Uitspraken

in het geding tussen:

en

de directeur van de Belastingdienst, kantoor [P], de Inspecteur,

op het hoger beroep van belanghebbende tegen de uitspraak van de rechtbank Den Haag (hierna: de Rechtbank) van 16 mei 2013, nummer SGR 12/3618, betreffende de onder 1.1 vermelde aanslag en beschikking.

1.1. Aan belanghebbende is voor het jaar 2008 een aanslag in de inkomstenbelasting en de premie volksverzekeringen opgelegd, berekend naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 171.328 en een belastbaar inkomen uit sparen en beleggen van € 16.634 (hierna: de aanslag). Tevens heeft de Inspecteur aan belanghebbende bij beschikking € 6.914 aan heffingsrente in rekening gebracht (hierna: de beschikking heffingsrente).

1.2. Bij verminderingsbeschikking, met dagtekening 22 december 2011, heeft de Inspecteur de aanslag verminderd tot een berekend naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 169.417 en een belastbaar inkomen uit sparen en beleggen van € 16.634. De beschikking heffingsrente heeft hij dienovereenkomstig gewijzigd.

1.3. Belanghebbende heeft tegen de aanslag en de beschikking heffingsrente bezwaar gemaakt. Bij uitspraak van 16 april 2012 heeft de Inspecteur het bezwaar ongegrond verklaard.

1.4. Belanghebbende heeft tegen de uitspraak op bezwaar beroep bij de rechtbank ingesteld. Van belanghebbende is een griffierecht van € 42 geheven.

1.5. De rechtbank heeft het beroep ongegrond verklaard.

2.1. Belanghebbende heeft tegen de uitspraak van de rechtbank hoger beroep ingesteld bij het Hof. Van belanghebbende is een griffierecht van € 118 geheven.

2.2. De Inspecteur heeft een verweerschrift ingediend.

2.3. Tot de stukken van het geding behoren, naast de hiervoor vermelde stukken, het van de Rechtbank ontvangen dossier dat op deze zaak betrekking heeft alsmede alle stukken die nadien, al dan niet met bijlagen, door partijen in hoger beroep zijn overgelegd.

2.4. Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 4 februari 2014 te Den Haag. Daar zijn partijen verschenen.

2.5. Gelijktijdig met het hoger beroep van belanghebbende is het hoger beroep behandeld dat zijn echtgenote mevrouw [Y] heeft ingesteld tegen de uitspraak van de Rechtbank van 16 mei 2013, nr. SGR 12/3620, op het beroep van de echtgenote tegen de haar voor het jaar 2008 opgelegde aanslag in de inkomstenbelasting en de premie volksverzekeringen en de haar bij beschikking in rekening gebrachte heffingsrente.

2.6. Van het verhandelde ter zitting is een proces-verbaal opgemaakt.

3.1. In 1975 heeft belanghebbende een pand gehuurd, plaatselijk bekend als [a-straat 1] en [1a] te [Z] (hierna: het pand). Het pand bestond uit een parterre en een bovenverdieping. De eigendom van het pand was niet in appartementsrechten gesplitst. Op de parterre, met huisnummer [1] (hierna: het bedrijfsgedeelte), is belanghebbende in 1975 een drogisterij begonnen. Aanvankelijk dreef hij de drogisterij in de vorm van een eenmanszaak. In december 1997 is de drogisterij ingebracht in de vennootschap onder firma ”[A]” (hierna: de vof). Vennoten van de vof waren belanghebbende en zijn echtgenote. De vof heeft de drogisterij tot in 2008 voortgezet. De bovenverdieping van het pand, met huisnummer [1a] (hierna: het woongedeelte), heeft belanghebbende en zijn echtgenote van november 1975 tot 1 april 1980 tot woning gediend. Vanaf die datum tot 1 april 1991 stond het woongedeelte leeg. Op 10 december 1990 hebben belanghebbende en zijn echtgenote het pand gekocht voor ƒ 240.000 (€ 108.907). Het woongedeelte hebben zij met ingang van 1 april 1991 aan derden verhuurd. Het woongedeelte heeft een eigen ingang, is niet verbonden met het drogisterijgedeelte, beschikt over eigen sanitaire voorzieningen, een keuken en een eigen water- en elektriciteitsaansluiting. De huuropbrengsten hebben belanghebbende en zijn echtgenote tot hun winst uit onderneming gerekend.

3.2. Het pand is vanaf de aankoop als ondernemingsvermogen aangemerkt. Hetzelfde geldt voor de hypothecaire lening waarmee de aankoop van het pand is gefinancierd. In 1997 is het pand in de vof ingebracht.

