Uitspraken

De rechtbank heeft over vraag (A) als volgt overwogen.

Tussen partijen staat vast dat eiseres voor alle genoemde personen- en bestelauto’s niet beschikt over een verklaring geen privé-gebruik en dat er ook geen rittenregistratie is bijgehouden. Voorts staat vast dat voor alle genoemde personen- en bestelauto’s door eiseres geen privé-gebruik auto is bijgeteld en dat daarvoor geen aangifte loonheffing is gedaan en geen loonheffing is afgedragen. Het is derhalve aan eiseres om aan te tonen dat de auto’s alleen zakelijk zijn gebruikt.

De rechtbank stelt voorop dat het eigendom of de kentekenregistratie van de auto’s geen bepalende rol speelt bij de toepassing van artikel 13bis van de Wet LB. Niet van belang is de omstandigheid waarop eiseres zich beroept dat enkele auto’s enige tijd of uitsluitend op naam van de directeur-enig aandeelhouder [directeur] of werknemer [werknemer A] hebben gestaan.

Eiseres heeft voorts gesteld maar niet aannemelijk gemaakt dat de bestelauto’s niet voor privédoeleinden aan werknemers ter beschikking werden gesteld, maar alleen voor de directeur-enig aandeelhouder [directeur] in het kader van de onderneming.

Gelet op de hierboven vermelde feiten en omstandigheden, in onderling verband en samenhang bezien, acht de rechtbank aannemelijk dat alle in geding zijnde auto’s door eiseres ter beschikking zijn gesteld. Verweerder heeft dan ook terecht een voordeel voor privé-gebruik kunnen berekenen.”

Belanghebbende bestrijdt de (uit 13bis van de Wet voortvloeiende) bijtelling om te beginnen met de stelling dat bepaalde auto’s niet aan haar, maar aan haar werknemers, zouden toebehoren, zodat die auto’s niet door haar aan die werknemers ter beschikking gesteld konden worden.

Ter zitting heeft belanghebbende desgevraagd medegedeeld (zie onder 2.4), dat zij voor alle auto’s, ook die welke ten onrechte op de balans zijn opgenomen, de kosten en lasten ten laste van de winst heeft gebracht. Gelet op het arrest Hoge Raad 29 oktober 1997, nr. 32.497, ECLI:NL:HR:1997:AA2148, heeft de rechtbank terecht en op juiste gronden beslist, dat ook met betrekking tot deze auto’s de regeling van artikel 13bis van de Wet van toepassing is.

Voorzover belanghebbende stelt dat er sprake is van een vergissing(en) en dat de boeken van de belanghebbendes onderneming (alsnog) gecorrigeerd moeten worden brengt (het meegaan in) deze stelling niet mee -zo deze stelling al gevolgd zou moeten worden- dat er geen sprake is van voordelen in de zin van artikel 13bis van de Wet in de onderhavige jaren. Belanghebbende heeft immers in de onderwerpelijke jaren, kort gezegd, alle kosten van de auto’s voor haar rekening genomen, zodat haar werknemers het voordeel bedoeld in artikel 13bis van de Wet in die jaren hebben genoten.

Belanghebbende stelt voorts, dat de auto’s (met uitzondering van de personenauto’s van de heren [directeur] en [werknemer A] , die de auto’s ook privé gebruikten) door de werknemers uitsluitend voor zakelijke doeleinden zijn aangewend.

De Hoge Raad overwoog het volgende in zijn arrest van 13 augustus 2010, nr.08/03782, ECLI:NL:HR:2010:BN3831:

Het door de Hoge Raad voor artikel 3.145 van de Wet op de inkomstenbelasting gegeven oordeel, geldt, gelet op het feit dat artikel 13bis van de Wet naar inhoud en strekking (voor zover relevant) daaraan gelijk is, ook voor laatstgenoemde bepaling. De inspecteur moet dus in het onderhavige geval bewijzen (in de zin van “aannemelijk maken”) dat belanghebbende de auto’s ter beschikking heeft gesteld aan werknemers, waarbij het niet uitmaakt of dit voor privé- dan wel zakelijke doeleinden is. In dat bewijs is hij naar het oordeel van het Hof geslaagd. Belanghebbende betwist immers (slechts) dat de auto’s voor privédoeleinden ter beschikking zijn gesteld aan haar werknemers, maar erkent, ter zitting van het Hof expliciet daarnaar gevraagd, de terbeschikkingstelling voor zakelijke doeleinden. Bijgevolg geldt het vermoeden van privégebruik. Belanghebbende kan tegenbewijs leveren, maar daarbij geldt een zware bewijslast. Zij zal moeten doen blijken, dat wil zeggen “overtuigend aantonen” dat de werknemers hetzij geen privégebruik hebben gemaakt van de auto’s, dan wel dat dit privégebruik is beperkt gebleven tot maximaal 500 kilometers op jaarbasis.

