Uitspraken

Het nader standpunt aangaande de naheffingsaanslagen van de inspecteur houdt in dat hij na nadere bestudering van de gegevens tot de conclusie is gekomen dat ten aanzien van een aantal werknemers (toch) voldaan is aan de voorschriften op de voet van artikel 28 en 29 van de Wet op de loonbelasting 1964 (hierna: Wet LB). Voorts heeft hij, desgevraagd, een nadere toelichting gegeven op de in de lijst genoemde “werknemer zonder werkstellingsvergunning” en de correctie dienaangaande. Het Hof begrijpt uit deze toelichting dat er ook andere gebreken zijn geconstateerd bij deze correctie. De inspecteur schrijft ter zake: “Het document waaruit de verblijfstitel blijkt is verlopen (…) dan wel ontbreekt”. Belanghebbende heeft deze constateringen van de inspecteur (als zodanig) niet (voldoende concreet) betwist, zodat het Hof van de juistheid daarvan uit zal gaan.

In artikel 28 van de Wet LB (tekst 2005 en 2006), is onder aanhef en onder a bepaald dat de inhoudingsplichtige gehouden is volgens bij ministeriële regeling te stellen regels van de werknemer opgave te verlangen van gegevens waarvan de kennisneming voor de heffing van de belasting van belang kan zijn. Onder aanhef en onder f (na 1 juli 2006: onderdeel e) is voorts opgenomen dat de inhoudingsplichtige gehouden is volgens bij ministeriële regeling te stellen regels de identiteit van de loon uit tegenwoordige dienstbetrekking genietende werknemer vast te stellen aan de hand van een document als bedoeld in artikel 1, eerste lid, onder 1º tot en met 3º, van de Wet op de identificatieplicht (http://wetten.overheid.nl/BWBR0006297/geldigheidsdatum_17-04-2006), alsmede de aard, het nummer en een afschrift daarvan in de loonadministratie op te nemen.

Ingevolge artikel 65, eerste lid en onder a, van de Uitvoeringsregeling loonbelasting 2001 (hierna: URLB), tekst 2005 en 2006, dient de inhoudingsplichtige een loonbelastingverklaring uit te reiken zodra hij ten aanzien van de betreffende werknemer inhoudingsplichtige wordt. Ingevolge het vijfde lid van dit artikel moet de werknemer de ingevulde en ondertekende loonbelastingverklaring inleveren voor de eerste loonverstrekking. Op grond van het zevende lid is de inhoudingsplichtige gehouden om de loonbelastingverklaring bij de loonadministratie te bewaren tot ten minste vijf jaren na het einde van het kalenderjaar waarin de dienstbetrekking is geëindigd.

Ingevolge artikel 66, eerste lid, van het URLB stelt de inhoudingsplichtige zodra de werknemer zijn werkzaamheden aanvangt de identiteit van de werknemer vast aan de hand van een document als bedoeld in artikel 1, eerste lid, onder 1° tot en met 3°, van de Wet op de identificatieplicht en houdt een afschrift van dat document voor controle beschikbaar bij de loonadministratie.

Ingeval de werknemer zijn naam, adres of woonplaats niet aan de inhoudingsplichtige heeft verstrekt dan wel de inhoudingsplichtige de identiteit van de werknemer niet heeft vastgesteld overeenkomstig artikel 28 van de Wet LB, is het tarief van artikel 26b van de Wet LB van toepassing (het zogenaamde anoniementarief).

