstandigheden rusten in beginsel op degene die aan het beroep op het exoneratiebeding tegenwerpt dat het in strijd met de redelijkheid en billijkheid is, derhalve op Tempo-Team.

In aanmerking dient dus te worden genomen hoe laakbaar het verzuim is dat tot aansprakelijkheid zou moeten leiden, wat de gevolgen van het verzuim zijn en in hoeverre daardoor ontstane schade door verzekering is gedekt. Tempo-Team heeft in dat kader terecht een beroep gedaan op bestaan van een aansprakelijkheidsverzekering aan de zijde van [gedaagde], op de ernst van het tekortschieten van [gedaagde] alsmede de grote financiële gevolgen die dit voor Tempo-Team heeft gehad. [gedaagde] heeft ondanks tot twijfel aanleiding gevende aanwijzingen niet geverifieerd of [deurwaarder] de opdracht tot het uitbrengen van het exploot in goede orde had ontvangen en heeft daarbij betrekkelijk eenvoudige maatregelen ter voorkoming van aanzienlijke schade van zijn opdrachtgever achterwege gelaten. Daarmee heeft Tempo-Team terecht gesteld dat [gedaagde] in hoge mate een verwijt treft van het niet tijdig betekenen van het exploot, terwijl het belang van Tempo-Team bij tijdige opzegging voor [gedaagde] kenbaar groot was. In dat verband overweegt de rechtbank nog dat er voor [gedaagde] geen aanleiding was te veronderstellen dat Tempo-Team naast de aan hem verleende opdracht tot betekening van de opzegging, ook zelf nog per aangetekende brief zou opzeggen. De conclusie van het voorgaande is dat een beroep van [gedaagde] op het exoneratiebeding in strijd is met de redelijkheid en billijkheid. Deze clausule ontslaat hem daarom in dit geval niet uit zijn aansprakelijkheid voor de schade van Tempo-Team, voor zover deze schade in redelijkheid aan de tekortkoming valt toe te rekenen.

Tempo-Team stelt dat zij door de niet tijdige opzegging (in beginsel) voor een aanvullende termijn van 5 jaar zou moeten huren voor € 56.310,- per jaar, terwijl zij vanwege de marktomstandigheden op die locatie geen vestiging meer wilde uitoefenen. Hierdoor was de verhuurster in de positie gekomen dat zij verder strekkende eisen kon gaan stellen met betrekking tot een huuropvolging door de destijds geïnteresseerde nieuwe huurder (Luba), die hierdoor is afgehaakt. Tempo-Team stelt dat haar schade bestaat uit de volgende posten:

1. Tempo-Team heeft (uiteindelijk) een nieuwe partij gevonden die de huur wilde overnemen (Subway Realty). Wel heeft zij aan de verhuurster een afkoopsom moeten betalen ter grootte van het verschil tussen de door Tempo-Team te betalen huurprijs en de nieuwe huurprijs van Subway Realty over de periode van 1 maart 2013 tot en met 30 april 2018, neerkomende op € 130.768,- exclusief BTW;

2. Ook heeft Tempo-Team een garantie moeten afgeven voor de verplichting van de huurbetalingen van de opvolgend huurder ten bedrage van € 160.167,- exclusief BTW, zodat zij nog het risico loopt op aanvullende schade;

3. Daarnaast heeft zij door deze vertraging maanden extra huur betaald, waarvan zij er vier als schadevergoeding van [gedaagde] vordert;

4. Ten slotte stelt Tempo-Team dat zij (advies)kosten heeft gemaakt ter voldoening aan haar schadebeperkingsplicht.

[gedaagde] voert als verweer tegen de gevorderde schade primair aan dat er geen causaal verband bestaat tussen het niet uitbrengen van het exploot en de door Tempo-Team gestelde schade, omdat volgens hem het enkele uitblijven van de opzegging per deurwaardersexploot niet aan de opzegging in de weg zou hebben gestaan, indien Tempo-Team de verhuurster zelf reeds van de opzegging op de hoogte zou hebben gesteld. Dit had van Tempo-Team - gezien haar belang bij de tijdige opzegging - ook verwacht mogen worden. De schade als gevolg van het verlengen van de huurovereenkomst met vijf jaren kan dan ook niet aan [gedaagde] worden toegerekend, althans niet geheel, aldus [gedaagde].