Met de rechtbank is het Hof van oordeel dat belanghebbende niet in dit tegenbewijs is geslaagd. In hoger beroep heeft belanghebbende geen nieuwe bewijsmiddelen aangebracht. Het Hof neemt de motivering en de beslissing op dit punt van de rechtbank (zie onder 4.4. en 4.5 van de rechtbankuitspraak) over.

De rechtbank heeft over deze vragen (B) het volgende overwogen.

Nu verweerder pas ter gelegenheid van het ingestelde boekenonderzoek is gebleken dat eiseres in deze jaren auto’s ter beschikking had gesteld en dat die niet voor minder dan 500 kilometer per jaar voor privé-doeleinden werden gebruikt, was er geen belemmering voor verweerder de naheffingsaanslagen op te leggen.”

Indien een inspecteur constateert dat over een bepaald loonbestanddeel geen LH is ingehouden, staat hij voor de keuze dat loonbestanddeel te betrekken in de heffing van inkomstenbelasting (al dan niet door middel van navordering) dan wel in de heffing van LH (door middel van naheffing). Het uitgangspunt is dat hij vrij is in de keuze. Op dat uitgangspunt bestaan uitzonderingen. Loonheffing kan niet worden nageheven indien navordering van inkomstenbelasting zou afstuiten op afwezigheid van een nieuw feit (Hoge Raad, 10 februari 1993, nr. 27813, ECLI:NL:HR:1993:ZC5251).

Met de rechtbank is het Hof van oordeel dat de bevindingen van het op 14 februari 2013 aangevangen boekenonderzoek (de bevindingen zijn neergelegd in een rapport van 28 augustus 2013) een nieuw feit vormden. Het feit dat belanghebbende auto’s ook voor privédoeleinden ter beschikking stelde aan werknemers onder zodanige omstandigheden dat een bijtelling op grond van artikel 13bis van de Wet in aanmerking genomen moest worden, is een feit, dat de inspecteur niet eerder bekend was of redelijkerwijs bekend had kunnen zijn. De omstandigheid dat, zoals belanghebbende stelt, uit de aangiften voor de vennootschapsbelasting zou blijken dat alle kosten en lasten van de auto’s door haar ten laste van de winst zijn gebracht, maakt dat niet anders. De omstandigheid dat kosten en lasten van auto’s ten laste van het resultaat worden gebracht vormt op zichzelf genomen immers geen reden om te onderzoeken of het gaat om auto’s die aan werknemers ook voor privédoeleinden ter beschikking zijn gesteld. Bijkomende bijzondere omstandigheden die tot een ander oordeel zouden kunnen leiden, zijn gesteld noch gebleken.

Belanghebbende doet voorts een beroep op het vertrouwensbeginsel. Zij stelt, dat het feit dat de aangiften vennootschapsbelasting over de jaren 2008-2013 zijn gevolgd, een impliciete toezegging vormt, dat geen bijtelling hoefde plaats te vinden. De inspecteur had, zo stelt belanghebbende, immers een vermoeden van onjuistheid, althans had dat vermoeden moeten hebben, en heeft niettemin de aangiften vennootschapsbelasting aanvaard zonder verder actie te ondernemen. Dit betoog faalt. Niet valt in te zien waarom de inspecteur belast met de beoordeling van de aangiften vennootschapsbelasting een “vermoeden van onjuistheid” had moeten hebben. Voor een “vermoeden van onjuistheid” van een aangifte is immers geen aanleiding indien de niet onwaarschijnlijke mogelijkheid bestaat dat de in de aangifte opgenomen gegevens juist zijn (vgl. Hoge Raad 31 mei 2013, nrs. 11/03452 en 11/03456, ECLI:NL:HR:2013:BX7184). De reële mogelijkheid bestaat dat een aangifte vennootschapsbelasting waarin alle kosten en lasten van een auto ten laste van de winst worden gebracht, juist is. De aanvaarding van de aangiften vennootschapsbelasting kan alleen al om die reden niet worden gezien als een toezegging dat belanghebbende voor de LH juist handelde. De vraag in hoeverre een inspecteur belast met de heffing van LH gebonden kan worden door “het zwijgen” van een inspecteur belast met de heffing van vennootschapsbelasting, kan in het midden blijven.

Belanghebbende heeft geen andere feiten of omstandigheden gesteld die navordering van inkomstenbelasting zouden hebben verhinderd. Het stond de inspecteur daarom vrij om te kiezen voor naheffingen van LH.