Hetgeen door belanghebbende wordt bepleit vindt geen steun in de wet. In de wet is immers uitputtend vastgelegd wat de verplichtingen van een inhoudingsplichtige zijn aangaande – samengevat – de vaststelling van de identiteit van de werknemers (zie 4.2 tot en met 4.5). Uit deze bepalingen volgt niet dat indien een sofinummer bekend is van de desbetreffende werknemers er voldaan is aan deze verplichtingen. Zulks valt uit af te leiden uit het arrest van de Hoge Raad van 29 juni 2007, nr. 42.406, ECLI:NL:HR:2007:BA8058. In dit arrest is overwogen:

Nu de door de inspecteur geconstateerde tekortkomingen (welke per werknemer met de geconstateerde tekortkoming zijn weergegeven in door de inspecteur overgelegde lijsten) van de zijde van belanghebbende met hetgeen hij naar voren heeft gebracht niet (concreet) zijn weerlegd (anders dan met zijn onder 4.7 weergegeven betoog) en ook anderszins niet is komen vast te staan dat de geconstateerde tekortkomingen niet aanwezig zouden zijn, komt het Hof tot de conclusie dat de inspecteur terecht voor deze werknemers het (gebruteerde) anoniementarief heeft toegepast. Omdat het anoniementarief van toepassing is, heeft belanghebbende te weinig LB afgedragen en is in zoverre terecht nageheven.

Belanghebbende heeft bij zijn pleitnota bij de rechtbank een lijst overgelegd waarin hij per werknemer vermeldt welke bescheiden zich in het dossier bevonden. Dat de Belastingdienst niet een dergelijke lijst heeft opgenomen in zijn controlerapport (of anderszins heeft ingebracht) leidt niet tot (de door belanghebbende voorgestane) schending van enig beginsel van behoorlijk bestuur. Naar het oordeel van het Hof heeft de inspecteur met zijn werkwijze, waarbij per werknemer is vermeld wat in het kader van de identificatie van de werknemers ontbreekt of wat er overigens aan schort, zijn voorgestane correcties op voldoende zorgvuldige wijze onderbouwd. Ook overigens ziet het Hof geen grond voor het oordeel dat er sprake zou zijn van handelen in strijd met de beginselen van behoorlijk bestuur.

Aangaande de boeten heeft de rechtbank in rechtsoverwegingen 4.18 tot en met 4.20 als volgt overwogen:

De rechtbank acht opzet aan de zijde van eiser aanwezig nu in zijn administratie ten aanzien van een aanzienlijk aantal van zijn werknemers de vereiste gegevens ontbraken. De rechtbank acht daarbij van belang dat bij een eerder bij eiser verricht boekenonderzoek is gebleken dat hij ook in de jaren 2001 en 2002 niet aan zijn administratieve verplichtingen had voldaan. In het rapport naar aanleiding van dat onderzoek is opgenomen dat in verband met het grote tijdsverloop tussen de aankondiging van dat onderzoek en de afronding daarvan is afgezien van het opleggen van een vergrijpboete. De rechtbank acht de boetes zoals die nu zijn opgelegd op basis van alle omstandigheden passend en geboden.

De rechtbank dient nog wel te beoordelen of sprake is van overschrijding van de redelijke termijn als bedoeld in artikel 6 van het EVRM. Tussen partijen is niet in geschil dat deze termijn is aangevangen op 16 maart 2009 en de rechtbank ziet geen aanleiding partijen hier niet in te volgen. Sindsdien zijn, gerekend tot de datum van deze uitspraak, 31 maanden verstreken. Niet gezegd kan worden dat het oponthoud in overwegende mate aan eiser te wijten is en dat is voor de rechtbank aanleiding de aan eiser opgelegde boetes te verminderen met 10% van € 63.421, zijnde € 6.342 voor 2005 en met 10% van € 20.204, zijnde € 2.020 voor 2006.”

In zijn verweerschrift heeft de inspecteur primair gesteld dat sprake is van (voorwaardelijke) opzet en subsidiair dat sprake is van grove schuld. Voorts vindt de inspecteur in de financiële omstandigheden van belanghebbende en de duur van de bezwaarfase en beroepsprocedure aanleiding om de boeten (verder) te matigen tot € 25.000 (2005) en € 10.000 (2006).

Het opleggen van een vergrijpboete op de voet van artikel 67f van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (hierna: AWR) is alleen mogelijk indien de desbetreffende belanghebbende een zwaar verwijt kan worden gemaakt. Er moet sprake zijn van opzet of grove schuld.