Daarnaast voert [gedaagde] aan dat op grond van de op Tempo-Team rustende schadebeperkingsplicht van haar verwacht had mogen worden dat zij de verhuurster na de brief van 15 mei 2012 zou hebben ingelicht over de gang van zaken en de huurverlenging zou hebben aangevochten, dan wel zou hebben aangedrongen op een conversie ex artikel 3:42 BW. De verhuurster zou zich dan gezien de beperkte termijnoverschrijding in redelijkheid niet daarop hebben mogen beroepen. Tempo-Team lijkt zich echter direct bij de huurverlenging te hebben neergelegd, terwijl door het aanvechten van de huurverlenging de gehele schade had kunnen worden voorkomen, aldus [gedaagde].

Ook los daarvan dient de schade volgens [gedaagde] (grotendeels) voor eigen rekening van Tempo-Team te blijven, omdat gezien voornoemd belang van Tempo-Team bij een tijdige opzegging, van haar verwacht had mogen worden dat zij de verhuurster zelf van (haar voornemen tot) de opzegging op de hoogte had moeten stellen en contact had moeten opnemen met [gedaagde] met de vraag of de opzegging reeds betekend was. Nu zij dit heeft nagelaten, dient de schade als gevolg van de niet tijdige huuropzegging (gedeeltelijk) voor haar eigen rekening te blijven. Ten slotte betwist [gedaagde] ook de hoogte van de schade.

De rechtbank overweegt dat vast staat dat er een causaal verband bestaat tussen de aan [gedaagde] toe te rekenen fout (de niet tijdige-betekening van de huuropzegging) en het doorlopen van het huurcontract voor in beginsel wederom vijf jaar. Het feit dat Tempo-Team naast het laten uitbrengen van een deurwaardersexploot de huurovereenkomst ook zelf had kunnen opzeggen bij aangetekend schrijven, doet daar niet aan af. Daar bestond immers volgens het huurcontract geen verplichting toe en Tempo-Team had met de inschakeling van een deurwaarder voor het uitbrengen van het exploot erop mogen vertrouwen dat dit tijdig zou gebeuren en van haar hoefde niet te worden verwacht dat zij voor alle zekerheid ook nog zelf het huurcontract zou opzeggen bij aangetekend schrijven.

Vervolgens komt aan de orde de vraag of schade (deels) mede een gevolg is van een omstandigheid die volgens artikel 6:101 BW (gedeeltelijk) als eigen schuld aan Tempo-Team kan worden toegerekend. De stelplicht en bewijslast van eigen schuld van Tempo-Team rust op [gedaagde].

De rechtbank acht het - zoals hiervoor ook is overwogen - niet verwijtbaar dat Tempo-Team niet tevens zelf een opzegging aan de verhuurster heeft verzonden, nu hiertoe voor Tempo-Team geen verplichting bestond en zij erop mocht vertrouwen dat [gedaagde] zou zorgen voor een tijdige opzegging. Deze omstandigheid levert naar het oordeel van de rechtbank dan ook geen eigen schuld op.

Evenmin heeft [gedaagde] naar het oordeel van de rechtbank voldoende gesteld dat Tempo-Team niet (althans onvoldoende) aan haar schadebeperkingsplicht heeft voldaan. Uitgangspunt is immers dat de opzegging te laat was en dat de huurovereenkomst was verlengd. Tempo-Team heeft aangevoerd dat zij zich in het geheel niet heeft neergelegd bij de huurverlenging, maar dat zij daarna onder druk is gezet door de verhuurster en uiteindelijk een regeling heeft getroffen, waarbij zij de schade tot de helft heeft weten te beperken. [gedaagde] heeft onvoldoende aangevoerd dat een beroep op conversie richting de verhuurder gezien de omstandigheden succesvol zou zijn en dat een gerechtelijke procedure tegen de verhuurster tot gevolg zou hebben gehad dat Tempo-Team haar schade verder had kunnen beperken.

Wat betreft de hoogte van de door Tempo-Team gevorderde schadevergoeding overweegt de rechtbank dat Tempo-Team - na de gemotiveerde betwisting door [gedaagde] (onder verwijzing naar de door hem overgelegde e-mail van 22 augustus 2012 van Effort Huisvesting, zie hiervoor onder 2.13) dat Luba mede om redenen die betrekking hadden op de ligging van het gehuurde had afgezien van overname van de huurovereenkomst - onvoldoende heeft gesteld dat er een causaal verband bestaat met de niet-tijdige huuropzegging en het niet-overnemen van de huurovereenkomst door Luba per 1 september 2012. Uitgangspunt is dan dat de huurovereenkomst tussen Tempo-Team en de verhuurster (zonder de fout van [gedaagde], dus bij tijdige opzegging) in beginsel zou zijn doorgelopen tot 30 april 2013 en Tempo-Team dus tot die datum huur zou hebben moeten betalen. Tempo-Team heeft tevens onvoldoende gesteld dat er een reële kans was dat zij in die situatie eerder een nieuwe huurder zou hebben gevonden. Aan bewijslevering door Tempo-Team wordt hierdoor niet toegekomen. De onder 4.9 sub C genoemde vordering van Tempo-Team wordt daarom afgewezen.