In zijn arrest van 1 december 2006, nr. 40369, ECLI:NL:HR:2006:AU7741 (hierna: het arrest van 1 december) heeft de Hoge Raad overwogen:

Opmerking verdient dat laatstbedoelde bepaling niet eraan in de weg staat dat het bewijs van opzet of grove schuld van de belastingplichtige in een voorkomend geval kan worden geleverd met behulp van vermoedens (HR 17 januari 1990, nr. 26282, BNB 1990/193). De enkele omstandigheid dat de belastingplichtige een adviseur heeft ingeschakeld, wiens opzet of grove schuld wordt vastgesteld, rechtvaardigt evenwel niet het vermoeden dat ook bij de belastingplichtige zelf opzet of grove schuld aanwezig is geweest.”

Uit het arrest Hoge Raad 13 februari 2009, nr. 07/12891, ECLI:NL:HR:2009:BH2586, (hierna: het arrest van 13 februari) volgt, dat indien een belastingplichtige zich laat bijstaan door een adviseur die hij voor voldoende deskundig mocht houden en aan wiens zorgvuldige taakvervulling hij niet behoefde te twijfelen, er geen aanleiding is tot het stellen van de algemene eis dat de belastingplichtige zich ter voorkoming van fouten ook zelf in de inhoudelijke aspecten van de op hem toepasselijke belastingregelingen verdiept.

De inspecteur heeft de boeten gebaseerd op de (veronderstelde) aanwezigheid bij belanghebbende van grove schuld. Belanghebbende heeft haar boekhouding en aangiften doen verzorgen door een administratiekantoor en opzet of grove schuld van het administratiekantoor kan niet aan belanghebbende worden toegerekend. De boeten kunnen daarom alleen in stand blijven, indien de inspecteur bewijst dat bij belanghebbende zelf grove schuld aanwezig was.

Voor de vraag of belanghebbende grofschuldig heeft gehandeld, is allereest van belang of belanghebbende de zorg heeft betracht die redelijkerwijs van haar kon worden gevergd bij de keuze van het administratiekantoor en bij de samenwerking met dat kantoor (vgl. overweging 3.6. van het arrest van 1 december). In het onderhavige geval heeft belanghebbende (in de hoedanigheid van haar directeur/enig aandeelhouder dhr. [directeur] ) ter zitting van het Hof gesteld, dat zij niet beschikt over enige fiscale kennis, dat zij al jaren naar tevredenheid de boekhouding door hetzelfde kantoor laat verzorgen, dat zij alle relevante bescheiden daartoe inleverde en dat het kantoor aan de hand daarvan de boekhouding opmaakte en de fiscale aangiften verzorgde, waaronder de aangiften LH.

De inspecteur heeft, naar het oordeel van het Hof, daartegenover geen, althans onvoldoende, feiten en omstandigheden aangevoerd die de conclusie zouden kunnen rechtvaardigen dat belanghebbende in de keuze van en/of de samenwerking met het administratiekantoor zodanig onzorgvuldig is geweest dat haar zelf het verwijt van grove schuld treft. Naar het oordeel van het Hof kan belanghebbende in dit opzicht dan ook geen grove schuld worden verweten.

De inspecteur heeft voorts gesteld, dat belanghebbende als inhoudingsplichtige bekend moet worden verondersteld met de regeling van loon in natura in het algemeen en privégebruik auto in het bijzonder; hij heeft daarbij gesteld dat de autokostenregeling algemeen bekend zou zijn en voorts aangevoerd, dat zelfs indien belanghebbende de specifieke regeling van artikel 13bis van de Wet niet zou kennen, haar toch duidelijk had moeten zijn dat haar werknemers op een of andere manier een voordeel hadden bij het gratis rijden in de auto’s, welke omstandigheid belanghebbende had moeten aanzetten tot nader onderzoek. Een dergelijk onderzoek heeft zij verwijtbaar nagelaten, aldus de inspecteur.

Ook dit betoog faalt. Gelet op het arrest van 13 februari geldt als uitgangspunt dat, nu belanghebbende redelijkerwijs mocht menen een deskundige te hebben ingeschakeld, zij zich niet in de juistheid van de door die deskundige opgesteld aangiften behoefde te verdiepen. Bijzondere omstandigheden kunnen een uitzondering op deze regel rechtvaardigen, maar de door de inspecteur geschetste omstandigheden zijn dat niet, ook niet de omstandigheid dat, zoals de inspecteur stelt, de autokostenregeling van algemene bekendheid is. Het Hof brengt in herinnering, dat de belanghebbende in het arrest van 13 februari op grote schaal gebruik maakte van een bepaalde fiscale regeling, en daardoor enige deskundigheid op dat gebied had opgebouwd. De Hoge Raad oordeelde dat deze omstandigheid niet relevant was, dat wil zeggen, niet meebracht dat belanghebbende nader eigen onderzoek had moeten doen.

Op basis van voorgaande rechtsoverwegingen concludeert het Hof dat de inspecteur ten onrechte vergrijpboeten heeft opgelegd.