Door de inspecteur is een aantal tekortkomingen aangaande gegevens welke in de loonadministratie hadden moeten worden opgenomen vastgesteld welke als vaststaand kunnen worden aangemerkt (zie 4.1 tot en met 4.11). Het Hof acht op grond van die enkele vaststelling, anders dan de rechtbank, geen opzet, al dan niet in voorwaardelijke zin, gericht op het doen van te lage aangiften LB bewezen. Uit de feiten en omstandigheden valt niet af te leiden dat belanghebbende deze gegevens bewust (willens en wetens) niet of onvolledig in zijn administratie heeft opgenomen teneinde de belasting die hij op aangifte diende af te dragen (gedeeltelijk) niet te betalen. De enkele omstandigheid dat belanghebbende wist dat van een aanzienlijk aantal van zijn werknemers de vereiste gegevens ontbraken, is daartoe onvoldoende.

Wel is er naar het oordeel van het Hof sprake van grove schuld. In zijn arrest van 23 juni 1976, nr. 17 879, ECLI:NL:HR:1976:AX3678 heeft de Hoge Raad grove schuld omschreven als ‘een in laakbaarheid aan opzet grenzende onachtzaamheid’. Belanghebbende, die wist dat dergelijke gegevens bij de loonadministratie moesten worden opgenomen, heeft naar het oordeel van het Hof door deze bescheiden desalniettemin niet op de voorgeschreven wijze te verzamelen en in de loonadministratie op te nemen, dermate ernstig nalatig gehandeld dat het aan zijn grove schuld is te wijten dat te weinig loonheffing is afgedragen. Dat belanghebbende wist dat dergelijke gegevens in zijn administratie moesten worden opgenomen leidt het Hof af uit de omstandigheid dat voor andere werknemers deze bescheiden wel correct in de loonadministratie zijn opgenomen en uit de omstandigheid dat de (juiste) wijze van vastlegging bij een eerder boekenonderzoek aan de orde was geweest.

Belanghebbende heeft in zijn schrijven van 6 november 2014 gesteld dat hij schade heeft geleden die mede verband houdt met de onderhavige naheffingsaanslagen. Hij schrijft onder meer:

De door belanghebbende gestelde schade is niet nader (cijfermatig) uitgesplitst. Wel is duidelijk dat de beweerdelijk geleden schade voort zou vloeien uit meer besluiten dan de thans voorliggende naheffingsaanslagen. Uit de totstandkomingsgeschiedenis van artikel 8:73 van de Awb komt naar voren dat de bestuursrechter niet verplicht is om te oordelen over een verzoek om veroordeling tot schadevergoeding, maar er ook voor kan kiezen het schadeaspect integraal over te laten aan de civiele rechter. Die keuze kan naar het oordeel van het Hof bijvoorbeeld aan de orde zijn, indien duidelijk is dat de gestelde schade niet uitsluitend het gevolg kan zijn van het in beroep bij de bestuursrechter bestreden besluit (en, in die gevallen waarin het beroep is gericht tegen een besluit op bezwaar, het daaraan voorafgegane primaire besluit). Die situatie doet zich hier voor. Het Hof vindt aanleiding om, nu de gestelde schade niet nader is uitgesplist en betrekking heeft op meer besluiten (waaronder die van een ander bestuursorgaan dan de Belastingdienst) dan de thans voorliggende, de zaak over te laten aan de civiele rechter.

De slotsom is dat de hoger beroepen van belanghebbende gegrond zijn. Het Hof zal de uitspraak van de rechtbank en de uitspraken op bezwaar vernietigen, de naheffingsaanslag over het tijdvak 1 januari 2005 tot en met 31 december 2005 verminderen tot € 181.342, de naheffingsaanslag LB over het tijdvak 1 januari 2006 tot en met 31 december 2006 verminderen tot € 75.715, de boeten verminderen tot nihil en bepaalt dat de vordering tot toekenning van een schadevergoeding bij de civiele rechter kan worden aangebracht (op de gronden zoals vermeld onder 4.18).