[gedaagde] heeft de inhoud van de beëindigingsovereenkomst met de verhuurster op zichzelf niet betwist en hiervoor is reeds overwogen dat Tempo-Team op dit punt voldoende aan haar schadebeperkingsplicht heeft voldaan. Dit brengt met zich dat het verschil in huurprijs dat Tempo-Team op grond van deze overeenkomst aan de verhuurster dient te betalen huurprijs en over de periode van 1 maart 2013 tot en met 30 april 2018, van € 130.768,- exclusief BTW als schade door [gedaagde] aan Tempo-Team dient te worden vergoed.

De door Tempo-Team gevorderde bemiddelingskosten zullen eveneens worden toegewezen, nu zij voldoende heeft gesteld dat zij deze kosten heeft gemaakt ter beperking van haar schade. Tempo-Team heeft daarbij uiteengezet dat bij tijdige opzegging inschakeling van een juridisch adviseur en bemiddelaar niet nodig zou zijn geweest, omdat in dat geval een eenvoudiger beëindigingsovereenkomst had kunnen worden opgesteld. Door de fout van de deurwaarder stelde de verhuurder extra eisen en moest een veel complexere overeenkomst worden gemaakt, waarin garanties en een vergoeding voor het verschil in huur moesten worden opgenomen, aldus Tempo-Team. De stelling van [gedaagde] dat Tempo-Team ook bij tijdige opzegging (bemiddelings)kosten zou hebben gemaakt voor het zoeken naar een partij die de huurovereenkomst eerder dan 30 april 2013 zou willen overnemen, is onvoldoende onderbouwd. Aangenomen kan worden dat in dat geval bij een geslaagde bemiddeling die bemiddelingskosten zouden zijn weggevallen tegen de vermindering van de huurpenningen en dat indien de bemiddeling niet zou zijn geslaagd, geen kosten in rekening zouden zijn gebracht. De bemiddelingskosten zullen derhalve worden toegewezen voor zover de door Tempo-Team overgelegde facturen betrekking hebben op de beperking van haar schade. De rechtbank zal vergoeding van de volgende facturen (exclusief BTW) toewijzen:

• -

  Factuur Werk & Wet € 477,00;

• -

  Factuur Vastgoedjager € 2.980,00;

• -

  Factuur Werk & Wet € 79,50;

• -

  Factuur Effort Huisvesting € 7.883,40;

• -

  Factuur Werk & Wet € 238,50;

• -

  Factuur Vastgoedjager € 1.250,00;

TOTAAL € 12.908,40

De rechtbank ziet geen aanleiding het door [gedaagde] gestelde eigen risico van zijn aansprakelijkheidsverzekering van € 2.500,00 op grond van de redelijkheid en billijkheid in mindering te brengen op het verschuldigde schadebedrag. [gedaagde] heeft ook niet onderbouwd waarom een verlaging van het schadebedrag ertoe zou leiden dat hij geen eigen risico meer verschuldigd zou zijn.

Het voorgaande brengt met zich dat [gedaagde] zal worden veroordeeld tot betaling van een schadevergoeding van in totaal € 143.676,40, te vermeerderen met de wettelijke rente ex artikel 6:119 BW vanaf de dag der dagvaarding tot aan de dag van voldoening.

Nu [gedaagde] zoals hiervoor is overwogen wordt veroordeeld tot betaling van een schadevergoeding van € 143.676,40 heeft Tempo-Team geen belang meer tevens voor recht te verklaren dat [gedaagde] aansprakelijk is voor de door Tempo-Team geleden schade tot dat bedrag. De vordering onder 1 van het petitum van de dagvaarding van Tempo-Team wordt om die reden afgewezen.

Tempo-Team heeft daarnaast gevorderd dat de rechtbank voor recht verklaart dat - kort gezegd - [gedaagde] ook aansprakelijk is voor de (eventueel) nog door Tempo-Team te lijden schade op grond van de garantieverplichting van artikel 5 van de beëindigingovereenkomst. Deze vordering zal worden toegewezen als na te melden.

[gedaagde] zal als de in overwegende mate in het ongelijk gestelde partij worden veroordeeld in de proceskosten van Tempo-Team. Deze kosten worden gesteld op:

- exploot € 77,52

- griffierecht 3.829,00

- salaris advocaat 5.000,00 (2 ½ punt × tarief € 2.000,00)

Totaal € 8.906,52

De gevorderde vergoeding van nakosten zal worden toegewezen als na te melden.