3.3. Bij de behandeling van de bezwaren van belanghebbende en zijn echtgenote tegen de aan hen opgelegde aanslagen in de inkomstenbelasting en de premie volksverzekeringen voor het jaar 2005 en bij de regeling van de aan hen opgelegde aanslagen in de inkomstenbelasting en de premie volksverzekeringen voor de jaren 2006 en 2007 is aan de orde gekomen of het woongedeelte alsnog tot hun privévermogen diende te worden gerekend. De Inspecteur heeft de bezwaarbehandeling en de aanslagregeling opgeschort in afwachting van de beslissing van de Hoge Raad in een procedure waarin zich een soortgelijke vraag voordeed. Belanghebbende en zijn echtgenote hebben vervolgens met de Inspecteur afgesproken dat de bezwaren voor 2005 en de aangiften voor 2006 en volgende jaren, voor zover ingediend, terstond zouden worden afgehandeld conform de ingediende aangiften. Tevens hebben partijen de volgende, in de brief van de Inspecteur van 4 mei 2010 neergelegde, afspraak gemaakt:

”In het geval dat de Hoge Raad ten gunste van belastingplichtigen zal beslissen dan zal de Belastingdienst alsnog tegemoet komen aan hetgeen [is] gesteld in de brief van 15 november 2007. De bovenwoning zal dan als privé-vermogen aangemerkt worden waarbij een correctie (navordering) zal plaatsvinden van de teveel in aftrek gebrachte afschrijving. Er zal door belastingplichtigen dan wel de adviseur geen beroep worden gedaan op artikel 16 lid 3 Awr.

In het geval dat de Hoge Raad ten gunste van de Belastingdienst zal beslissen dan zal over de belastingjaren 2005 en later alsnog rekening gehouden moeten worden met de ontvangen huren die betrekking hebben op de bovenwoning aan de [a-straat 1] te [Z] (…) omdat de bovenwoning dan immers deel blijft uitmaken van het ondernemingsvermogen. Deze inkomsten vallen dan immers in de winst uit onderneming.(…)”

3.4. Belanghebbende en zijn echtgenote hebben hun onderneming in 2008 gestaakt. Belanghebbende heeft voor dat jaar geen stakingswinst ter zake van de overbrenging van het woongedeelte naar zijn privévermogen aangegeven. Bij de aanslagregeling is de Inspecteur van de aangifte van belanghebbende afgeweken. Onder meer heeft hij een boekwinst van € 137.285 op het woongedeelte in aanmerking genomen. Deze boekwinst is als volgt berekend:

Waarde woongedeelte per 31 december 2008 € 360.000

Boekwaarde woongedeelte per 31 december 2007 € 85.430

€ 274.570

Aandeel belanghebbende (50%) € 137.285

3.5. Het besluit van de Staatssecretaris van Financiën van 23 mei 2001, nr. RTB2001/220M, V-N 2001/30.14, bevat de volgende goedkeuring:

”Goedkeuring: Ik keur goed dat de inwerkingtreding van de Wet inkomstenbelasting 2001 een bijzondere omstandigheid vormt die keuzeherziening rechtvaardigt van een vermogensbestanddeel dat tot het keuzevermogen behoort. Belastingplichtige hoeft dus niet aannemelijk te maken dat hij destijds een andere keuze zou hebben gemaakt als de Wet inkomstenbelasting 2001 toen al zou hebben gegolden. De keuzeherziening dient plaats te vinden op 1 januari 2001, ongeacht of sprake is van een gebroken boekjaar. Dat is immers het tijdstip waarop de bijzondere omstandigheid - de inwerkingtreding van de Wet inkomstenbelasting 2001 - zich voordoet.

Ter zake van de keuzeherziening wordt het resultaat belast volgens het regime en de tarieven van de Wet inkomstenbelasting 2001.

Wordt het vermogensbestanddeel overgebracht naar het privé-vermogen, dan zal het met ingang van het kalenderjaar 2001 doorgaans deel gaan uitmaken van de grondslag van box 3, behoudens de eigen woning, die in box 1 onder het regime van afdeling 3.6 komt te vallen.

Wordt een vermogensbestanddeel overgebracht naar het ondernemingsvermogen, dan geschiedt dit naar de waarde in het economische verkeer bij het begin van het kalenderjaar 2001, en ontstaat een evenwichtig resultaat als dit vermogensbestanddeel geacht wordt geen deel te hebben uitgemaakt van de grondslag van box 3.”

5.1. In hoger beroep is in geschil of de Inspecteur de onder 3.4 genoemde boekwinst terecht tot de in 2008 door belanghebbende behaalde stakingswinst heeft gerekend.

5.2. Belanghebbende beantwoordt de in geschil zijnde vraag ontkennend. Belanghebbende betoogt dat het herstel van de onjuiste etikettering van het woongedeelte tot een correctie van de winst uit onderneming in het oudste nog openstaande boekjaar (2008) dient te leiden. Belanghebbende stelt primair dat deze verbetering ertoe leidt dat de aangegeven winst uit onderneming voor het jaar 2008 met € 8.521 dient te worden verhoogd. Subsidiair stelt belanghebbende dat de correctie van de voor het jaar 2008 aangegeven winst uit onderneming € 35.427 bedraagt.

5.3. De Inspecteur beantwoordt de in geschil zijnde vraag bevestigend.

5.4. Niet in geschil is dat, indien de in geschil zijnde vraag bevestigend wordt beantwoord, de Inspecteur de aanslag, zoals deze luidt na de onder 1.2 vermelde vermindering, niet tot een te hoog bedrag heeft vastgesteld. De Inspecteur deelt de opvatting van belanghebbende dat, indien de in geschil zijnde vraag ontkennend wordt beantwoord, dit tot een correctie van de winst uit onderneming van 2008 dient te leiden. Voorts is niet in geschil dat, indien het Hof belanghebbende volgt in diens primaire of subsidiaire standpunt, de voor het jaar 2008 aangegeven winst uit onderneming (voor toepassing van de MKB-winstvrijstelling) dient te worden verhoogd met € 8.521, onderscheidenlijk € 35.427 en de MKB-winstvrijstelling dient te worden vastgesteld op € 6.400, onderscheidenlijk € 9.090.

5.5. Partijen hebben voor hun standpunten aangevoerd wat is vermeld in de van hen afkomstige stukken. Daaraan hebben zij ter zitting toegevoegd hetgeen zakelijk weergegeven is vermeld in het proces-verbaal van de zitting.

5.6. Belanghebbende concludeert tot vernietiging van de uitspraak van de Rechtbank en van de uitspraak op bezwaar, tot vermindering van de aanslag tot, naar het Hof begrijpt, een aanslag berekend naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 56.907, onderscheidenlijk € 81.223, en een belastbaar inkomen uit sparen en beleggen van € 22.434, tot veroordeling van de Inspecteur in de werkelijke proceskosten van belanghebbende, alsmede tot veroordeling van de Inspecteur tot vergoeding van de schade die belanghebbende heeft geleden.

5.5. De Inspecteur concludeert tot bevestiging van de uitspraak van de Rechtbank en tot afwijzing van de verzoeken tot veroordeling van de Inspecteur in de werkelijke proceskosten van belanghebbende, alsmede tot veroordeling van de Inspecteur tot vergoeding van de schade die belanghebbende heeft geleden.

7.1 Hetgeen belanghebbende heeft aangevoerd ter onderbouwing van zijn verzoek om toekenning van een vergoeding van de werkelijk door hem gemaakte proceskosten, acht het Hof onvoldoende zwaarwegend. Hof wijst het verzoek daarom af. Wel ziet het Hof reden de Inspecteur te veroordelen tot een met toepassing van het Besluit proceskosten bestuursrecht berekende proceskostenvergoeding. Het Hof stelt de kosten die zijn gemaakt in verband met het beroep in eerste aanleg vast op € 1.217,50 (1 punt voor het beroepschrift, 0,5 punt voor de conclusie van repliek, 1 punt voor het verschijnen ter zitting, een bedrag per punt van € 487, een factor 1 voor het gewicht van de zaak en een factor 1 voor twee samenhangende zaken). De kosten die zijn gemaakt in verband met het hoger beroep stelt het Hof vast op € 974 (1 punt voor het hogerberoepschrift, 1 punt voor het verschijnen ter zitting, een bedrag per punt van € 487, een factor 1 voor het gewicht van de zaak en een factor 1 voor twee samenhangende zaken). Het totale bedrag van € 2.191,50 deelt het Hof voor 50% toe aan belanghebbende en voor 50% aan zijn echtgenote. Derhalve bedraagt de aan belanghebbende toe te kennen proceskostenvergoeding afgerond € 1.096.

7.2. Aan belanghebbende dient het voor de behandeling in eerste aanleg en in hoger beroep gestorte griffierecht van in totaal € 160 te worden vergoed.